Mi penis paroli trankvile kaj respondis, “Baldaŭ li estos ĉi tie. Ni devos esti pretaj por foriri, tuj kiam li alvenos.”
Mi kuris supren al mia propra ĉambro, kie mi trovis Filonon, kiu dormis sur la lito apud Elvisa . Kiam mi alparolis lin, li tuj eksaltis kaj kuris eksteren sur la balkonon.
“Kial vi ne vekis min pli frue?” li kriis. “Kie estas Oresto?”
“Li ankoraŭ ne revenis,” mi respondis, kaj tuj ekploregis.
“Per Herkulo!” li kriis kolere. “Ĉu ĉi tiu estas momento por ploraĉi? Li estos en ordo; ne mankas al li kruroj. Kial vi ne vekis min antaŭe? Kuru malsupren al la kopiejo kaj reportu al mi la feran stangon.”
Mi kuregis malsupren laŭ du sinsekvaj ŝtuparoj al la skribejo, kaj tiam denove supren kun la stango. Ĉiuj pordoj ĉe la aliaj etaĝoj estis malfermitaj, kaj kiam mi pasis, mi videtis la aliajn okupantojn, kiuj rapidis tien kaj reen por haste kolekti siajn posedaĵojn. Filono venis renkonte al mi, dum mi anhelis supren sur la lastaj ŝtupoj, kaj ŝiris la stangon el mia mano. Li kuregis internen, kaj komencis levi la kahelon, sub kiu ni kaŝis nian ŝparaĵon. Samtempe mi impetis ĉirkaŭ la ĉambro, prenante diversajn aĵojn kaj tuj remetante ilin. La minaca lumo en la ĉielo klare montris, ke mi ne devas perdi tempon, tamen mi apenaŭ sciis, kion kunporti. Mi kaptis kelkajn hazardajn objektojn – la skatoleton, en kiu mi tenis mian monon; kolĉenon de Elvisa ; mian bonan robon; paron da orelringoj iam donacitaj al mi de Filono – kaj ŝovis ilin en mian bronzan kuirpoton. La poto estos ĝena kaj peza, tamen ĝi estis mia plej multekosta posedaĵo, kaj mi ne volis lasi ĝin.
Kiam Filono jam malaperis malsupren, mi eliris sur la balkonon por preni la statueton de la diino. Malantaŭ ĝi kaŝiĝis malgranda peceto da ŝirita ruĝa ŝtofo: la ĉifono de la unua Elvisa . Mi puŝis ĝin sekure en la bruston de mia robo.
De la alta balkono, mi povis elrigardi super la tegmentoj, kaj momente mi forgesis mian haston por gapi kun fascino al la imponega spektaklo. La fajrego nun plenigis la tutan sudan ĉielon kaj kurbiĝis orienten en seninterrompa arko, kiu disvastiĝis tra duono de la horizonto. Muĝegante kiel armeo, kiu kuras antaŭen al batalo, grandegaj flamoj saltegis en la vesperan ĉielon, ne klaraj kiel en normala fajro, sed de malhela sangokoloro. Altaj konstruaĵoj elstaris nigre kontraŭ la brulego; ŝajnis al mi, ke eĉ iliaj ŝtonoj fandiĝas. Jam nuboj de fumo bloviĝis al nia direkto, tiel ke mi tusis kaj miaj okuloj eklarmis. La fajro estis nun tre proksima: ĝi forestis ne pli ol tri aŭ kvar domblokojn.
Mi rapidis internen, kaj prenis mian dormantan filinon en miaj brakoj. Ĉe la pordo mi haltis por rerigardi lastan fojon. Ĉu ne restas io, kion mi devus kunporti? Mi kaptis la restaĵon de la pano per kiu ni vespermanĝis, kaj ŝovis ĝin en la kuirpoton. Tiam mi kuris malsupren.
En la skribejo mi trovis, ke Filono arigis ĉiujn manuskriptojn sur la barilo kaj fosas ĉie, serĉante ujon en kiu porti ilin.
“Ĉu Oresto revenis?” mi kriis.
“Ne, ankoraŭ ne. Ni devos serĉi lin poste.”
Minicia ekploris. “Sed kiel li trovos nin? Li ne scios, kie ni estas.”
“Ni ne havas tempon por pensi pri li nun,” Filono diris. “Donu al mi ion, per kio porti ĉi tiujn manuskriptojn.”
“Jen,” mi diris senpacience, kaj enmanigis al li la kuirpoton. Mankis tempo por serĉi pli taŭgan ujon.
“Ha, tio servos,” li diris, kaj elverŝis ĝian enhavon sur la barilon.
Malbenante lin, mi rekunigis miajn proprajn aĵojn, kaj faris el ili volvaĵon. Minicia daŭre lamentis, “Ni atendu. Ni ne povas foriri sen li.”
“Ne estu stulta!” Filono diris senpacience. “Ni ne plu povas resti ĉi tie.”
Mi rigardis eksteren, esperante kontraŭ ĉia verŝajno, ke mi vidos Oreston kuranta laŭ la strato al nia pordo. Miajn okulojn renkontis kunpuŝiĝanta tumulto de homoj, kiuj blokis la mallarĝan vojon kaj malhelpis sin reciproke, dum ili hastis por pliigi la distancon inter si kaj la fajrego. Ĉiuj estis ŝarĝitaj de korboj kaj volvaĵoj; multaj homoj ankaŭ portis malgrandajn infanojn aŭ tiris ilin permane. Pli aĝaj geknaboj kuris antaŭe, kaj rerigardis por urĝi siajn gepatrojn. Tuj ekster nia pordo, maljunulo apogis sin kontraŭ la muro, spiregante kun malfacilo. Eĉ antaŭ ol li plene rekaptis sian spiron li ekiris denove, stumblante kiel eble plej rapide helpe de marŝbastono.
Unu el miaj supraj najbaroj sin puŝis preter mi al la strato. Li estis malbonhumora ulo, kiun mi kutime evitis, ĉar en la maloftaj okazoj kiam li parolis al mi, li ĉiam havis ian plendon. Surprizis min vidi nun, ke li ame kondukas tute malgrandan, ŝrumpintan maljunulinon. Mi subite memoris, ke mi ja aŭdis pri lia invalida patrino, sed mi de longe forgesis ŝian ekziston; mi neniam vidis ŝin eliri el ilia ĉambro dum mia tuta restado en Romo. Vidante la manieron laŭ kiu ŝi tremas kaj ŝanceliĝas, mi apenaŭ povis imagi, kiel ŝi sukcesos atingi eĉ la finon de la strato. Evidente tiu penso trafis ankaŭ ŝian filon, ĉar li demetis sian volvaĵon kaj levis ŝin sur siajn ŝultrojn. Tiam li reprenis la volvaĵon kaj malaperis inter la homamaso.
Mi intencis turni min por voki la aliajn, kiam mia koro eksaltis. Timante seniluziiĝon, mi rigardis pli atente. Nun mi estis certa. Mi rekuris en la skribejon, kriante, “Trankviliĝu! Li venas!”
Oresto sekvis min internen, anhelante kvazaŭ li ĵus kuris la tutan vojon de la Cirko senhalte. Liaj vestoj estis gluitaj al lia dorso kaj fulgaj strioj makulis lian vizaĝon. Minicia enspiris pro ŝoko kiam ŝi vidis lin, kaj Filono, kiu tiumomente ŝtopis la kuirpoton per papirusaj volvaĵoj, forgesis kion li faras por rigardi kun mirego. Ne estis lia malpuregeco, kiu konsternis nin ĉiujn – kvankam li aspektis, kvazaŭ li ruliĝis en cindroj – sed la eksterordinara sovaĝeco de lia vizaĝesprimo. Kaj kial, kiam giganta fajro jam brulegis ĉe niaj dorsoj, li tenis en la mano flamantan torĉon?
“Ĝi okazas!” li kriis. “Finfine okazas! La urbo estos detruita inter flamoj, kaj la regno de Dio alvenos!”
Filono ŝanceliĝis momenton, kun esprimo de malcerteco sur sia vizaĝo. Tiam li rekaptis sian normalan prudenton. “Ĉu vi estas freneza?” li kriis. “Ĝi estas simple ordinara brulego! Helpu nin elporti la stokon, antaŭ ol ĝi atingos la butikon!”
“Vi malsaĝuloj!” kriis Oresto. “Ĉu vi ankoraŭ ĝenas vin pri via sensignifa butiketo, dum la regno de Dio tuj alvenos? Vi devus preĝi ke li pardonu viajn pekojn, kaj anstataŭe vi pensas nur pri viaj potoj kaj viaj paperoj! Kion vi diros al Dio, kiam vi staros antaŭ lia trono kun kuirpoto en la mano plena je skribaĉoj kaj poeziaĵoj sendiaj? Lasu tiujn senvaloraĵojn, kaj venu helpi min fari la laboron de Dio. La fratoj volas bruligi la templojn de la falsaj dioj. Flamigu torĉon, kaj venu helpi nin!”
“Ĉu vi estas freneza?” Filono denove kriis. “Kaj kio pri via edzino? Ĉu vi intencas lasi ŝin ĉi tie por bruli? Vi havas devon protekti ŝin.”
Oresto rigardis Minician kaj pli kvieta esprimo aperis sur lia vizaĝo. Per pli trankvila tono li diris, “Mia unua devo estas al Dio. Sed, kara, ne timu. La virinoj kaj infanoj iras al la sinagogo. Mi mem akompanos vin tien. Sed poste mi devos lasi vin kun la aliaj kredantoj. Mi havas laboron por fari.” Li turnis sin al mi kaj Filono kaj diris, “Ni rerenkontiĝos antaŭ la trono de Dio. Se mi estus vi, mi irus kun Minicia al la sinagogo por okupi la tempon per preĝado. Restas nur malmultaj horoj.”
Li kisis min solene, tiam prenis Minician permane. “Lasu vian korbon. Vi ne bezonos viajn terajn posedaĵojn.”
Ili eliris kune el la pordo, dum mi kaj Filono gapis post ili. Sed tiu ne estas la ĝusta momento por pripensi la aferon; ni jam perdis valorajn minutojn. Mi prenis Elvisa n per unu mano, la volvaĵon per la alia, kaj hastis eksteren en la straton. La varmego piketis niajn haŭtojn kiam ni lasis nian ŝirmejon, kaj grandegaj nuboj de akra fumo ruliĝis en nia direkto, miksitaj kun hajlo fajrera kaj cindra. Malpli granda fajro jam brulis sur unu el la lignaj balkonoj fronte al la nia. Elvisa kriis kiam fajrero falis sur ŝian robon, sed mi estingis ĝin per batoj kaj tiris ŝin al la pli pura aero ĉe la fino de la strato.