Выбрать главу

Joanna uśmiechnęła się.

Dr Francher pochyliła się do przodu splatając dłonie i opierając się łokciami na biurku.

– Rozumiem, że nie jest pani zachwycona życiem w miasteczku z kobietami przywiązanymi do obowiązków domowych. Ja też, podobnie jak wiele kobiet z innymi zainteresowaniami, nie byłabym zachwycona. Ale zastanawiam się – a podejrzewam, że i pani mąż także – czy na pewno byłaby pani szczęśliwsza w Eastbridge, czy gdziekolwiek indziej w obecnym okresie?

– Wydaje mi się, że tak – powiedziała Joanna.

Dr Francher patrzyła na swoje mocno zaciśnięte ręce. Potem podniosła wzrok na Joannę.

– W każdym miasteczku – powiedziała – z czasem, jak zamieszkują je nowi ludzie, tworzy się jego specyficzny charakter. Na przykład tu, w Sheffield, zamieszkało kiedyś paru artystów i pisarzy, za nimi ściągnęli następni, a ludzie, którym to życie wydawało się zbyt cygańskie, wyprowadzili się stąd. Teraz jest to miasteczko artystów i pisarzy. Oczywiście nie tylko, ale wystarczająco, aby różnić się od Norwood i Kimball. Jestem pewna, że w ten sam sposób ukształtował się charakter Stepford. To mi się wydaje bardziej prawdopodobne, niż myśl, że wszyscy mężczyźni zjednoczyli się przeciwko kobietom, by zrobić im pranie mózgu. Poza tym, czy byłoby to w ogóle możliwe? Mogliby je czymś odurzyć, ale z tego, co pani mówi, nie wynika, by były czymkolwiek odurzone. Taka akcja byłaby bardzo trudna nawet dla najwyższej klasy uczonych.

– Wiem, że to brzmi… – zaczęła Joanna. Po-masowała skronie.

– Ib brzmi – dokończyła dr Francher – jak skarga kobiety, która ma powody, by czuć głęboką urazę i podejrzenia wobec mężczyzn; kobiety, która jest wewnętrznie rozdarta i to bardziej, niż jej się wydaje. Z jednej strony jest wciągnięta w tradycyjny układ, z drugiej – natomiast w nowy porządek świata, który jest następstwem emancypacji kobiet.

Joanna pokręciła głową.

– Gdyby pani mogła tylko zobaczyć te kobiety w Stepford. One są jak aktorki z reklam – wszystkie. Nie, nie aktorki. One są…

Wyprostowała się na krześle.

– Cztery lub pięć tygodni temu był w telewizji taki program. Moje dzieci go oglądały. Pokazywano w nim postacie wszystkich prezydentów, które poruszały się i robiły różne miny. Abraham Lincoln wstał i wygłosił Orędzie spod Gettysburga. Był jak żywy, tak że można było… – Skamieniała.

Dr Francher zaczekała, a potem pokiwała głową.

– Myślę, że zamiast zmuszać rodzinę do natychmiastowej przeprowadzki, powinna pani…

– Disneyland – powiedziała Joanna. – To był program z Disneylandu…

Dr Francher uśmiechnęła się.

– Tak, wiem. Moje wnuki były tam w zeszłe wakacje. Mówiły mi, że “spotkały" Lincolna.

Joanna odwróciła się od niej, patrząc w dal.

– Uważam, że powinna pani poddać się leczeniu – ciągnęła pani doktor. – Myślę, że mogłabym pani pomóc. Z pewnością warto poświecić na to kilka godzin, prawda?

Joanna, siedziąc wciąż nieruchomo, kiwnęła głową.

Dr Francher wzięła długopis i zaczęła wypisywać receptę.

Joanna spojrzała na nią. Wstała i wzięła z biurka swoją torebkę.

– To powinno pani pomóc na razie – powiedziała dr Francher pisząc. – To jest łagodny środek uspokajający. Może pani brać trzy razy dziennie. – Oderwała receptę od bloczku i podała z uśmiechem Joannie. – I nie sprawi, że zacznie się pani interesować tylko sprzątaniem i pracami domowymi.

Joanna wzięła receptę.

Dr Francher wstała.

– Wyjeżdżam na tydzień w okresie świąt. Ale już od trzeciego stycznia możemy zacząć kurację. Proszę zadzwonić do mnie w poniedziałek lub wtorek i dać mi znać, co pani zdecydowała, dobrze?

Joanna skinęła głową.

Dr Francher uśmiechnęła się.

– Tb jeszcze nie jest katastrofa – powiedziała. – Naprawdę, sądzę, że mogę pani pomóc. – Wyciągnęła rękę.

Joanna pożegnała się i wyszła.

W bibliotece był tłok. Pani Austrian powiedziała, że znajdzie to, czego szuka w piwnicy: drzwi na lewo, dolna półka; proszę je wstawić z powrotem na miejsce; proszę nie palić papierosów i po wyjściu zgasić światło.

Zeszła po wąskich schodach, trzymając się ściany, bo nie było tam poręczy.

' mów, tanich dań, informację o pożarze w kościele Metodystów oraz otwarciu miejscowego krematorium,

STOWARZYSZENIE MĘŻCZYZN KUPUJE DOM TERHUNOW. Dale Coba prezes…

Cofając się opuściła kolejny rok i przeszła do następnego. Otworzyła tom przy końcu.

LIGA KOBIET GŁOSUJĄCYCH MOŻE ZAWIESIĆ DZIAŁALNOŚĆ.

I co w tym takiego dziwnego?

Jeżeli nie przestanie zmniejszać się grono członkiń, Liga Kobiet Głosujących w Stepford może być zmuszona do zamknięcia swoich drzwi, ostrzega nowa przewodnicząca, pani van Sant z Fairview Lane…

Carol?

Dalej, dalej.

STOWARZYSZENIE MĘŻCZYZN PONOWNIE WYBIERA DALE'A COBĘ. Dale Coba z Anvil Road został ponownie wybrany prezesem na następną dwuletnią kadencję rozwijającego się…

A więc jeszcze dwa lata do tyłu.

Przeskoczyła trzy tomy.

Kradzież, pożar, bazar, śniegi.

Podnosiła strony jedną ręką- a odwracała drugą; szybciej, szybciej.

POWSTAJE STOWARZYSZENIE MĘŻCZYZN. Dwunastu mężczyzn, którzy wyremontowali starą stodołę przy Switzer Lane, gdzie spotykali się od roku, założyło Stowarzyszenie Mężczyzn w Stepford i czekają na nowych członków. Dale Coba z Anvil Road został wybrany prezesem, Duane T. Anderson ze Switzer Lane

Drzwi na lewo. W środku znalazła kontakt i włączyła światło. Otoczyły ją rażąca fluorescencja, zapach starego papieru i wzmagający się odgłos pracy silnika.

Pokój był mały i niski. Stolik z czterema prostymi, drewnianymi krzesłami otoczony był ścianami z półkami pełnymi książek.

Z ich dolnej części wystawały dwa brązowe tomy.

Położyła na stole torebkę, zdjęła płaszcz i powiesiła na jednym z krzeseł.

Zaczęła od przeglądania Kronik sprzed pięciu lat.

KLUB OBYWATELSKI l STOWARZYSZENIE MĘŻCZYZN ZAMIERZAJĄ SIĘ POŁĄCZYĆ.

“Na wniosek władz obu Stowarzyszeń w ciągu najbliższych kilku tygodni połączą się one w jedną organizację. Wiadomość tę potwierdzili Thomas C. Miller III i Dale Coba, prezesi obu… "

Przerzucała strony od tyłu, poprzez wiadomości sportowe, informacje o pogodzie, o kradzieżach, wypadkach i kłótniach w szkole.

KLUB KOBIET ZAWIESZA SPOTKANIA. Klub Kobiet ze Stepford zawiesza swoje cotygodniowe spotkania ze względu na malejącą liczbę członkiń, tak twierdzi obecna przewodnicząca Klubu, pani Ockrey, która piastuje to stanowisko dopiero od dwóch miesięcy, po poprzedniej przewodniczącej, pani Hollingsworth. – To tylko tymczasowe zawieszenie – powiedziała nam pani Ockrey w swoim domu przy Fox Hottow Lane. - Planujemy wznowienie działalności Klubu wczesną wiosną.

Co pani mówi, pani Ockrey.

Cofnęła się jeszcze poprzez reklamy starych fil-

jego zastępcą, a Robert Swnner Jr z Gwendofyn Lane – sekretarzem-skarbnikiem. Celem stowarzyszenia, jak mówi pan Coba, są spotkania towarzyskie: poker, rozmowy męskie, wspólne zainteresowania i rozwijanie umiejętności. Organizowanie stowarzyszeń to zainteresowania rodzinne państwa Cobów. Pani Coba była jedną ze współzałożycielek miejscowego Klubu Kobiet, mimo że ostatnio wycofała się z działalności, podobnie jak panie Anderson i Swnner. Pozostali członkowie Stowarzyszenia Mężczyzn to Claude Axhelm, Peter J. Duwicki, Frank Ferretti, Steen Margolies, Ike Mazzard, Frank Rodden-berry, James /. Scofield, Herbert Sundersen i Martin /. Weiner. Panowie zainteresowani szczegółami powinni…