164
Qəmkeş, dünya özü qəbristanlıqdı,
Cahan qucağında cahan yatıbdı.
Torpaq dilə gəlib söyləsə əgər,
Karvanlar üstündə karvan yatıbdı.
Ayılmaz o bəşər, aləm də yansa,
Ulduzlar alışıb, günəş dayansa,
Göylər guruldasa, yer yırğalansa,
Oyanmaz, əbədi yeksan yatıbdı.
Prometey, Zərdüşt, Dante, Homerin,
Neçə Əflatunlar gömülmüş dərin.
Tilsimli qəlbində hər addım yerin,
Min Babək, Fəxrəddin, Elxan yatıbdı.
Hər toz səslənir ki, mən İsgəndərəm,
Salsalam, Cəmşidəm, Cəməm, Sərvərəm,
Məhəmmədə deyib haqq peyğəmbərəm,
Məkkə səhrasında pünhan yatıbdı.
ATIR
Dünya məhvərini fələk əlindən,
Götürüb zülmətdən zülmətə atır.
Əyrini ucaldıb, bici güldürüb,
Taxtını sərvətdən sərvətə atır.
Yerdəki ziyarət, göydəki merac,
Mürvət qələminə olubdur möhtac,
Təbiət hökmünnən səbəb ehtiyac,
İnsanı dəhşətdən dəhşətə atır.
Əzəldən bu həyat vicdanı danıb,
165
Fitnə vulkanında çox aləm yanıb,
Çərxin gərdişində şeytan dolanıb,
Doğrunu afətdən afətə atır.
Uzaqda səslənir arxam, köməyim,
Titrəyir qələmim, əsir ürəyim,
Yaradan kimsədi ona neyləyim,
Çoxunu həsrətdən həsrətə atır.
Əmoğlu, Azaflı çox mətəl qalıb,
Qəzanın qədəri sinəmdən çalıb,
Qardaşı qardaşdan aralı salıb,
Götürüb qürbətdən qürbətə atır.
DUR, SÖZ İSTƏYİR
Könül, nə yatmısan, oyan, amandı,
Baharın gülləri, dur, söz istəyir.
Gözəllər ətrində ənam gətirib,
Səhərin yelləri, dur, söz istəyir.
Gədiklərdən karvan, köçlər aşıbdı,
Dağların tərindən çaylar daşıbdı,
İstəkli çiçəklər qucaqlaşıbdı,
Dolaşır telləri, dur, söz istəyir.
Min bir dastanı var hər keçən yazın,
Şer mizrabıdır kamanın, sazın,
Başı ərşə çatan qoca Qafqazın,
Göy donlu çölləri, dur, söz istəyir.
Gəzsən əsrləri, qərinələri,
İnsana bağlıdır elmi, əsəri,
Məhəbbət duyğusu, eşqin dilbəri,
Danışmır dilləri, dur, söz istəyir.
166
Yerdən göyə qədər hər yan, hər aləm,
Azaflıyam, nola nəzm edə billəm,
Hər dəyən ağrıdan susma, ey qələm,
Azəri elləri, dur, söz istəyir.
DİDƏR-DİDƏRDİ
Dahilərin dərdi dəryadan dərin,
Dəhşəti daxili didər, didərdi.
Dağları dağlarda dağlayar daşı,
Dadını dərindən didər di dərdi.
Darıxdırar dərin dərə deyəndə,
Dağılar dirəyi dərə deyəndə,
Dəli dağ dağanı dərə deyəndə,
Dadını dadanda di dər di dərdi.
Dərdini Azaflı diyara deyər,
Dalar dənizlərə, diyara deyər,
Dağlıyar dədəsin di yara deyər,
Dələr didəsini didər di dərdi.
AĞADAN İSTƏR
İnsan var, can deyər can ana deyər,
İnsan var, qüdrəti ağ ad, an istər.
Insan var, can deyər canana deyər,
İnsan var, qüdrəti ağa dan istər.
İnsan var, o yara dandı, yara dan,
İnsan var, o yaradandı, yaradan,
Insan var, o yaradandı, yaradan,
167
Insan var, qüdrəti ağa dan istər.
İnsan var, Azaflı, hal al, hal aldı,
İnsan var, Azaflı, halal ha laldı,
Insan var, Azaflı, halal halaldı,
İnsan var, qüdrəti Ağadan istər.
QARALAR KEÇƏR
Aylar, illər, dəqiqələr içində
Yazı çiçək, qışı qar alar keçər.
Aşıq qaralar keçər,
Ağlar qaralar keçər.
Yer titrədən, dağ atan,
Əcəl qaralar keçər.
Alçaqdan, şeytandan xeyir istəyən,
Canından şər keçər qaralar keçər.
Hərdən-hərdən sala yada talehin,
Çətin dərtdi sata yada talehin.
Aşıq yada talehin,
Qəhrin yada talehin.
Çətin darda yetişsən,
Salsın yada talehin.
Yan dərdisin yada talehin,
Yandırar çırağın qaralar keçər.
Azaflı şikara atanda yaxşı,
Anan da yaxşıdır, atan da yaxşı,
Aşıq atanda yaxşı,
Səyyad at anda yaxşı,
Əyri-əyrini səslər,
Deyər: Atanda yaxşı.
Qəza qəhərlərə atanda, yaxşı,
168
Qananların qanı qaralar keçər.
A YAŞA-YAŞA
Gənclik illər təki hey keçər-gedər,
Silsilə dağları ay aşayaşa.
Xəyallarda keçən tarix seyr edər,
Əllidən keçəndə a yaşa-yaşa.
Aşıqlar qəhərdən a dad qazanar,
İyitlər cahanda ad-ad qazanar,
Alçaqlar, nakəslər a dad qazanar,
Yaltaqlar can satar ayaş-ayaşa.
Nə cahad, nə qeyrət, nə ar anı qat,
Nə yaylaq, nə dağı, nə aranı qat,
Nə ağla, nə ağlat, nə aranı qat,
Nə qərq et didəni a yaşa-yaşa.
Azaflı, dahidir haqq qan an deyən,
Haqqa Allah deyən, haqqa nan deyən,
Nə haqqı yandıran, haqq qanan deyən,
Həqiqət yaşadan a yaşa-yaşa.
OX ANAN MƏNİ
Yar alar qəlbimi o, qan-qan deyər,
Oxladı ox atan, ox, anan məni.
Yaralar qəlbimi o qan-qan deyər,
Oxladı ox atan oxa nan məni.
Bircəm badə, getdi bir cəmin üstə,
Bir cəm badə getdi bir cəmin üstə,
169
Bir cəm badə, getdi bircəmin üstə,
Oxladı o xatan o xanan məni.
Azaflı, ayağa o naşı atar,
Azaflı, ayağa an aşı atar,
Azaflı, ayağa anaşı atar,
Oxladı ox atan ox anan məni.
EYLƏR
Birdən elə olur hökmü dövranın,
Çoxlar çoxalanda aza man eylər!
Haqqın dərgahından qaçan azğındı,
Nahaqqın yolundan a zaman neylər.
Bəndənə nə var ki, elə dünyada,
Nə etsə yaradan ay ağan eylər.
Yer dolanar günəş keçər, ay keçər,
Axşam sabah ömür keçər, ay keçər,
Saat keçər, həftə keçər, ay keçər,
Əsr dövran eylər, a zaman eylər.
Tərsinə dönəndə elə dünyada,
Qan tökər bəşəri aya qan eylər.
Azaflı axtardı tapa xoş baxtı,
Qəm-möhnət sultanı mənə xoş baxdı,
Kimi bədbəxt olar, kimi xoşbaxtdı,
İqbal gətirəndə, az, aman eylər.
Hər kim böyük olsa elə dünyada,
Hər nə eləsə də aya qan eylər!
A ÇARA HAQDAN
170
Dedim gəl dindirmə dərdli aşığı,
Açanda ağrını açar ah-axdan.
Tez alar versə də həyat işığı,
Zalımdan uzaq ol, aç ara haqdan.
Dünya nədi, fəza nədi, göy nədi,
Günəşdən isindi, buzdan göynədi,
Ürəyim ağrıdı, yaram göynədi,
Müddətdir gözlərəm a çara haqdan.
Azaflının baxtı bağlı olmaya,
Fitnə-şər bar verən bağlı olmaya,
Ədalət qapısı bağlı olmaya,
Həmişə əl yetsən a çara haqdan.
QİYMƏTİNƏ
Mən bir bazar gördüm, dəllalı şeytan,
Dəvəni satdılar qaz qiymətinə.
Bir nadandan ötrü ağılsız zaman,
Çox alim korladı toz qiymətinə.
Gərdişin hər anı min bir kitabdı,
Qılıncın altında sual-cavabdı,
Arxada hesabdı, öndə hesabdı,
Qarı ərə gedir qız qiymətinə.
Azaflı, gəzirsən kef-damağ ola,
Sənin haqq yanında üzün ağ ola,
Ya bir barmaq bala, ya bir sağola,
Dost-dostun satar qoz qiymətinə.
BƏD ƏSİR-ƏSİR
171
Dedim: könül, oyna, gəl, havasına,
Olma zəmanəyə bəd əsir-əsir.