– Оқасы жоқ. Не істеп жүрсің мұнда?
– Қыдырып жүрмін, – Азат абыржып ұзын қолын жайып тұрып қалып, күлді. – Бұдан басқа не істегенім бар?
– Олай болса, менмен жүр. Қымызға қандырамын. Келе ме?
– Келеді, – ынталана келісті. Кеспекті алды да жанында жүрді.
Оның үйге үндемей бара жатты. Сөйлескені не үшін? Бірақ бұл сөйлемеуі жанға ауыр тимейді, керісінше, оның жақын болғандықтан, жан ән салуға сұранып тұр. Беріліп, Толқын жарқын, зарлы махаббат туралы әндете бастады. Бастапқыда ақырын, күмілжітіп, одан кейін дыбысы күшейді сияқты. Азатқа тез көз салды – күлмей ме? Жоқ, көзін жартылай жаба салып, өз ойына шомып жүр.
Киіз үйге жетті. Азат көпіршітілген қымызды сабаларға бөліп құйды, Толқын түскі асты пісіре бастады. Әдеттегіде құр киіз үй ошақта шыжылдайтын қазанның дыбысқа, екі жас адамның дауыстарға толды. Толқынға қонақ өзіммен бірге үйге бумен шаңыраққа атылған жарық пен шуды әкелді болып көрінді. Тамақ ішуге отырып, Толқын оның әр қимылын елеусіз байқаған-ды, ал Азат бұрылған кезде, далаға қарап тұрған түр көрсетті. О шіркін, аспан бұл адамды осындай сымбатты болып не үшін жасады? Толқын оның ербек-сербек шашқа, дөң мұрынмен дөңгелек бетке көз жүгіртіп өтті. Жақсы жүзі, ашық, оның не ойлағанын әрқашан біле аласың. Осындай сатпайды, бұзық іске ниеттенбейді. Азаттан басқа, Толқын бір-ақ қана жігітті жақын білген – әпкесінің андасы, оның ағасы. Бірақ Саткын әбден басқа адам. Ол манапқа босқа емес қызмет етеді. Саткын өз шын сезімдерін тығып, өз ойын көрсетпей алады. Тек қарындасына қарағанда оның көзі жылына бастайды. Толқын онымен бірге соншама жыл бойы өмір сүрген болмаса, мүмкін, ағасы оны жақсы көрсе ме жоқ па тіпті айтар алмады. Ал Азаттың бетінен барлығысы жақсы көрінеді, қайтсе де, қалай да. Толқын өзіннің оған ұнағанын, Азаттың та оған дәл солай сүйсініп жүргенін дәл аңғарды. Оған оның әдемі екендігін бұрын да айтқан. Бұл дәріп секілді естіле алса да, әпкенің аузынан оның дала шөптей төмен, жансыз дауысымен бұл көбінесе сөгісге ұқсайтын болып естілді. Әйтсе де, Толқын оның түрінің жақсы болғанын білді. Бірақ сұлулық кімге, қашан, қандай жақсылықты әкелген? Керісінше. Бір рет Жұлдыз Толқын анаға тартқан деп айтты…
Олардың көздері кездесіп қалды да олар бір-бірінен тез бұрылып, керегесімен қызығып кетті.
– Отырып қалдым.
– Тоқтай тұр, кетпе! – шыға кетті Толқынның аузынан, ол абыржып көзқарасын тұнжыратты.
Барлығын түсініп, Азат тұра қалды.
– Білесің бе, маған су әкелуге керек. Менмен барасың ба? – сұрады Толқын. Әрине, ол барды.
Оларға қарсы алдыныздан Бузык бара жатты. Манаптың інісі томсырайып, дөңгелек басын жантайма иықтарына басып, көздін астымен қарап жүрді. Бузык Жұлдыз бен Саткынның құрдасы екен. Бала шағынан-ақ құлдармен қоршалған ол жұмыс істеуге әдеттенбеген. Оның әпкесімен төбелес пен оның масқара жеңілістен кейін ол одан әрі түнеріңкі болып қалды да Толқынға одан бетер қарай бастады. Бірақ, олай болса да ешқашан тиген жоқ.
Олар жақындады. Толқын Бузык мұнда жоқ сияқты түрін жасады. Тіпті ол дыбыс шығарған кезде:
– Әй, адасқан!
Азат оқыс бұрылды. Толқын оның қолын алып, қатты қысты.
– Байланыспа.
Ол зауықсыз бағынды. Бірақ бұны Бузыкқа жеткен жоқ.
– Ал, ал соншама керек болған кезде Селсаяк қайда жүр, ә?
Азат шыдай алмады, қолдан босап кетті, айналдырып бұрды.
– Қызды мазалағаны ұят емес пе?
Толқын оның иықтарына жалынып қолын қойды. Бузык мазақтап сөйледі:
– Араласпа, боқмұрын!
Азат оны итерді. Сәл сол сәтте Бузык оны жұдырықпен құлақтан ұрды. Азат қарыздар болмады. Жігіттер жұлқыласты, шанды көтеріп құлады. Бузык ересек пен үлкенірек болды, бірақ Азат жорықта шыңдалды. Толқын қалшиып қалды. Не істейің? Көмек шақырайын ба? Ешкім оған көмектеспейді. Ес жинап, ол алдына ұмтылып, Бузыкты құшақтап алды да әрең тартты. Ол тарпынды, қаулап шыққан-ды. Қайта төбелеске ұмтылған кезде, Толқын оның жолында тұрды.
– Кетші, Бузык.
Дем алды. Қызға қарады да ұра алмады. Қорқып кетті, жасқанды, бірақ түрін, әрине, көрсеткен жоқ. Қанды бетінен сүртіп, оның аяғына түкірді де кетті. Толқын ентігіп дем алатын Азатқа қарады. Шапан жыртылды, бір тісі жоқ, жалаңаш қолда дақ пен көгерген жерлері. Бұл кезде төбелес жерде адамдар топтана бастады. Толқын асықтырды – төбелес үшін жауапкершілікті оның мойнына салуын тілеген жоқ.
– Жүр кеттік.
Олар оның үйіне оралды. Толқын сүт сарысуды езіп, оның жараларын жуа бастады. Ол жылайын деп қабағын жиырып, әрең шыдады. Азат бұны байқаған.
– Толкунтай, – ерке міңгірледі ол, бетінен үрпиіп тұрған шашын емірене алып. – Кешір мені, Толқын-жан, тек қапа болма. Не болды? Барлығы жақсы ғой…