Tutubdu qora bağlar.
152
Qardaşsız bacı görsəm,
Sağ maral sənin olsun,
Ürəyim yara bağlar.
Mənim yaralımı ver.
Əzizim arxa haray
Daş daşı,
Bel götür, arxa haray,
Çax-çax döyər daş daşı,
Bir gün dara düşərsən,
Çirkinnən ploy yemə,
Deyərsən: «Arxa haray».
Get gözəlnən daş daşı.
Gül əkdim ələk-ələk,
Əzəl günüm,
Gülə dadandı leylək.
Baxdığım xəzəl günüm.
Yenicə bulunurdu,
Qocalıq yaxamdan tutdu,
Qoymadı qanlı fələk.
Ta gəlməz əzəl günüm.
Gecələr keçəkeçdi,
Gözəl alma,
Gündüzlər gecə keçdi,
Bağımda gözəl alma,
Mənim günüm ah-vayla,
Çirkin al, əsil olsun,
Səninki necə keçdi?
Bedasıl gözəl alma.
Ay doğub peşman-peşman,
Ürəyimdə yaram var,
Gün doğub ona düşman,
Üstə xal-xal qaram var,
Baş götürüb gedərəm,
Can bala, sən tərəfdən
Nə dost bilər, nə düşman.
Gör yanmamış haram var.
Sənə dağlar,
Aşıq bəlgəli dağlar,
Göy geymiş sənə dağlar.
Dibi gölgəli dağlar.
Tutaydım yar dəstindən,
Qəribəm, yol gözlərəm,
Çıxaydım sənə, dağlar.
Haçan el gəli, dağlar?
Günə qarşı,
Qazan ağlar,
Ay doğub günə qarşı,
Od yanar, qazan ağlar,
Sən yaş zülfün kölgəsinə,
Kim yuyar, kim basdırar,
Qoy mən yanım günə qarşı. Qəbrimi qazan ağlar.
Dağlar, maralımı ver,
Savalana qar gəldi,
Səbri-qərarımı ver.
Heyva əkdim, nar gəldi.
153
Kül tərlanın başına,
Sən sinəmə çəkmisən,
Oylağına sar gəldi.
Əlif kimi düz dağı.
Əzizim ağlamazlar,
Evləri çay keçəndə,
Gülərlər, ağlamazlar,
Tikilib çay keçəndə.
Qəriblikdə ölənin
Sənə onda qarğaram,
Gözünü bağlamazlar.
Günüm ah-vay keçəndə.
Mən aşiqəm nərgizlər,
Əziziyəm birə var,
Dağda bitər nərgizlər.
Məni dişdər, birə var,
Əsrəmiş maya gördüm,
Urustami Zal olasan,
Qoltuğunda nər gizlər.
Fələk səni bir ovar.
Evləri dağ ağzında,
Çinar başı ayandı,
Tikilib dağ ağzında,
Ucu yerə dayandı.
Tüleyi – tərlan gördüm,
Mənim ahu-naləmdən,
Bir qara dağ ağzında.
Fələk göydə oyandı.
Əziziyəm gənə var,
Yaralandım yanımdan,
Məni dişdər, gənə var.
Quşlar doydu qanımdan.
Qarı düşmən dost olsa,
Canım bir dərdə düşdü,
Ürəyində gənə var.
Bezar oldum canımdan.
Ay qaşları çatma fələk,
Arxalıq aldırmışam,
Gəl aranı qatma, fələk.
Yaxalıq saldırmışam,
Taylını tayına yaz,
Dərdim artanan bəri,
Günaha batma, fələk.
Ürəyimi aldırmışam.
Burdan bir qoşun getdi,
Yük üstə sicim gördüm,
Qoşun nə üçün getdi?
Sicimin ucun gördüm,
Aləmdən bir-ikisi,
Canım bir dərdə düşdü,
Bizdən bir qoşun getdi.
Fələyin gücün gördüm.
Maral otdar düz dağı,
Nərgizlər, ay nərgizlər,
Otdadıqca düz dağı.
Daşda bitər nərgizlər,
154
Cavanda nə qaydadır,
Ağlım başımdan çıxdı,
Torpaq örtər, yer gizlər.
Yadıma yar düşübdü.
Duman, dağdan belə gəl,
Əzizim badam olmaz,
Belə dolan, belə gəl.
Əkməsən, badam olmaz.
Azreyil ova çıxıb,
İstərəm özüm görəm,
Səni vurar, belə gəl.
Şəkildən adam olmaz.
Qəlbim qara qazandı,
Ağacda var ağ alma,
Dilim ərzə yazandı,
Böyrü çürük, ağ alma,
Fələyə bel bağlama,
Sənə kimlər qarğadı,
Fələk pərgar pozandı.
Sən bu dərdən sağalma.
Əziziyəm boyana,
Əziziyəm ay qardaş,
Bağın yönü hayana?
Qaşın ucu yay qardaş,
Burda bir oğlan ölüb,
Ölmə bacılar ölsün,
Laylay çalın, oyana.
Heç deməsin vay qardaş.
Qardaş mənim gülümdü,
Bir bağ saldım bağbansız,
Gülümdü, bülbülümdü.
Dəvə gördüm sarvansız.
Ölsə, bacılar ölsün,
Fələk bir yara vurdu,
Qardaş ölmək zülümdü.
Həkim gördüm dərmansız.
Bir ev tikdim dəyirmi,
Əlimə saz verdilər,
Çubuqları iyirmi,
Yonqarı az verdilər.
Qoyub hara gedirsən?
Evə bölükçü girdi,
Bu ev sənin deyilmi?
Payımı az verdilər.
Dərd məndə üz görübdü,
Əzrayıl bostançıdı,
Meydanı düz görübdü.
Aləmə dastançıdı.
Gedir-gedir qayıdır,
Dəymiş qoyub, kal dərir,
Məni yalqız görübdü.
Bu nə hal bostançıdı.
Dağlara qar düşübdü,
Sürümüz dağdan aşdı,
Yağıbdı, qar düşübdü.
Gözümdən yuxu qaçdı.
155
İstədim ki, qaytaram,
Gedərgi qonaq idim,
Başım yara qarışdı.
Bir şirin dilə bəndəm.
Araza gəmi gəldi,
O toyda quzu gördüm,
İçində hamı gəldi,
Tükün qırmızı gördüm,
Mən ayrılıq deməmişdim,
Çıxdım çinar başına,
Ayrılıq dəmi gəldi.
Qardaş sevən qızı gördüm.
Eləmi qalam qardaş,
Arpa çayı daşanda,
Qahmarım, qalam qardaş.
Bülbüllər oynaşanda.
Top atıldı, burc sındı,
On iki şamını yandırram,
Alındı qalam, qardaş.
Həsrətlər qovuşanda.
Eləmi al yorğanı ,
Bağda dolu durubdu,
Ortası xal yorğanı.
Dolu boynun burubdu.
Əcəl gəlib, can gedir,
Mən doludan qorxuram,
Üstümdən al yorğanı.
Dolu məni vurubdu.
Güzgünü atdım bayıra,
Ölürəm üstümə gəl,
Şoxu düşüb çayıra,
Yanıram, tüstümə gəl.
Yığılsın qohum qardaş,
Əlüzənnik eləmə,
İşimiz dönsün xeyirə.
Ayrılıq istəmə gəl.
Eləmi o gün olaydı,
Əziziyəm bağda nə var,
Şalın ucu duyün olaydı,
El gedir, dağda nə var.
Səni gördüyüm günün
Dərirsən dər şamama,
Biri bu gün olaydı
Qurumuş tağda nə var.
Eləmi durma, keç get,
Əziziyəm başda dur,
Dərdimi sorma, keç get.
Ayaqda yox, başda dur,
Bir saralmış kövşənəm,
Ağıl ki, var satılmır,
Sən də od vurma, keç get.
Ağıl özü başdadır.
Arazam Kürə bəndəm,
Ay doğdu laxtalandı,
Bülbüləm, gülə bəndəm.
Doğduqcan laxtalandı.
156
İndiyətən gözüm gördü,
Yarıma nə demişəm,
İndi üstüm taxtalandı.
Küsüb gedib acıxdan.
Əzizim sözə düşdü,
Aşiq yaza nə qaldı,
Gözlərim gözə düşdü.
Qış keçdi yaza nə qaldı,
Səslədin, səsə gəldim,
Qələmdə nə günah var,
Əzrayıl izə düşdü.
İnsaf yazana qaldı.
Şirəni şana çəkər,
Mən aşiqəm arxa var,
Hər övlad qana çəkər,
Belin götür arxa var,
Balanın qəm yükünü,
Qəm yemə, dəli könlüm,
Ölüncə ana çəkər.
Əli kimi arxa var.
Əzzinəm zamana çalır,
Bu yol cavada1 gedər,
Halım zamana çalır,
Aşar cavada gedər,
Yüz tümənə çalmayan aşıq
Uçubdu könlüm quşu,
Bir torba samana çalır.
Gör nə havada gedər.