– Zabieramy cię do kliniki neurologicznej. – Człowiek w białym fartuchu pochylił się nade mną. – Solidnie oberwałeś, musimy zrobić tomografię i rezonans mózgu.
– Aha – zgodziłem się.
Cholera, przecież powinienem pilnować naszej rakiety. No nic, w razie czego odpali ją ktoś inny.
– Zawiadomiliśmy już twojego wujka. Dostałeś też pismo z podziękowaniami od burmistrza. Odczytać?
Obraz rozmazał się i ponownie straciłem przytomność. Czy to nie zabawne? Ja, ukraiński terrorysta, uratowałem życie całej kupy Polaków, zabijając innego ukraińskiego terrorystę…
Szukałem racjonalnego wytłumaczenia swoich działań. Czy postąpiłem tak, bo nienawidziłem tej muzułmańskiej dziczy, oplatającej wszystko swoimi mackami? Czy może dlatego, iż wujek wbił mi do głowy zasadę, że wojna jest po to, żeby ginęli żołnierze, a cywilów należy zostawić w spokoju? A może po prostu byłem zwolennikiem terroryzmu, robionego z jakimś pomyślunkiem, a nie świrem, pożądającym tylko wybitego trotylem przejścia do raju?
Klinika nie przypominała typowego zakładu dla umysłowo chorych. Po prawdzie, nigdy dotąd w żadnym nie byłem… Szliśmy powolutku, choć zawroty głowy już mi właściwie przeszły. Pierwsze badania, jeszcze w karetce pogotowia ratunkowego, wykazały, że nie mam chyba poważniejszych urazów.
Podłogę korytarza wyłożono jasnymi, sosnowymi deskami, zrezygnowano z jarzeniówek, zamiast tego pod sufitem biegł rząd lamp, stylizowanych na okrętowe latarnie. Okrągłe okienka z pancernego szkła, wprawione w drzwi sal, podkreślały podobieństwo do luksusowego statku.
– Przyjemnie tu macie – mruknąłem.
– Wiesz – odezwał się ordynator. – To sanatorium rządowe. Przebywają tu na leczeniu członkowie władz naszego kraju, bohaterowie wojenni, weterani… Mamy najlepszą aparaturę diagnostyczną. Trafiłeś tu tylko dzięki temu, że zdołałeś powstrzymać tego świra. Uratowałeś życie wielu niewinnych ludzi, a Rzeczpospolita płaci takie długi.
Mijaliśmy właśnie otwarte drzwi. Rzuciłem ciekawie okiem w bok i aż przystanąłem w pół kroku. Lekarz spostrzegł moje zaskoczenie.
Stary mężczyzna siedział na pryczy. Wzrok wbił gdzieś w przestrzeń. Twarz, męska, odrobinę surowa, prawie kwadratowa, pokryta była siatką zmarszczek. Poznałem go natychmiast. Doktor pociągnął mnie za ramię i ruszyliśmy dalej.
– To przecież – wykrztusiłem.
– Generał Janek Michalski. – Potwierdził moje przypuszczenia. – Jeden z największych żyjących bohaterów Rzeczypospolitej… Jeszcze tydzień temu dowódca okręgu wojskowego Daleka Rubież. I nagle… – westchnął, nie kończąc myśli.
– Ile on ma lat? – zaciekawiłem się. – Ponad dziewięćdziesiąt?
– Dziewięćdziesiąt siedem. Ale pomijając lekkie zniedołężnienie, naturalne w tym wieku, do tej pory umysł miał jak kryształ. I nagle coś przeskoczyło…
– Jak przeskoczyło?
– Miał otrzymać Order Orła Białego, to było kilka dni po przyznaniu Niemcom pełnej niepodległości. I wtedy właśnie zwariował. Przesłał na ręce prezydenta oświadczenie, że w rzeczywistości jest hitlerowskim agentem i odmówił przyjęcia odznaczenia. Zaraz potem usiłował schronić się w niemieckiej ambasadzie, co na szczęście w porę udaremniono. I tak trafił tutaj. Polskie brukowce zrobiły z tego sensację dnia.
– Prawie nie czytam gazet – wyjaśniłem. – Uczyłem się ostatnio intensywnie i umknęło mi…
– Wyparcie prawdziwej osobowości przez pozorną lub rozdwojenie jaźni – mruknął. – Banalny przypadek. Terapia połączona z zastosowaniem nowoczesnych psychotropów powinna pomóc. Jeśli nie, no cóż… Będziemy musieli zatrzymać go tu na resztę życia.
Niewielki pokój, metalowe szpitalne łóżko, drewniana szafka, półka na książki i lampka. Na podłodze wytarty dywan. Reprodukcja na ścianie. Nie wyglądało to na pokój szpitalny, już prędzej na hotelowy. Żadnych krat w oknach, ale domyślałem się, że tej szyby głową nie rozbiję. O takich miejscach mawia się „dom bez klamek”, a tymczasem, wbrew nazwie, klamkę w drzwiach miałem… Lekarz jeszcze przez chwilę zapoznawał mnie z regulaminem i programem badań, którym chcieli mnie poddać. Wreszcie poszedł. Umyłem się w przyległej do salki łazience i zaraz położyłem spać…
Doktor długo obserwował wykresy fal mózgowych.
– Sądzę, że to tylko silny wstrząs – powiedział. – Wykręciłeś się sianem.
– Aha – zgodziłem się.
– Zrobimy jednak komplet badań. A to – potrząsnął wydrukiem – chcę pokazać kilku znajomym specjalistom. Niby wszystko w porządku, ale musimy mieć pewność. Pojutrze cię wypuścimy.
– To znakomicie. – Ucieszyłem się. – Pewnie do tego będę sławny…
– A masz ochotę? – zażartował.
– Szczerze powiedziawszy, raczej nie. Jeśli ten koleś był z Al-Quaidy, to mogą mnie… – Przeciągnąłem palcem po szyi.
– Bardzo rozsądnie.
Wyjął z teczki gazetę i pokazał mi pierwszą stronę. Opisano pokrótce zdarzenie, wspomniano o mojej narodowości, ale zrobiono ze mnie turystę przybyłego z Australii.
– Twoją prawdziwą tożsamość zna nie więcej niż pięć osób. Nie liczę twoich przyjaciół, bo nasz agent odbył z nimi rozmowę uświadamiającą, będą milczeć. Na razie jesteś wolny aż do wieczora, muszą nam dowieźć kilka części zamiennych do synchrofrazatora.
– To co mam robić?
– Mamy tu bibliotekę, salkę kinową, wokoło jest też ładny park. – Uśmiechnął się. – Możesz pospacerować, ale na wszelki wypadek unikaj gwałtownych ruchów głową.
Rozległy park otaczający sanatorium tonął w powodzi zieleni. Sierpniowe słonce grzało już coraz słabiej. Gdzieś z daleka wiatr niósł zapach ognisk. Wariaci, szaleńcy, chorzy umysłowo wędrowali pośród drzew, dreptali poprzez trawniki, kopali kasztany lub przyglądali się wiewiórkom baraszkującym pomiędzy konarami. Kilku pielęgniarzy ubranych w białe fartuchy roztaczało nad podopiecznymi delikatny nadzór.
Powędrowałem sobie wzdłuż ogrodzenia. Po drugiej stronie musiał znajdować się Cmentarz Stryjski, bowiem wysokie szczyty grobowców, oplecione bluszczem i zwieńczone krzyżami, wystawały ponad koronę muru. W pewnym momencie przeszedłem obok starej jak świat furtki. Już na pierwszy rzut oka widać było, że kompletnie przerdzewiała, a pierwotny kształt zachowała tylko dzięki wielu warstwom farby. Gdyby jakiś wariat kopnął mocniej… Tylko kto by chciał uciekać na cmentarz? Długa brzozowa aleja kończyła się kamienną ławeczką. Z daleka i pod słońce sylwetka siedzącego na niej człowieka wydawała się prawie czarna. Ale trudno było go nie rozpoznać.
Żwir przyjemnie chrzęścił pod skórzanymi podeszwami butów. Maszerowałem spokojnym, miarowym krokiem. Pacjent usłyszał mnie z daleka.
– Proszę siadać, doktorze – mruknął.
Najwyraźniej wziął mnie za kogoś innego. Nie odwrócił się, ale przesunął kawałek, robiąc miejsce obok siebie.
– Dzień dobry, panie generale – powiedziałem.
Odwrócił się, zaskoczony. Na ułamek sekundy zmarszczył brwi, a potem w jego wyblakłych, starczych źrenicach błysnęły iskierki uśmiechu.
– Czekaj, spotkaliśmy się na poligonie. Jesteś bratankiem generała Pawluka?
– Mam na imię Bohdan – przypomniałem mu.
– Co tu, u licha, robisz? – zdumiał się.
– Przywieźli mnie na badania. – Streściłem wypadki w czasie parady wojskowej.
– Toś chwat – mruknął.
Usiadłem obok starca. Otaksowałem go wzrokiem. Coś mi się nie zgadzało. Zmęczona twarz, ogorzała od pustynnych wiatrów. Ach, jasne. Z munduru starannie odpruł wszystkie dystynkcje. Siedzieliśmy tak razem, patrząc przed siebie. Po stawie pływały kaczki, dalej teren się wznosił. Za pniami starych kasztanowców czerwoną cegłą prześwitywał mur otaczający zakład.