Λοιπόν, κι αν κάπου κάνω λάθος κι αν κάπου είμαι υπερβολικός, να με συγχωρείτε, διότι εγώ δεν έχω παιδιά· εγώ δεν είμαι πατέρας κι ούτε θα γίνω. Κι εσείς ξέρετε σίγουρα καλύτερα από μένα. Γιατί τα ζείτε στην καθημερινότητα σας. Κι αν έχετε κάποια άλλη πρόταση κι αν έχετε κάποια άλλη ιδέα, θα χαρώ να την ακούσω μ' ένα κείμενο που θα στείλετε στην Πειραϊκή Εκκλησία, με κάτι που θα πείτε να προβληματιστούμε όλοι πάνω σ' αυτό. Μακάρι όλα τα σπίτια να έχουν ένα τέτοιο κλίμα αγάπης, ζεστασιάς, ωραιότητος! Αγάπης στο κάλλος, στην ομορφιά της ζωής, στις γνώσεις, στις αλήθειες του Θεού, ώστε τα παιδιά αβίαστα, όμορφα, ξεκούραστα ν' αγαπούν τη γνώση των πραγμάτων αυτού του κόσμου και τη γνώση του Θεού και της αλήθειας του Χριστού, η οποία είναι η πηγή κάθε άλλης γνώσης και η βάση κάθε άλλης γνώσης.
Αγαπητοί μου αδελφοί, καλή δύναμη! Καλό αγώνα μέχρι την επόμενη εβδομάδα! Και καλή αντάμωση πάλι στα «Αθέατα Περάσματα».
Ο Θεός να 'ναι πάντα μαζί μας.
Χαίρετε!
Κύριε, μαλάκωσε την καρδιά μου
«…Γειά σας πάτερ. Είμαι η Λ. από την Κ. και με τη μητέρα μου την Ε. ακούμε τις ομιλίες σας, που μας βοηθουν πάρα πολύ! Αυτή τη στιγμή θέλω να γράψω πολλά, αλλά το σημαντικό είναι ότι έχω σκλήρυνση κατά πλάκας, αλλά χάρη στο Θεό, προσπαθώ να το αποδεχτώ πλήρως και να το ξεπεράσω… Δεν είναι εύκολο, αλλά έχω και τη μαμά μου, που με βοηθάει… Ακούμε τις ομιλίες σας και σας ευχαριστούμε γι’ αυτό. Να εύχεστε να μαλακώσει η καρδιά μου μέσα απ’ τα βάσανα που περνώ…»
Λ.Β. Μυτιλήνη (e-mail)
Και εγώ, Χριστέ μου, τι φταίω; Τι φταίω εγώ, για παράδειγμα, που η καρδιά μου πολλές φορές είναι σαν γη στεγνή; Σαν το χωράφι το στεγνό, το ξερό, το ξεραμένο. Που δεν δέχεται καθόλου μέσα του το σπόρο. Που δεν μπορεί τίποτα να βλαστήσει μέσα του. Τι φταίει όμως το χωράφι το ξερό, το στεγνό, το έρημο; Μπορείς να το μαλώσεις; Μπορείς να πεις σε ένα χωράφι, γιατί είσαι έτσι; Πολλές φορές νιώθει κανείς ότι βαριέται. Βαριέται από μόνος του. Βαριέται την προσευχή, βαριέται τον εκκλησιασμό. Δεν θέλει να ακούσει. Ακούει και ξεχνάει. Εγώ φταίω που ακούω και ξεχνάω; Εγώ φταίω που δεν έχω όρεξη να διαβάσω πνευματικά βιβλία, να διαβάσω πατερικά κείμενα;
Έτσι είναι η γη της ψυχής μου, λέει κανείς. Τα λέω όλα αυτά, αγαπητοί μου φίλοι, με αφορμή αυτά τα λόγια του Χριστού μας, που περιγράφει στην παραβολή αυτή — την θυμάστε — του Σπορέως. Που λέει ότι βγήκε ένας γεωργός να σπείρει το σπόρο του και περιγράφει ο Χριστός μέσα σε τόσο λίγες γραμμές όλες τις ανθρώπινες ψυχές. Και μας λέει πώς είμαστε. Και λέει ότι ένα μέρος του σπόρου έπεσε στη γη, στο δρόμο, δηλαδή, δίπλα από τη γη, το χωράφι και το πατήσανε οι άνθρωποι που περνούσανε «καί τά πετεινά τοῦ οὐρανοῦ κατέφαγαν αὐτό». Και τα πουλάκια του ουρανού που πέρασαν έφαγαν το σπόρο κι εξαφανίστηκε. Τίποτα δεν έμεινε, τίποτα δεν φύτρωσε. Τίποτα δεν άγγιξε τη γη. Έπεσε δίπλα, χάθηκε. Αλλο, λέει, έπεσε πάνω στην πέτρα. Αμέσως έπιασε, αλλά «φυέν ἐξηράνθη». Φύτρωσε, αλλά αμέσως ξεράθηκε. Τι εικόνα είναι και αυτή πάλι. Φυτρώνει, λες, νάτο· μεγάλωσε! και μετά από δύο μέρες, ώπ! έπεσε… Ξεράθηκε, κιτρίνισε, τίποτα… Γιατί δεν είχε, λέει, ικμάδα. Δεν είχε μέσα του ζωή, δεν είχε δροσιά, δεν είχε χυμούς να μεγαλώσει. Και άλλος, λέει, σπόρος έπεσε μέσα στα αγκάθια. Και τον έπνιξαν τα αγκάθια. Και άλλος σπόρος έπεσε, λέει, μέσα στα αγκάθια, «ἐν μέσῳ ἀκανθῶν» και φύτρωσε. Και φύτρωσαν μαζί και τα αγκάθια και «ἀπέπνιξαν αὐτόν». Το σπόρο τον έπνιξαν. Και ένα άλλο μέρος του σπόρου, το ένα τέταρτο, δηλαδή, έπεσε στη γη την αγαθή. Αυτό και μεγάλωσε και φύτρωσε και έκανε καρπό εκατοντα-πλασίονα. Εκατό φορές περισσότερο!..
Κοιτάξτε πόσοι άνθρωποι υπάρχουν! Μέσα σε τόσο λίγες γραμμές περιγράφει ο Χριστός μας όλες τις ανθρώπινες ψυχές. Και λέει· υπάρχουν τέτοιοι άνθρωποι, υπάρχουν και αυτοί οι άνθρωποι, υπάρχουν και οι άλλοι άνθρωποι. Και λες τώρα εσύ: «Εγώ τι φταίω γι' αυτό που είμαι»; Πρέπει να πας να μαλώσεις ένα χωράφι επειδή είναι αυτό που είναι; Μπορείς να το μαλώσεις; Φταίει το χωράφι επειδή έχει μέσα αγκάθια; Φταίει το χωράφι επειδή είναι γόνιμο; Μπορείς να του πεις μπράβο; Ένα γόνιμο χωράφι τι έκανε για να είναι γόνιμο; Και λέει ο Χριστός μας — γιατί μπορεί να κάνουμε αυτό το παράπονο και να πούμε, μου το έχουν πει αυτό μερικοί — «Εγώ τι φταίω που είμαι αυτός που είμαι;».
Εγώ θα ήθελα να μπορώ να κάνω αυτά που κάνεις εσύ, να πηγαίνω εκκλησία, να τα αγαπάω όλα αυτά, αλλά δεν μου βγαίνει. Δεν θέλω. Βαριέμαι. Τα ακούω και μου φαίνονται βαρετά. Τα ακούω και δεν τα πιστεύω αυτά που λες. Όχι εσύ· η Εκκλησία. Δεν τα πιστεύω αυτά, δεν με αγγίζουν. Φταίω εγώ που δεν με αγγίζουν; Κοίταξε να δεις. Νομίζω, σε πρώτη φάση, όπως λέμε, δεν φταις εσύ για αυτό που είσαι. Γιατί ο άνθρωπος, αγαπητοί μου, δεν είναι νησίδα μέσα στον κόσμο, δεν είναι ένα νησί απομονωμένο από τους υπόλοιπους. Όχι. Είμαστε ενωμένοι ο ένας με τον άλλο, δίπλα από τον άλλο, ζούμε ο ένας κοντά στον άλλο. Έχουμε πατέρα, μητέρα, παππού, γιαγιά, προγόνους, περιβάλλον, τόπο που ζούμε, συγκεκριμένη καταγωγή, συγκεκριμένο τόπο ο καθένας. Την πόλη του, το χωριό του, τις παραδόσεις του, τις συνήθειές του. Όλα αυτά τον έχουν επηρεάσει.
Υπάρχει μια κληρονομικότητα. Υπάρχει μια εσωτερική προδιάθεση. Υπάρχει μια αγωγή που ο καθένας έχει δεχθεί. Υπάρχει μια αλλοίωση που έχει δεχθεί η ψυχή του. Καλή αλλοίωση ή και κακή επιρροή. Οπότε καταλαβαίνεις, ότι αυτό που είσαι είναι αποτέλεσμα πολλών παραγόντων. Υπάρχουν πολλοί παράγοντες.
Όταν βλέπεις, δηλαδή, κάποιον που έχει έφεση και αγαπάει την πνευματική ζωή και διψάει η γη της καρδιάς του, μη βιαστείς να πεις: «Πολύ καλός άνθρωπος». Διότι δεν ξέρεις τις προϋποθέσεις που είχε αυτός. Και μπορεί αυτός ο καλός άνθρωπος, να έπρεπε να είναι πολύ πιο καλός. Με βάση τις προϋποθέσεις του. Και ο Θεός σ' αυτόν τον καλό να βλέπει ότι του λείπουν πολλά ακόμα. Αυτόν που εσύ θαυμάζεις! Και μπορεί εσύ που βλέπεις τον εαυτό σου να τεμπελιάζει, να ραθυμεί, να ζει σε ένα πνευματικό λήθαργο και να μη σου αρέσουν πολύ αυτά τα πράγματα, ο Θεός να σε επαινεί στους Αγγέλους Του και να λέει: «αυτός ο άνθρωπος, αυτή η ψυχή, αυτή η γη της καρδιάς του, κοίταξε! δέχθηκε αυτές τις σταγόνες, έστω λίγες σταγόνες από τη δική Μου θεϊκή βροχή!.. Αλλά αυτός ο άνθρωπος ήταν τόσο αβοήθητος δίπλα του, ήταν τόσο δύσκολο το περιβάλλον του, ήταν τόσο δύσκολος ο χώρος της εργασίας του, του σπιτιού του, οπότε πάλι καλά και αυτό που κάνει. Το βαθμολογώ αλλιώς». Αλλιώς βαθμολογεί ο Θεός!
Γι' αυτό ξέρετε τι μου κάνει εντύπωση; Ότι σε αυτή την παραβολή ο Χριστός συγκρίνει τη γη αυτού του κόσμου, με τη γη της ψυχής μας. Ο Χριστός δεν κάνει κριτική. Δεν μαλώνει κανόναν. Δεν κάνει παρατηρήσεις. Απλώς περιγράφει. Γιατί περιγράφει; Για να μας πει ότι Εγώ, ως Θεός Παντοδύναμος, σας ξέρω. Ξέρω πώς δουλεύει η ψυχή σας, ξέρω όλες τις ψυχές· ξέρω αυτούς που έχουν πόθο, αυτούς που βαριούνται, αυτούς που τεμπελιάζουν, αυτούς που πνίγονται, αυτούς που καρποφορούν με υπομονή· σας ξέρω όλους. Σας ξέρω όλους και σας επισημαίνω τι βλέπω. Τι παρατηρώ. Τα υπόλοιπα είναι δικά σας.
Δηλαδή, ποια είναι τα δικά μας, Κύριε; Τι πρέπει να κάνουμε εμείς; Τι μας μένει εμάς να κάνουμε; Και λέει ο Χριστός, νομίζω, σας μένει να νοιώσετε ένα δέος μπροστά στο γεγονός αυτό που λέγεται «σωτηρία»! Μπροστά στο γεγονός αυτό που λέγεται «πνευματική καρποφορία»! Σας τα λέω όλα αυτά με τις παραβολές Μου, για να έχετε μια εγρήγορση. Και μόνοι σας να καθίσετε να σκεφθείτε και να πει ο καθένας: «εγώ πού ανήκω; Η δική μου ψυχή πώς είναι, άραγε;» Δηλαδή, να φθάσεις πρώτα σε μια συνείδηση της πραγματικής καταστάσεώς σου. Να δεις τον πραγματικό σου εαυτό. Εσύ πώς είσαι; Ο μέσα σου κόσμος; Θέλεις; Σου αρέσουν αυτά τα πνευματικά; Διψάει η ψυχή σου; Λες: «Όχι και πολύ». Δηλαδή, αυτό που λένε μερικοί: «Από το ένα αυτί μπαίνει και από το άλλο βγαίνει».
Μιλάς σε κάποιον και είτε του μίλησες είτε δεν του μίλησες, δεν κατάλαβε τίποτα. Κάνεις κήρυγμα, βλέπεις κάτω τόσο κόσμο· βλέπεις κάποια μάτια διψασμένα, ρουφάνε, και κάποια άλλα μάτια σαν να χτυπάνε πάνω τα λόγια σου και φεύγουν πάλι πίσω. Δεν καταλαβαίνουν. Άλλα μάτια αυτά. Είναι αυτό που λένε, έρχεται ο διάβολος παίρνει το λόγο του Θεού και χάνεται. Τίποτα δεν καταλαβαίνει ο άλλος. Δεν προβληματίζεται. Δεν καθρεπτίζεται να πει· αυτά που ακούω μήπως με αφορούν; Ακόυσα, ας πούμε, για την ταπείνωση, άκουσα για τον εγωισμό. Μήπως με αφορά; Μπα, τίποτα! Καμία σημασία. Δεν τον αγγίζουν τα λόγια… Μήπως είσαι έτσι;