»Κι αλήθεια, ύστερα απ’ την τελευταία φορά που ήρθε το καλοκαίρι, όλα πάνε στραβά. Τότε άρχισαν κι οι φασαρίες μας με το Σάρουμαν. Ως τότε θεωρούσαμε το Σάρουμαν φίλο μας, αλλά ο Γκάνταλφ ήρθε τότε και μας προειδοποίησε πως ξαφνικός πόλεμος ετοιμαζόταν στο Ίσενγκαρντ. Είπε ότι αυτός ο ίδιος ήταν φυλακισμένος στο Όρθανκ και μόλις είχε καταφέρει να το σκάσει και ζητούσε βοήθεια. Αλλά ο Θέοντεν δεν ήθελε να τον ακούσει κι έτσι έφυγε. Μην πεις το όνομα του Γκάνταλφ δυνατά στ’ αυτιά του Θέοντεν! Είναι θυμωμένος. Γιατί ο Γκάνταλφ πήρε το άλογο, τον Ίσκιο, το πιο πολύτιμο απ’ όλα τ’ άτια του βασιλιά, αρχηγό των Mearas, που μόνο ο άρχοντας του Μαρκ επιτρέπεται να ιππεύει. Γιατί προπάτορας της ράτσας τους ήταν το μεγάλο άλογο του Έορλ, που ήξερε να μιλά τη γλώσσα των Ανθρώπων. Πριν εφτά νύχτες γύρισε πίσω ο Ίσκιος· αλλά ο θυμός του βασιλιά δε λιγόστεψε, γιατί τώρα το άλογο έχει αγριέψει και δεν αφήνει άνθρωπο να το αγγίξει.
— Τότε ο Ίσκιος βρήκε μόνος του το δρόμο απ’ το μακρινό Βοριά, είπε ο Άραγκορν γιατί εκεί χώρισαν με τον Γκάνταλφ. Όμως, αλίμονο! Ο Γκάνταλφ δε θα ξανακαβαλήσει πια. Έπεσε στο σκοτάδι στα Ορυχεία της Μόρια και δεν ξαναγυρίζει.
— Λυπητερά τα νέα σου, είπε ο Έομερ. Τουλάχιστο για μένα και για πολλούς, αν όχι για όλους, όπως θα δεις, αν έρθεις στο Βασιλιά.
Είναι νέα πολύ πιο θλιβερά απ’ ό,τι ο οποιοσδήποτε σ’ αυτή τη χώρα μπορεί να καταλάβει, αν και μπορεί να τον αγγίξουν σκληρά πριν περάσει πολύς καιρός, είπε ο Άραγκορν. Αλλά όταν πέφτουν οι μεγάλοι, οι πιο μικροί πρέπει να γίνονται οδηγοί. Σ’ εμένα έπεσε ο κλήρος να γίνω οδηγός της Ομάδας στο μακρύ δρόμο ύστερα απ’ τη Μόρια. Περάσαμε μέσα από το Λόριεν — για το οποίο καλό θα ήταν να μάθεις την αλήθεια πριν ξαναμιλήσεις — κι ύστερα διασχίσαμε τις λεύγες του Μεγάλου Ποταμού ως τους καταρράκτες του Ράουρος. Εκεί ο Μπορομίρ σκοτώθηκε απ’ τους ίδιους τους Ορκ που εσείς αφανίσατε.
Όλα σου τα νέα είναι θλιβερά! φώναξε καταστεναχωρημένος ο Έομερ. Αυτός ο θάνατος είναι μεγάλη συμφορά για τη Μίνας Τίριθ και για όλους μας. Ήταν άξιο παλικάρι! Όλοι του έπλεκαν εγκώμια. Σπάνια ερχόταν στο Μαρκ, γιατί βρισκόταν πάντα στους πολέμους στ’ ανατολικά σύνορα· αλλά τον έχω συναντήσει. Έμοιαζε πιο πολύ με τους γρήγορους γιους του Έορλ. παρά με τους σοβαρούς Άντρες της Γκόντορ, κι έδειχνε πως θα γινόταν μεγάλος αρχηγός του λαού του όταν θα ερχόταν η ώρα του. Αλλά δεν είχαμε νέα αυτής της συμφοράς από την Γκόντορ. Πότε έπεσε;
— Σήμερα είναι η τέταρτη μέρα από τότε που τον σκότωσαν, απάντησε ο Άραγκορν. Κι από κείνο το βράδυ ξεκινήσαμε απ’ τη σκιά του Τολ Μπράντιρ.
Πεζοί; φώναξε ο Έομερ.
— Ναι, έτσι όπως μας βλέπεις.
Τα μάτια του Έομερ άνοιξαν διάπλατα απ’ την έκπληξη.
— Τ’ όνομα Γοργοπόδαρος σ’ αδικεί, γιε του Άραθορν, είπε. Εγώ σ’ ονομάζω Φτεροπόδαρο. Τούτο το κατόρθωμα των τριών φίλων θα πρέπει να το τραγουδήσουν σε πολλά παλάτια. Κάνατε σαράντα πέντε λεύγες πριν τελειώσει η τέταρτη μέρα! Η ράτσα του Έλεντιλ είναι πολύ γερή!
»Τώρα όμως, άρχοντα, τι θέλεις να κάνω! Πρέπει γρήγορα να γυρίσω στο Θέοντεν. Μπροστά στους άντρες μου μίλησα μ’ επιφύλαξη. Είναι αλήθεια πως ακόμα δεν έχουμε κηρύξει ανοιχτά τον πόλεμο στη Μαύρη Χώρα κι υπάρχουν μερικοί στ’ αυτί του Βασιλιά που του ψιθυρίζουν άνανδρες συμβουλές· αλλά ο πόλεμος έρχεται. Δε θ’ απαρνηθούμε την παλιά μας συμμαχία με την Γκόντορ, κι όσο πολεμούν θα τους βοηθάμε: έτσι λέω εγώ κι όλοι όσοι συμφωνούν μαζί μου. Το Ανατολικό Μαρκ βρίσκεται κάτω από τις διαταγές μου, κάτω απ’ την εποπτεία του Τρίτου Στρατάρχη, κι έχω απομακρύνει όλα μας τα κοπάδια και τον κόσμο πέρα απ’ τον Έντγουός κι εδώ δεν έχω αφήσει παρά μόνο φρουρούς και γρήγορους ανιχνευτές.
— Δηλαδή, δεν πληρώνετε φόρο υποτέλειας στο Σόρον; είπε ο Γκίμλι.
— Ούτε το κάνουμε ούτε ποτέ το έχουμε κάνει, είπε ο Έομερ κι άστραψαν τα μάτια του, αν κι έχει φτάσει στ’ αυτιά μου πως κυκλοφορεί αυτό το ψέμα. Πριν μερικά χρόνια ο Άρχοντας της Μαύρης Χώρας θέλησε ν’ αγοράσει άλογα από μας προσφέροντας μεγάλη τιμή, αλλά του το αρνηθήκαμε γιατί χρησιμοποιεί τα ζώα για κακό. Αργότερα έστειλε Ορκ να κάνουν πλιάτσικο και ν’ αρπάξουν όσα μπορούσαν, διαλέγοντας πάντα μαύρα άλογα: απ’ αυτά ελάχιστα απομένουν τώρα. Γι’ αυτό το λόγο η έχθρα μας με τους Ορκ είναι άγρια.
»Αυτόν τον καιρό όμως μας απασχολεί κυρίως ο Σάρουμαν. Ισχυρίζεται πως είναι κύριος όλης αυτής της γης κι έχουμε πόλεμο εδώ και πολλούς μήνες. Έχει πάρει στην υπηρεσία του Ορκ και Λύκο-Καβαλάρηδες και Ανθρώπους κακούς και μας έχει κλείσει το Άνοιγμα, έτσι που σίγουρα θα βρεθούμε να μας κυκλώνουν κι απ’ ανατολικά και από δυτικά.