PARUO
Paruo-bird' al maro venis;
Ghi entreprenis
Bruligon grandan de la mar'.
La tuta mond' tre miras pri deklar',
Kaj tremas pro terur' Neptuna akva lando,
Alflugas birdoj en abunda grando,
Alkuras bestoj muitaj por rigard',
Chu brulas jam la mar' kaj kun kioma ard'.
Jen sub influo de rapida famo
Alvenas manghemuloj al la mar'
Por la festena eksterordinar',
En kiu fisha sup' farighus chef-ornamo,
Pli bona ol la sup' de komercist' gastama,
Per kiu li regalas al estrar'.
Por la mirakla brul' kunvenas muftaj ili,
Starante sur la bord', senmove, en silent',
Nur iuj flustras dum atend':
"Jen tuj ekbolos ghi! Jen brulo shajnas brili!
Sed en realo mankis tute brul',
Boladon ech ne vidis la okul',
Kaj kia estis fin' de tuta entrepreno?
Kun granda hont' Paruo flugis for;
Projekto birda bruis kun furor',
Sed en efik' fiasko restis plena.
Dirante sen ofendo, kun sincer',
La simplan veron mi subtenas,
Ke antau la plenumo de afer'
Sin laudi ne konvenas.
FORMIKO
Formiko iu grandan forton havis.
En la pasint' forestis tia fort'.
Lau historia verk' Formiko tiu gravis, —
Plenlevis li du grajnojn por rekord'!
Pri kuraghec' li ankau estis glora:
Okazan vermon dum atak' rigora
Li mordis akre, kun sovagh',
Kaj kontrau arane' li iris kun kuragh'.
Pro tio la Formik' sur formikej-areno
Plenghuis pri la glor' multege, sen mezur':
La tuta formikar' pri li parolis nur
Sed laudo en abund' egalas al veneno.
Cetere por Formik' ghi estis en bonveno:
Allogis lin la glor', —
Kaj laudojn sen mezur' li strebis kun avido
De sia fanfaron-humor'.
Kaj fine lin forlogis la decido
Veturi urbon por rekord',
Por glori sin per sia majstra fort'.
Do al kampul', al granda veturilo,
Alrampis ii kun malfacilo.
Kaj pompe venis urbon, al bazaro.
Sed kia estis frap' por lia venka sent'!
Pretendis li al glora bel-moment'
Kaj al furor' pri sia eminent'
Sed fakte la Formik' ne estis grava varo.
Pri chiu hom' pli gravas propra far'.
Formiko nia kun foli' efektas,
Jen li klinighas, jen li rektas:
Neniu lin rimarkas en bazar'.
Post ekzercad' laciga, senrezulta
Chagrene diris li a! hundo, al Barbos',
Ja kiu kushis en trankvila poz':
"Konfesu ni, ke vere estas stulta
En via urbo la publik':
Nenion ghi rimarkas en praktik',
Forestas ech atent' al mia faro,
Al ekzercad' dum plena hor',
Kaj tamen kun favor'
Rekonas min la tuta formikaro."
Kaj hejmen la Formik' revenis jam kun hont'.
Jen kredas ofte kun volont'
Sinjoro,
Ke oni lin admiras en la viv',
Sed lau signif'
Nur por formikoj estas lia gloro.
KOMERCISTO
"Andreo, mia nev',
Alvenu tuj, ekghoju pri ricev', —
Kaj onklon spertan vi imitu.
Komercu kiel mi kaj en negoc' profitu."
Jen, tiel en butik' parolis komercist':
"Vi scias jam delonge pri ekzist'
De pola drapo en aparta peco, —
Malnova, putra estis ghi.
Lau angla ekstra drap' fiajhon vendis mi!
Cent rublojn mi ricevis por afero:
Gapulon sendis Di'."
"Ghi estas certa fakt' " respondis nev':
"Sed kiu gapis vere dum ricev'?
Rigardu: estas ghi centrubla falspapero."
Fiaskis komercist' en sia trompa ruz'.
Sed en la mond' efikas sama uz',
Ne nur en la butiko, —
Lau sama manier' okazas trompa ag' —
Kaj chiuj volas per la ruz-atak'
Eluzi trompon por la pag'
Kaj superruzi kun efiko.
DU KAMPULOJ
"Saluton, frat' Fadej!" "Saluton, frat' Jegor!"
"Vi kiel fartas, bon-amiko?"
"Ne scias tute vi pri malfelich-uniko.
Jen Dio punis min: la domo brulis for,
Kaj mizerighis mi de tiu sama hor'."
"Sed kiel? Estas ghi malbona entrepreno!"
"Jen tiel. Dum Kristnask' okazis la festeno:
Mi iris kun kandel', en nokto, al cheval'.
En kapo estis bru', pro drinko, sendispute.
Ekflamis en moment' jen pajlo en la stal',
La domo kun havajh' forbrulis tute.
Kaj vi, amik'?" — "Min punis persekute
Potenca Dio, — estas tragedi':
Jen krurojn miajn perdis mi,
Kaj pro miraklo nur mi restis viva tiam,
Mi ankau dum Kristnask' en kelon iris iam,
Kaj ankau drinkis mi tro multe da bier'
Kun mia amikaro
Kaj por eviti brulon lau eraro,
Estingis mi kandelon pro dangher'.
Sed en mallum' — de supro ghis la ter'
Faligis min diablo en insido.
De tiu temp' mi restas invalido."
"Pri via malfelich' vi kulpas mem",
Stefano diris kun mokem':
"Vi vane plendas kaj babilas
Pri brulo en hazard' kaj akcidenta fal':
Por ebriul' egale malutilas
Chu helo de kandel' au de mallum' vual'.
FOLIOJ KAJ RADIKOJ
Dum bela tago, en somer',
Folioj densaj kun fier'
Al la zefiroj flustris kun plezuro
Pri sia verdoricha bel-naturo.
Kaj laudis sin abunde, sen mezuro:
"Chu ni ne faras arbon en real'
Tre pompa, luksa kaj 'impona?
Sen nia bel' chu arbo estus bona?
Laudindaj estas ni, sen dub'!
Dum varma tago, kiam mankas nub',
Azilon donas ni al shaf-gardist' modesta,
Kaj logas nia dens' per sia bukla bel'
Juninojn charmajn al dancado festa,
Sub nia verda volb' vespere, en malhel',
Trilkantas najtingal' rulade lau fabel'.
Kaj vi, zefiroj, same
Vizitas nin chiame."
"Vi povus danki ankau nin",
Humile diris voch' profunde el-sub tero,
"Sed kiuj estas vi, achuloj en mizero?
Vi, kiuj nun sen tim'
Pretendas en konkur' al nia bel-aspekto?"
Folioj grumblis kun afekto.
— "Ni estas nur",
Audighis la respondo rekta:
"Nutrantoj viaj en la ter-obskur'.
Chu ne rekonas vi pri nia ag' bezona?
Radikoj estas ni de arbo plej impona.
Vi restu en felich' lau via sort-destin',
Memoru tamen, bon-amikoj:
Printempe la natur' renaskas vin,
Sed se sekighos la radikoj,
Pereos vi kun arbo ghis la fin'."