Həsrətinlə yandım pünhan,
Keçdim boran, tufan gəldim.
Xatun:
Xatun deyər xaqanım sən,
Yerim, göyüm, cahanım sən,
Amanım sən, gümanım sən,
Küllü mahalım, xoş gəldin.
Azaflı:
Azaflı sən gülə qurban,
Döndü bağrım külə, qurban.
Gileylənmə elə qurban
Tovuz, Gəncə, Muğan gəldim.
Söz tamama yetdi.Qızlar da, Azaflının dostu Əli də:
«Allaha çox şükür ki, hər iki aşiq görüşə bildi»,- deyə
sevindilər. Nədənsə Xatun yenə kədərli görünürdü. Azaflı
öz-özünə dedi: «Sevinməkdənsə nə üçün kədərlidir?».
Odur ki, sazı sinəsinə basıb, dübarə görək nə dedi:
370
Dolma bulud kimi, a mehribanım,
Bir danış, sözunun fədası gəldim.
Döndərmə üzünü, şahım, sultanım,
Olmağa gözünün fədası gəldim.
Sevda həsrətindən yorğun olmuşam,
Möhnətdən bulanıb, durğun olmuşam,
Söylə, o dillərə vurğun olmuşam,
O günəş üzünün fədası gəldim.
Azaflıyam, qəmdən alasan məni,
Can deyib canına cala sən məni.
Qəlbinin oduyla qala sən məni,
Qoy yanım, gözünün fədası gəldim.
Bu dəfə Xatunun baxışlarından sevinc, şadlıq duyan
Azaflı dübarə beşlik gəraylı ilə görək nə dedi:
Gəlmişəm mehman,
Can sənə qurban.
Çəkmişəm hicran,
Sənin eşqindən.
Gəzdim dərində,
Dağlar sərində.
Qəmlər qəhrində,
Sənin eşqindən.
Yanmışam oda,
Gəl yetiş dada.
Gəzdim dünyada
Sənin eşqindən.
Dərmədim güllər,
Vermədim dillər,
371
Dolandım ellər,
Sənin eşqindən,
Azaflı təbin,
Titrəyir ləbim.
Alışdı qəlbim
Sənin eşqindən.
Söz tamam oldu, Xatun qonaqları evlərinə dəvət etdi.
Onlar deyə-gülə evə gəldilər. Ata-ana qonaqları çox
səmimi, hörmətlə qarşıladılar. Xatunun anası Kəlbəcərdən
Azaflı ilə qızının bir-birini sevdiklərini bilirdi. O haqda da
ərinə xeyli söhbət etmişdi. Ona görə Xatuna nə qədər elçi
gəlsə də qızının fikrini bilib gələnlərə yox demişdi.
İxtiyarı Xatunun özünə vermişdilər. Ata-ana bu gələn
qonaqların şərəfinə məclis düzəltdi. Yeyib-içəndən sonra
Əli dostuna dedi:
- Aşıq Azaflı, qızlar bir sifariş verib, deyirlər bugünkü
gün nə günüdür? Aşıq qardaş sazla desin.
Azaflı sazı köynəkdən çıxarıb, fikri Xatunda ola-ola
görək nə dedi:
Sevdamın dünyası, ey qibləgahım,
Mehriban görüşüm, mehrac günümdür.
Yetişdin dadıma, ey mehri mahım,
Səndən ayrı günüm tarac günümdür.
Həmdəmim olmasın xəyal görüşün,
Ürəyimdə minbir sual görüşün,
Əbədi mənimlə vüsal görüşün,
İntizar qəlbimə əlac günümdür.
Sən cansan Azaflıya sən indən belə,
Duram qulluğunda mən indən belə,
372
Keçsin günlərimiz şən indən belə,
Yarın yara sevinc, sirr aç günüdür.
Aşıq Azaflıdan bir də xahiş etdilər ki, həqiqətlə
bağlı bir söz desin. Azaflı: «Baş üstə» -deyib sazı sinəsinə
basdı:
İnsanlığın hər qanunu gözəli,
Həqiqətdir, həqiqətdir, həqiqət.
Düz dostluğun etibarı, təməli
Sədaqətdir, sədaqətdir, sədaqət.
İlham olur çaylar kimi çağlayan,
İstəməyə dərd-qəm çəkib ağlayan,
Qəlbi qəlbə, gözü gözə bağlayan
Məhəbbətdir, məhəbbətdir, məhəbbət.
Mötəbərdir, elə verən çörəyi,
Əsil odur, şəfa xeyrin gərəyi.
Yaxşılığın, ibadətin ürəyi
Səxavətdir, səxavətdir, səxavət.
Xoşdur canı haqq yolunda üzdüyüm,
Ucalmasın əməlindən bezdirim.
Azaflıyam, dünya üçün gəzdiyim
Ədalətdir, ədalətdir, ədalət.
Söz tamam oldu. Qonaqlar Azaflıya minnətdarlığını
bildirib, çox sağ ol deyib, görüşüb getdilər.
Azaflı ilə Xatun isə çıxdılar bağa gəzməyə. Onlar
gəlib bağın sakit bir guşəsində əyləşdilər. Gülün-çiçəyin
ətri, bülbüllərin səsi bütün bağı bürümüşdü. O gecə elə
füsunkar, elə gözəl idi ki, dilnən demək çətindi. Azaflı ilə
Xatunun sevinci, şadlığı yerə-göyə sığmırdı. Danışdıqca
sözləri, söhbətləri tükənmirdi.
373
Azaflı dedi:
- Əzizim Xatun, sənə dediyim kimi mən sabah
mahala yola düşürəm. Gedib necə olur-olsun anamı da bu
işdən razı salacam. Elimizin adəti ilə atanın qapısına
gələcəm. Sən bunu bil ki, mənim həyatım yalnız və yalnız
səninlə xoşbəxt olacaq. Qoy taleh bizə yar olsun.
Xatun dedi:
- Qoy tale bizi bir daha ayrılıqla sınağa çəkməsin.
Əzizim, indi mən bu sənli anların sevincində elə itib-
batmışam ki… Bu özü xoşbəxtlik deyilmi ?
Xatun bu hal ilə görək nə dedi:
Xoşbəxtlərin xoşbəxtiyəm,
Mənim yarım, mənim yarım.
Aldın məni qəm-möhnətdən,
Mənim yarım, mənim yarım.
Mətanətin enməz oldu,
Sədaqətin dönməz oldu,
Məhəbbətin sönməz oldu,
Mənim yarım, mənim yarım.
Ayrılığın nə yamandı,
Sənsiz könlüm bir virandı.
Xatun deyər bir cahandı
Mənim yarım, mənim yarım.
Söz tamam olanda Azaflı gülə-gülə Xatunun
əllərindən tutub dedi:
- Xatunum, mehribanım, sənsən mənim ömrümün
mənası, könlümün dünyası. Qulaq as, gör nə deyirəm.
Aldı yeddi qafiyə muxəmməslə görək nə dedi:
Mehribanım, din-imanım,
Canım, qanım, qurban olum.
374
Şahım, xanım, xanimanım,
Fikrim, anım, qurban olum.
Can cahanım, asimanım,
Şöhrət-şanım, qurban olum.
Həm loğmanım, həm dərmanım,
Şəfakanım, qurban olum.
Sənət eşqim, məhəbbətim,
Qibləm, Kəbəm, ziyarətim,
Yaz-baharım, təravətim,
Min aləmim, təbiətim,
Saf diləyim, sədaqətim,
Ömrə, günə dəyanətim,
Arzum, sevgim, mehr, ülfətim,
Sübhüm, danım, qurban olum.
Camalındır nur ziyalı,
Qaşlarındır ay hilalı,
Yanaqların dan boyalı,
Güldən gözəl gül camalın.
Hər kamaldan var kamalın,
Təb dəryası, zər amalı,
Bir baxışın min can alır,
Söz qananım, qurban olum.
Telin dəyər yüzlərinə,
Fəda olum gözlərinə,
Şirin-şirn sözlərinə.
Yandım aman gözlərinə
Nur çilənib üzlərinə,
Necə dözüm dözlərinə
Düşdüm sevda düzlərinə
Dürr məkanım, qurban olum.
Gələ-gələ Azaflını,
Gətir dilə Azaflını,
375
Gülə-gülə Azaflını,
Gövhər-lələ Azaflını,
Dünya bilə Azaflını,
Saxla elə Azaflını,
Xatun Banum, qurban olum.
Səhərlər üzünüzə xeyirliklə açılsın. Səhər oldu.
Azaflı, Xatun və onun ata-anası ilə görüşüb, böyük ümid
və arzularla Əli dostu ilə yola düşdü.
Yolda Azaflı Əliyə dedi:
- Mənim fikrim qətidir. Necə olur-olsun, anamı bu
işdən razı salmalıyam.
Əli dedi:
- Bu barədə ananla danışacağam. Darıxma, dostum,
sənin bu işini yoluna salmayınca Qarabağa getməyəcəm.
Onlar bu məqsədlə, bu arzu ilə gəlib Şəmşəddin
mahalına çatdılar. Azaflı kənardan gördü ki, həyətlərində