Выбрать главу

Ҳаётлари чиройли, мазмунли бўлсин дегандим. Нурмуҳаммад, Саттор, Хуршид, Бўронга, иним,

Одамийлик билан ҳар ишни бажаринг дердим.

***

Ҳар бир буюк одам ортида,

Турар доим икки фаришта.

Бири волидаю – муҳтарамаси,

Бири эса оқила умр йўдоши.

***

Ҳар бир хонадонда бўлсин тиб қонунлари,

Буюк Ибн Синодан қолган олтин хазина,

Ўн ёшдан ўқишсин хар уй фарзандлари,

Бир олам билим дир, тўрт томли жилтда.

Амал қилиб юз қирқга кирингиз шунда.

***

Меъйорида харакатда доим бўлганлар,

Тўқсон ёшдан ошиб ўтганларлар.

Кам ҳаракатда доим юрганлар,

Саксонга аранг яқин келганлар.

***

Тангри деркан, – сенга барака бергум,

Қариндош – уруғингни доим сийласанг.

Мен сенга қарамай тескари бўлгум,

Сабаб қидириб улардан юзинг ўгирсанг.

***

Турт овлон кўп йиллар қалин дўст эди,

Бир лагандан ҳар кун ош ейишарди,

Лаганни ғанимлари ўғирлашганди,

Дўстлик тарк этди шу он дўстларни.

***

Аҳмоқ билан ақлни таққослаганда,

Аҳмоқ бўш, акл ухшар тўлиқ челакка,

Бўш челакни чертсанг шовқини оламни бузар,

Тўлиқ челак маъноли, сокин товуш чиқазар.

***

Ҳаётни қачон тоза қиламиз?

Ким бўлса ҳам, нопок бўлганда,

Сен нопок деб айта олсангиз,

Давраларга қўшмай қўйсангиз,

Масжидга ҳам йўлатмасангиз.

***

Ишга олар, пора олиб баъзи муттаҳам,

Билади, замин яратди таъмагирликка,

Ўзининг қорни тўқ бўлганида ҳам,

Тонмайди юлишдан ночор одамдан.

***

Ҳинд қизлари керак бўлса совчи қўяди,

Европада севиб қолса, ўзи изхор қилади,

Ўзбек қизи гўзал, иффатли, унда не айб,

Палаҳмон тоши деб, уни юборсанг отиб.

***

Дангаса ишни эртага қолдирай дейди,

Доно эртангини бугун бажарай дейди,

Дангаса кексайганда афсус қилади,

Доно умр қисқа, улгурай дейди.

***

Оқ подшони ўлдирганни қоралайдилар,

Халқ ҳолини яхшила деб намойиш қилган,

Юзлаб инсонларни қийнаб, осиб ўлдирган,

Оқ подшони оқлаб, нечўн мақтамайдилар?

***

Яхши одам уйини сотмоқчи бўлди,

Бўлмасин деб, ямон, қўшниларига,

Бир доно, камтарин, тоза инсонга,

Сотди ҳовлисини, анча арзонга.

***

Хажга тенгдир, муҳтож булганда қўшнинг,

Сонига қараб тансиқ таом узатиб турсанг.

Кийим – кечакдан мободо қийналиб юрса,

Тузук кийимлардан сен тақдим этсанг.

***

Тош ёғса, менга ҳам, қўшнимга ҳам ёғмасин,

Қўшнимга ёғса, бири келиб урар бошимга.

Олтин ёғса, менга ёғмаса, қўшнимга ёғсин,

Бир-иккитаси келиб, тушар қулимга.

Деган мақол бордир қрим халқида.

***

Асл-тоза инсон, хақиқий мусулмон бўлгин,

Иморатни қўшнингникидан баланд қурмагин,

Ичкарини керак бўлса, сен олтиндан қилгин,

Дарвозанг қўшнингникидан зиёд бўлмасин.

Томингдан ҳатто ёмғир суви, унга томмасин.

Одамийликни баланд тут, соянг тушмасин.

***

Жарроҳман, дардларин айтиб келар инсонлар,

Ҳар хил касалликдан шунда даво топарлар.

Халқим ичида бордир айрим иллатлар,

Истардим ўзлари улардан фориғ бўлсалар.

***

Йигитнинг кимлигин ва ким булишини,

Кимлар билан дўст бўлгандан билинг.

Келажаги ва болалари, ким бўлишини,

Танлаган ёридан, уни наслидан кўринг.

***

Пора олиб, иш ўрин сотган муттаҳам,

Жиноятку, – десам, гувоҳ йўк, – дейди

Қандоқ бош кўтариб юрибсан, – десам,

Ҳамма ҳозир шундоқку, – дейди.

***

Пул кетидан қувган қайси инсонни,

Четдан бир кузатиб эътибор беринг,

Миясида пул дарди бундай одамни,

Кўрмайсиз унда, билим, олимийликни,

Виждон, иймон, бурч ва одамийликни.

***

Келинни сепига қараб муомала қилган,

Молпараст қайнонадан тангри асрасин.

Ва шунда хотинини маъқуллаб турган,

Еталама эркакдан ҳам, оллоҳ асрасин.

***

Нолиб гапирар қайнона ўз келинини,

Қайтар дунё дейдилар аслида буни,

Эслаб кўр, келин бўлган даврингни,

Рози қилганмисан сен қайнонангни.

***

Ҳар бир яхши хонадонда яшар фаришта,

Қўриқлар бу уйдагиларни бало – қазодан,

Аёлни қарғиши, ёмон сўзлардан,

Кириб келаётган ҳаром луқмадан,

Фаришталар учиб кетишар экан.

***

Нолимагин тақдирдан, ёнингдагидан,

Нолигин эй инсон, фақат ўзингдан,

Дунё қарашинг, феъл – атворингдан,

Сендаги бор бўлган иллатларингдан.

***

Эркак бўлиб сен жанга кирмасанг,

Халқ равнақи йўлида туриб бермасанг,

Адолатни, ҳакикатни қўллай олмасанг,

Ярашар румол боғлаб, лозими кийсанг.

***

Ё раб, инсон пастлиги шунча бўларму?

Отасин ёмонлайди аёл ўз боласига,

Оқ падарни яратар нокасд аёллар,