Post la angulo aperis vasta ŝoseo. Ĉe ĝia rando staris grandega liver-kamiono, surgluita per allogaj reklamoj. Ĝia malantaŭa vando estis mallevita, kaj sur ĝi, kvazaŭ sur vendotablo, amasiĝis diversaj objektoj: konservaĵoj, boteloj, ludiloj, stokoj da pakaĵoj kun tolaĵoj kaj ves- taĵoj.
Du adoleskaj knabinetoj kvivitis verajn stul- taĵojn, elektante kaj almezurante ĉemizetojn.
Paĉas, - pepis unu el ili.
La alia, almetante la ĉemizetojn tiel kaj aliel, respondis:
Ĉuŝikoj, ĉuŝikoj, tute ne paĉas.
Apud la kolo paĉas.
Ĉuŝikoj!
Kaj la krestoko ne irizas...
Ŝoforo de la liverkamiono, magra viro en kombineo kaj en nigraj enkadrigitaj okulvitroj, sidis sur la trotuar-platoj, apoginte la dorson al reklama panelo. Liaj okuloj ne estis videblaj, sed li dormis, se juĝi je la velka buSo kaj je la Svita nazo.
Mi venis al la vendobreto. La knabinetoj ek- silentis, kaj ekis fiksrigardi min, malferminte la buSojn. Ili estis ne pli ol dekses-jaraj, Siaj oku- loj estis kiel ĉe katidoj - bluetaj kaj malplene- taj.
Ĉuŝikoj, - diris mi konvinke. - Ne paĉas kaj ne irizas.
Kaj ĉe la kolo? - demants kiu almezuris.
Ĉe la kolo tio estas simple ĉefverko.
Ĉuŝikoj - nekonvinke oponis la dua knabi-
no.
Nu, pririgardu ni alian, paceme proponis la unua. - Jen tiun.
Pli bone tiun, briletan, kun disvastigeto.
Mi ekvidis librojn. Ĉi tie estis superbaj li- broj. Estis Strogov kun tiaj ilustraĵoj, pri kiuj mi eĉ ne aŭdis. Estis «Ŝanĝo de la revo» kun an- taŭvortoj far Saragon. Estis trivolumo far Valter Minc kun la korespondado. Estis preskaŭ tuta Folkner, «Nova politiko» far Veber, «Neeldonita Sjan Ŝi-kuj», «Historio de faSismo» el eldonejo «Memoro de homaro»... Estis freŝaj revuoj kaj almanakoj, estis poŝformataj Luvro, Ermitaĵo, Vatikano. Ĉio estis. Kaj ankaŭ «paĉas», «Tamen kun disvastigeto!». «Ĉuŝikoj.»
Mi kaptis na Minc, kunpremis la du volumojn en la akselo, kaj malfermis la trian. Neniam en la vivo vidis mi plenan Minc. Tie estis eĉ leteroj el elmigrado...
Kiom kostas tio? - kriis mi.
La adoleskinoj denove ekis fiksrigardi min. La ŝoforo eksidis rekte.
Kio? - demandis li raŭkete.
Ĉu vi estas mastro ĉi tie? - demandis mi.
Li leviĝis, kaj venis al mi.
Kion vi bezonas?
Mi volas tiun ĉi Minc. Kiom ĝi kostas?
La adoleskinoj ekhihiis. Li silente rigardis min, poste demetis la okulvitrojn.
Ĉu vi estas alilandano?
Jes, mi estas turisto.
Tio estas plej plena Minc.
Ja mi vidas, - diris mi. - Mi tute stultiĝis kiam ekvidis ĝin.
Ankaŭ mi, - diris li. - Kiam mi ekvidis kion vi bezonas.
Sed li estas turisto, - elpepis unu el la adoleskinoj. - Li ne komprenas.
Ĉio ĉi tio estas senpaga, - diris la ŝoforo. - Por provizo de personaj bezonoj.
Mi retrorigardis la breton kun libroj.
Ĉu vi vidis na «Ŝanĝo de la revo»? - de- mandis la ŝoforo.
Jes, dankon, mi havas ĝin.
Pri Strogov mi ne demandas. Kaj «Historio de faŝismo»?
Superba eldonaĵo.
La adoleskinoj denove ekhihiis. Okuloj de la ŝoforo elorbitiĝis .
Huŝ, nazmukulinoj! - elgraŭlis li.
La adoleskinoj ĵetiĝis for. Poste unu el ili kaptis, per ŝtela movo, kelkajn pakaĵojn kun ĉemizoj, ili transkuris la ŝoseon, kaj tie haltis, rigardante nin.
Dis-vasti-getoj! - diris la ŝoforo. Liaj maldikaj lipoj konvulsiiĝis. - Bezonatas jam ĉesi tutan tiun ĉi iniciaton. Kie vi loĝas?
Sur Dua Ĉeurba.
Ha, en la marĉo mem... Iru ni, mi alve- turigos al vi ĉion. En mia liverkamiono estas plena Sĉedrin, mi eĉ ne elmontras ĝin, tuta Bib- lioteko de klasikaĵoj, tuta «Ora biblioteko», ple- naj «Trezoroj de filozofia pensado»...
Ĉu ĝi inkluzivas doktoron Opir?
Hundina internaĵo, - diris la ŝoforo. - Voluptema ŝ limulo. Amebo. Iru li en pantalonon!.. Sed ĉu vi konas na Slij?
Malbone, - diris mi. - li ne ekplaĉis al mi. Novindividuismo, kiel dirus doktoro Opir.
Doktoro Opir estas fetorulo. - diris la ŝo- foro. - Sed Slij - tio estas vera homo. Certe, individuismo. Sed li, almenaŭ, diras kion pen- sas, kaj faras pri kio parolas... Mi akiru al vi na Slij... Aŭskultu, eble vi vidis tion? Kaj tion? Li enfosiĝis en la librojn ĝis la kubuto. Li tenere karesis ilin, foliumis, lia vizaĝo esprimis kor- tuŝon. - Kaj tio? - diris li. - kaj jen tian Ser- vantes, ha?
Al ni venis juna altstatura virino, ŝi fosetis la konservaĵojn, kaj grumble diris:
Denove forestas daniaj peklaĵoj, ĉu?.. Sed mi ja petis vin.
Iru al diablo, - diris la ŝoforo indiferente.
La virino ŝtoniĝis. Ŝia vizaĝo malrapide
pleniĝis per sango.
Kiel vi aŭdacis? - prononcis ŝi per sibla voĉo.
La ŝoforo, klininte la kapon ekrigardis ŝin.
Ĉu vi aŭdis kion mi diris al vi? Iru for de ĉi-tie!
Vi ne rajtas!.. - diris la virino. - Kio estas via numero?
Mia numero estas naŭdek tri, - diris la ŝo- foro. - Naŭdek tri, ĉu estas klare? Kaj ĉiuj vi estas tutegalaj al mi! Ĉu klaras? Ĉu vi havas ankoraŭ iujn demandojn?
Kiu huliganismo! - diris la virino digne. Ŝi prenis du vazojn da konservitaj frandaĵoj, serĉis per la okuloj sur la vendobreto, kaj akurate deŝiris kovrilon de revuo «Kosma homo». - Mi memoros vin, numero naŭdek tri! Tio ne estas al vi antaŭa tempo. - Ŝi envolvis la vazojn per la kovrilo. - Ni ankoraŭ renkontiĝos en la urbe- straro...
Mi forte prenis la Soforon je la kubuto. Lia Stona muskolo moliĝis sub miaj fingroj.
Arogantulo, - diris la damo majeste, kaj malproksimiĝis.
Ŝi iris sur la trotuaro, fiere portante sian be- lan kapon kun alta cilindra hararanĝo. Ĉe angu- lo Si haltis, malfermis unun el la vazoj, kaj komencis akurate manĝi, elprenante la rozkolorajn pecetojn per la delikataj fingroj. Mi lasis manon de la Soforo.
Onu devas pafi, - diris li subite. - Oni devas surveturadi ilin, sed ne libretojn alveturi- gi al ili. - Li turniĝis al mi. Liaj okuloj estis tur- mentitaj. - Do ĉu mi veturigu al vi la librojn?
Ne, - diris mi. - Kien mi Sovos ĉion tion?
Tial iru for, - diris la Soforo. - Vi ja prenis na Minc, ĉu? Jen iru, kaj volvu per ĝi viajn malpurajn kalsonojn.
Li engrimpis la Soforkupeon. Io klakis, kaj la malantaŭa vando komencis leviĝi. Audeblis kiel ĉio krakas kaj ruliĝas ene de la liverkamiono. Sur la pavimon falis kelkaj libroj, iuj brilantaj pakaĵoj, skatoloj, kaj konservaĵaj vazoj. La malantaŭa vando ankoraŭ ne fermiĝis, kiam la Soforo frape fermis la pordeton, kaj la kamiono Siriĝis de la loko.
La adoleskinoj jam malaperis. Mi staris sola sur malplena strato kun volumetoj de Minc en la manoj, kaj rigardis kiel la venteto maldiligente foliumas paĝojn de «Historio de faŝismo» ĉe miaj piedoj.
El post la angulo elplonĝis knabaĉoj en mal- longaj striaj pantalonoj. Ili silente preteriris min, ŝovinte la manojn en la poŝojn. Unu el ili sursaltis la pavimon, kaj per la piedoj ekpelis antaŭ si, kiel futbalpilkon, vazon da ananasa kompoto kun brila bela etikedo.
Ĉapitro sesa
Kiam mi iris hejmen, min trafis skipŝ an ĝa tempo. La stratoj pleniĝis per aŭtoj. Super la vojkruciĝoj ekpendis helikopteroj de vojkruca regulado, kaj ŝvitaj policistoj, hurlante per la megafonoj, dispelis ŝtopiĝojn okazantajn ĉiu- minute.
La aŭtoj moviĝis malrapide. La ŝoforoj elŝo- vis la kapojn, konversaciis, ŝercis, kriaĉis, bruligis unu de la alia la cigaredojn, kaj senĉese hupis. Interfrapiĝis la bufroj. Ĉiuj estis gajaj, ĉiuj estis bonkoraj, ĉiuj brilis per jubilo de so- vaĝuloj. Ŝajnis ke de animo de la urbo defalis ĵus iu peza ŝarĝo, ŝajnis ke ĉiuj estis plenaj per iu enviinda antaŭgustumo.