Выбрать главу
2. Το χόρτο πα τις πίπες

Υπάρχει και κάτι άλλο γύρω απ’ τους Χόμπιτ του παλιού καιρού που πρέπει ν’ αναφερθεί, μια εκπληκτική συνήθεια: αυτοί έπιναν ή ανάπνεαν, από πίπες πήλινες ή ξύλινες, τον καπνό οπό τα αναμμένα φύλλα ενός φυτού, που το έλεγαν πιπόχορτο ή φύλλο, πιθανότατα ένα είδος νικοτιάνας. Μεγάλο μυστήριο σκεπάζει τις αρχές της παράξενης αυτής συνήθειας, ή «τέχνης», όπως οι Χόμπιτ προτιμούσαν να τη λένε, Ό,τι μπορούσε ν’ ανακαλύψει γι’ αυτό απ’ την αρχαιότητα, το είχε καταγράψει ο Μέριαντοκ Μπράντιμπακ (αργότερα Αφέντης του Μπάκλαντ) κι επειδή αυτός και ο ταμπάκος της Νότιας Μοίρας παίζουν κάποιο ρόλο στην ιστορία που ακολουθεί, σας μεταφέρω εδώ τα σχόλιά του απ’ την εισαγωγή του βιβλίου του: «Ιστορία του Φύλλου του Σάιρ».

«Αυτή, λέει, είναι η μοναδική τέχνη που μπορούμε με βεβαιότητα να πούμε ότι είναι δική μας εφεύρεση. Δεν είναι γνωστό πότε οι Χόμπιτ άρχισαν να καπνίζουν, όλες οι παραδόσεις και οι οικογενειακές ιστορίες το παίρνουν σαν δεδομένο. Γι’ αμέτρητα χρόνια οι κάτοικοι του Σάιρ κάπνιζαν διάφορα φυτά, άλλα περισσότερο κι άλλα λιγότερο αρωματικά. Όλοι όμως συμφωνούν πως ο Τόμπολντ, από τη Βαθιά Κοιλάδα της Νότιας Μοίρας, ήταν ο πρώτος που καλλιέργησε το πιπόχορτο στους κήπους του στις μέρες του Ίσενγκριμ του Δεύτερου, το 1070, με το Μέτρημα του Σάιρ. Και τώρα ακόμα το καλύτερο σπιτίσιο πιπόχορτο προέρχεται απ’ αυτή την περιοχή, ιδιαίτερα οι ποικιλίες οι γνωστές σαν το Φύλλο της Βαθιάς Κοιλάδας, ο Γερο-Τόμπι και το Άστρο του Νοτιά.

»Δεν υπάρχει πουθενά γραμμένο το πώς ο Γερο-Τόμπι βρήκε το φυτό, γιατί μέχρι που πέθανε δεν το ’πε σε κανένα. Ήξερε πολλά γύρω απ’ τα βότανα και συχνά πήγαινε στο Μπρι, αν και είναι βέβαιο πως έξω απ’ το Σάιρ δεν ταξίδεψε παρά μονάχα ως το Μπρι. Έτσι είναι πολύ πιθανό πως έμαθε στο Μπρι για το φυτό που, τώρα τουλάχιστον, ευδοκιμεί στις νότιες πλαγιές του λόφου. Οι Χόμπιτ του Μπρι ισχυρίζονται πως αυτοί ήταν οι πρώτοι που πραγματικά κάπνισαν το πιπόχορτο. Αυτοί, φυσικά, ισχυρίζονται πως έκαναν τα πάντα πριν απ’ τους κατοίκους του Σάιρ, που τους αποκαλούν «αποίκους», αλλά σ’ αυτή την περίπτωση, νομίζω πως ο ισχυρισμός τους είναι, κατά πάσα πιθανότητα, αληθινός, Είναι βέβαιο ότι απο το Μπρι ξεκίνησε η τέχνη του καπνίσματος του πραγματικού φυτού, που ξαπλώθηκε τους τελευταίους αιώνες στους Νάνους και σ’ άλλους, όπως στους Περιφερόμενους Φύλακες, στους μάγους και στους ταξιδιώτες που ακόμα πηγαινοέρχονται στο Μπρι, αυτόν τον αρχαίο τόπο που ανταμώνουν πολλοί δρόμοι. Έτσι, η πατρίδα και το κέντρο της τέχνης αυτής βρίσκεται σ’ ένα παλιό πανδοχείο του Μπρι, Το Παιγνιδιάρικο Πόνυ, που το ’χει η οικογένεια Βουτυράτου από χρόνια αμνημόνευτα.

»Παρ’ όλ’ αυτά όμως, οι παρατηρήσεις που έχω κάνει εγώ ο ίδιος στα πολλά μου ταξίδια προς το νοτιά, με έχουν πείσει πως αυτό καθαυτό το φυτά δε φυτρώνει από μόνο του στον τόπο μας, αλλά ταξίδεψε στο βοριά απ’ τον κάτω Άντουιν, όπου υποψιάζομαι πως αρχικά το έφεραν πέρα απ’ τη Θάλασσα οι Άνθρωποι της Μακρινής Δύσης. Φυτρώνει άφθονο στην Γκόντορ κι εκεί είναι αρωματικότερο και μεγαλύτερο απ’ αυτό του βοριά, που ποτέ δεν το βρίσκεις σε άγρια κατάσταση και ευδοκιμεί μόνο σε ζεστές και προφυλαγμένες περιοχές όπως η Βαθιά Κοιλάδα. Οι άνθρωποι της Γκόντορ το λένε μυρωδάτο galenas, και το εκτιμούν μόνο για το άρωμα των λουλουδιών του. Απ’ αυτή τη χώρα θα πρέπει να μεταφέρθηκε απ’ τον Πράσινο Δρόμο στη διάρκεια των μακρινών αιώνων που χωρίζουν τις μέρες μας απ’ τον καιρό του Έλεντιλ. Αλλά κι αυτοί ακόμα οι Ντούνεντεν της Γκόντορ, παραδέχονται πως πρώτοι οι Χόμπιτ το έβαλαν σε πίπες. Αν κι ένας Μάγος που γνώριζα, έμαθε την τέχνη παλιά κι έγινε πολύ επιδέξιος σ’ αυτήν, όπως και μ’ ό,τι κι αν καταπιανόταν.»

3. Διοίκηση του Σάιρ

Το Σάιρ ήταν χωρισμένο σε τέσσερα κομμάτια, τις Μοίρες, που τις έχουμε κιόλας αναφέρει, τη Βόρεια, Νότια, Ανατολική και Δυτική, κι αυτές με τη σειρά τους ήταν χωρισμένες σε περιοχές, που ακόμα είχαν τα ονόματα μερικών απ’ τις μεγάλες οικογένειες, αν και τον καιρό της ιστορίας μας τα ονόματα αυτά δεν τα έβρισκες μόνο στις ιδιαίτερες περιοχές τους. Σχεδόν όλοι οι Τουκ ζούσαν ακόμα στην περιοχή των Τουκ, αλλ’ αυτό δε συνέβαινε σε πολλές άλλες οικογένειες όπως οι Μπάγκινς ή οι Μπόφιν. Πέρα απ’ τις Μοίρες υπήρχαν οι Ανατολικές και οι Δυτικές Παραμεθόριες περιοχές: το Μπάκλαντ και το Γουέστμαρτς που προστέθηκαν στο Σάιρ το Μ.τ.Σ. 1462.

Το Σάιρ εκείνη την εποχή δεν είχε «κυβέρνηση», Κάθε οικογένεια γενικά κανόνιζε μόνη τις υποθέσεις της. Η κυριότερη ασχολία τους ήταν να παράγουν τροφή και να την τρώνε. Όσο για τ’ άλλα, ήταν βασικά γενναιόδωροι και καθόλου άπληστοι αλλά ικανοποιημένοι και μετριοπαθείς, έτσι που τα υποστατικά, οι φάρμες. τα εργαστήρια και οι βιοτεχνίες είχαν την τάση να παραμένουν απαράλλαχτες για ολόκληρες γενιές.