Дярвиш сюзя башлыйыр ня башлыйыр:
- Мящяммядин юлдцрдцйц дев чарпайынын
алтындадыр. Деви ора мян гоймушам. Сянин
гардашлыьын йохламаьын ясл вахтыдыр. Вядя тамам
63
олан кими бир оьлун дцнйайа эяляъяк. Эюзляйярсян
ушаг бир йашына кечяр. Онун башыны бир ляйяндя
кясярсян. Сонра оьлунун ганыйла даш олмуш
Мящяммяди йуйарсан.
Бюйцкбяйи йаман дярд апарыр. Бир йанда
гардашы Мящяммяди, о бири йанда да оьлуну
дцшцнцр. Ахыр ки, бир гярара эялиб дярвишя дейир:
- Баба дярвиш, еля бир сящв елямишям ки,
Аллащ да баьышламаз. Гой оьлум Мящяммядя фяда
олсун. Биръя Мящяммяди саламат эюрмяк гисмятим
олсун.
Бу сюзляр дярвишя хош эялир. Бир эюз
гырпымында гейб олур.
Ня башынызы аьрыдым. Беляъя вахт ютцр, вядя
тамам олур. Бюйцкбяйин бир оьлу дцнйайа эялир.
Щамы севиниб шадйаналыг едир. Бюйцкбяйдян
савайы. Ушаг бир йашына чатанда Бюйцкбяй ону
эютцрцб баьа эедир. Бир о йана, бир бу йана бахыр.
Сонра бычаьы эютцрцб чаьанын башыны кясир.
Ганыйла дашы йуйур. Мящяммяд чюнцб яввялки
кими олур. Бюйцкбяйи эюрцб йаман сюйцнцр. Ики
гардаш бир-бирини гуъаглайыб дярдляширляр.
Мящяммяд Бюйцкбяйин оьлуну билиб бикеф олур.
Юз-юзцня дейир, бу ушаьын ганыйла
дириляъяйдимся, каш юмцрлцк даш галардым. Бу
вахт гулаьына гейбдян бир сяс эялир:
- Мящяммяд, щяр шейин бир щикмяти вар.
Мящяммяд башыны галдырыб щямин аь
саггаллы, аь сачлы, аь эейимли дярвиши эюрцр.
Дярвиш дейир:
- Аллащ-Тяала Бюйцкбяйи оьлуйла сынаьа
чякди. Бюйцкбяй дя сящвини дцзялтмякчцн юз
баласыны эюзцнц гырпмадан гурбан вермиш олду. О
кюрпяни дирилтмяк сянин ялиндядир. Чцнки сян онун
64
ганыйла дашдан гуртулмусан. Инди эет кюрпянин
башыны бядяниня гой. Бармаьыны да кясиб сцрт
боьазына. Горхма, ушаг асгырыб айылаъаг.
Буну дейиб дярвиш гейб олур. Мящяммяд тез
йцйцрцб чаьанын башыны бядяниня бяркидир.
Бармаьыны чяртиб ганыны боьазына чякир. Чаьа
олур анаданэялмя. Асгырыб ойаныр. Мящяммяд
чаьаны да эютцрцб эялир сарайа. Падшащ
Мящяммяди
эюрцб
сюйцнцр.
Ондан
баьышланмасыны истяйир. Анасы башлыйыр
Мящяммяди дуз кими йаламаьа. Щамы шадйаналыг
еляйир. Падшащ Мящяммядля Эцлъамала гырх эцн
гырх эеъя той чалдырыр. Той еля той олур ки, сяси-
сораьы щяр йана йайылыр. Щамы йейир, ичир
мурадына чатыр. Сиз дя йейин, ичин, мурадыныза
чатын.
НЯРДЯНЯХАТЫН
Бири варыйды, бири йохуйду, бир арвад
варыйды. Бу арвадын да йедди оьлу варыйды.
Арвадын юзц дя, йедди оьлу да гыз щясрятиндяйди.
Гыз дейяндя бунларын додаьы йедди йердян
параланырды. Оьланлар щяр эцн ова эедярди. Ова
65
эедяндя аналарына тапшырырдылар, баъымыз олса
бизя хябяр вер.
Аналары да дейярди:
- Яэяр баъыныз олса, гапыдан яляк асаъам,
гардашыныз олса тцфянэ.
Бунлар ова эетмякдя олсунлар, сизя кимдян
дейим арваддан. Бир эцн оьланлары ова эедяндян
сонра арвад йатды, бир гызы олду. Гыз еля эюзял
иди, еля эюзял иди, дейярдин он дюрд эеъялик айды,
дуруб. Арвад чох севинди. Тез дуруб гапыдан яляк
асды ки, оьланлары гайыданда яляйи эюрцб шад
олсунлар.
Бунун бир пахыл гоншусу да варыйды. Тез
яляйи эютцрцб, йериндян тцфянэ асды. Ахшам
дцшдц. Оьланлар евя дюндц. Дюняндя бахдылар
гапыдан тцфянэ асылыб. Кор-пешман дала
гайытдылар. Эетдиляр узаг, узаг бир юлкяйя.
Бунлар эетмякдя олсун, инди эюряк аналары
неъя олду. Арвад эюрдц оьланлары гайытмады.
Далаьы санъды. Тез гапыйа бахды. Баханда эюрдц
ня … Яляйин йериня тцфянэ асылыб. Тез бармаьыны
дишляди, гайытды евя. Билди ки, гоншунун ишиди.
Айлар, илляр ютдц. Арвад гызын адыны
Нярдяняхатын гоймушду. Нярдяняхатын эюзял-
эюйчяк бир гыз олмушду. Бунун бир данасы да
варыйды. Дананын адыны Сарыгыз гоймушду.
Нярдяняхатын мейлини Сарыгыза салмышды. Щара
эется, юзцйнян апарырды. Анд ичяндя Сарыгызын
адына анд ичярди. Бир эцн Нярдяняхатын гызларла
ойнайырды. Бирдян бир пис ий эялди. О деди:
- Гардашымын ъаны мян елямядим.
Бу деди:
-Гардашымын ъаны мян елямядим.
66
Нярдяняхатын да Сарыгызын ъанына анд ичди.
Бу беля анд ичяндя гызлар эцлцшдц. Дедиляр:
-Йедди гардашын баъысы да бир готур