Έμειναν σιωπηλοί για λίγο. Ο Πίπιν κοίταξε ανήσυχος ανατολικά, λες κι από στιγμή σε στιγμή περίμενε να δει χιλιάδες ορκ να ξεχύνονται στα χωράφια.
– Τι βλέπω εκεί; ρώτησε, δείχνοντας κάτω στη μέση της μεγάλης καμπύλης του Άντουιν. Είναι καμιά άλλη πόλη ή τίποτ’ άλλο;
– Ήταν μία πόλη, είπε ο Μπέρεγκοντ, η κυριότερη πόλη της Γκόντορ κι αυτή εδώ ήταν απλώς φρούριο. Γιατί εκείνα είναι τα ερείπια της Οσγκίλιαθ κι απ’ τις δυο όχθες του Άντουιν, που οι εχθροί μας την πήραν και την έκαψαν πολύ παλιά. Την ξανακερδίσαμε όμως τότε που ο Ντένεθορ ήταν νέος: όχι για να εγκατασταθούμε, αλλά για να την κρατούμε σαν προφυλακή και να ξαναφτιάξουμε τη γέφυρα για να περνά ο στρατός μας. Και τότε ήρθαν οι Απαίσιοι Καβαλάρηδες από τη Μίνας Μόργκουλ.
– Οι Μαύροι Καβαλάρηδες; είπε ο Πίπιν, ανοίγοντας τα μάτια του διάπλατα και σκοτεινά από το ξύπνημα του παλιού του φόβου.
– Ναι, ήταν μαύροι, είπε ο Μπέρεγκοντ, και βλέπω πως κάτι ξέρεις γι’ αυτούς, αν και δεν τους ανέφερες σε καμιά από τις διηγήσεις σου.
– Ξέρω γι’ αυτούς, είπε σιγανά ο Πίπιν, αλλά δε θα μιλήσω γι’ αυτούς τώρα που είναι τόσο κοντά, τόσο κοντά.
Σταμάτησε απότομα και σήκωσε τα μάτια του πάνω απ’ τον Ποταμό και του φάνηκε πως το μόνο που μπορούσε να δει ήταν μια απέραντη απειλητική σκιά. Μπορεί να ήταν τα βουνά που υψώνονταν ως εκεί που έφτανε το μάτι, οι κοφτερές τους μύτες μαλακωμένες από κάπου είκοσι λεύγες θολής ατμόσφαιρας· μπορεί και να μην ήταν παρά ένα τείχος από σύννεφα και πιο πέρα απ’ αυτό μια ακόμα πιο βαθιά σκοτεινιά ξανά. Αλλά την ώρα που κοιτούσε, του φάνηκε πως η σκοτεινιά αυξανόταν και μαζευόταν πολύ αργά, πως αργά ανέβαινε για να πνίξει τις ηλιόλουστες περιοχές.
– Τόσο κοντά στη Μόρντορ; είπε ο Μπέρεγκοντ σιγανά. Ναι, εκεί πέρα βρίσκεται. Σπάνια την ονομάζουμε· αλλά εμείς έχουμε ανέκαθεν ζήσει βλέποντας εκείνη τη σκιά: άλλοτε φαίνεται πιο ξέθωρη και μακρινή κι άλλοτε πλησιέστερη και σκοτεινότερη. Αυξάνει και σκοτεινιάζει τώρα· και γι’ αυτό κι ο φόβος κι η ανησυχία μας αυξάνονται κι αυτοί. Και οι Απαίσιοι Καβαλάρηδες, δεν έχει περάσει χρόνος που πήραν ξανά τα περάσματα και πολλά απ’ τα καλύτερά μας παλικάρια έχασαν τη ζωή τους. Ο Μπορομίρ ήταν που στο τέλος απώθησε τον εχθρό από τη δυτική όχθη κι ακόμα κατέχουμε την από δω πλευρά της Οσγκίλιαθ. Για λίγο ακόμα. Αλλά περιμένουμε τώρα καινούρια επίθεση εκεί. Ίσως την κύρια επίθεση στον πόλεμο που έρχεται.
– Πότε; είπε ο Πίπιν. Μπορείς να υπολογίσεις; Γιατί είδα τις συνθηματικές φωτιές χθες το βράδυ και τους αγγελιαφόρους· κι ο Γκάνταλφ είπε πως αυτό ήταν σημάδι πως ο πόλεμος είχε αρχίσει. Έδειχνε να βιάζεται απελπιστικά. Τώρα όμως όλα φαίνονται να έχουν ξαναπάρει αργό ρυθμό.
– Μόνο γιατί όλα τώρα είναι έτοιμα, είπε ο Μπέρεγκοντ. Τώρα παίρνουμε τη βαθιά ανάσα πριν τη βουτιά.
– Γιατί όμως ήταν αναμμένες οι φωτιές χθες το βράδυ;
– Είναι πολύ αργά να ζητάς βοήθεια, όταν είσαι κιόλας πολιορκημένος, απάντησε ο Μπέρεγκοντ. Όμως δεν ξέρω τις αποφάσεις του Άρχοντα και των αξιωματικών του. Έχουν πολλούς τρόπους για να συγκεντρώνουν νέα. Και ο Άρχοντας Ντένεθορ δε μοιάζει με τους άλλους ανθρώπους: βλέπει μακριά. Μερικοί λένε πως εκεί που κάθεται στο δωμάτιο ψηλά στον Πύργο τη νύχτα και στρέφει τη σκέψη του εδώ κι εκεί, μπορεί να διαβάσει κάπως το μέλλον κι ότι μερικές φορές ερευνά ακόμα και το νου του Εχθρού, παλεύοντας μαζί του. Γι’ αυτό είναι γέρος, τσακισμένος πριν της ώρας του. Αλλά, όπως κι αν είναι, ο άρχοντας Φαραμίρ είναι έξω, πέρα από τον Ποταμό, σε κάποια επικίνδυνη αποστολή, και μπορεί να έχει στείλει νέα.
»Αλλά αν θέλεις να ξέρεις τι νομίζω εγώ πως άναψε τις φωτιές, είναι τα νέα που ήρθαν χθες βράδυ από το Λέμπενιν. Ένας μεγάλος στόλος πλησιάζει τις εκβολές του Άντουιν, επανδρωμένος με κουρσάρους του Ούμπαρ απ’ το Νοτιά. Εδώ και πολύν καιρό έχουν πάψει να φοβούνται τη δύναμη της Γκόντορ κι έχουν συμμαχήσει με τον Εχθρό, και τώρα καταφέρνουν ένα μεγάλο χτύπημα για λογαριασμό του. Γιατί αυτή η επίθεση θα απασχολήσει πολλές από τις ενισχύσεις που περιμέναμε να μας έρθουν από το Λέμπενιν και το Μπέλφαλας, που έχουν ανθρώπους πολλούς και σκληραγωγημένους. Γι’ αυτό όλο και περισσότερο πηγαίνει η σκέψη μας βορινά στο Ρόαν και γι’ αυτό χαρήκαμε τόσο για τα νέα της νίκης που φέρατε.
»Όμως – έπαψε και σηκώθηκε όρθιος και κοίταξε ένα γύρο, βόρεια, ανατολικά και νότια -, τα γεγονότα του Ίσενγκαρντ πρέπει να μας προειδοποιήσουν πως τώρα είμαστε πιασμένοι σε κάποιο μεγάλο δίχτυ και στρατηγικό σχέδιο. Αυτό δεν είναι πια αψιμαχίες στα περάσματα και επιδρομές από το Ιθίλιεν και το Ανόριεν, ενέδρες και πλιάτσικο. Λυτό είναι μεγάλος πόλεμος, σχεδιασμένος από καιρό κι εμείς δεν ι;ίμαστε παρά ένα κομμάτι του, ό,τι κι αν λέει η περηφάνια μας. Έχουμε πληροφορίες πως γίνονται κινητοποιήσεις στη μακρινή Ανατολή πέρα απ’ την Κλειστή Θάλασσα· και βορινά στο Δάσος της Σκοτεινιάς και πιο πέρα· και νότια στο Χάραντ. Και τώρα όλα τα βασίλεια θα δοκιμαστούν, θα σταθούν ή θα πέσουν – κάτω από τη Σκιά.