…Օրերից մի օր տուն կվերադարնաս անայգ ու անմիտ քո հեռուներից և խոտակալած հին բակում կանգնած՝ անկար ու տրտում, կկանչես նրան՝ քար լռությունը կարձագանքի քեզ…
ԻՆՔ ՆԱՆԿԱՐ
Մհեր Մկրտչյանին
Մարդը հոգնած էր, թշվառ ու տրտում, բայց, երևում էր, հույս կար դեռ սրտում:
Նա հավատում էր, որ ծեր բժիշկը կձերբազատի տանջող մտքերից:
– Կյանքում լինում են այնպիսի պահեր,– ասաց այցելուն,– երբ աչքերիդ մեջ արցունքներ չկան, այնինչ սիրտդ մի ծով է արցունքի… Ցավը կեղեքում, խեղում է հոգիդ,– շարունակեց նա:– Երբեմն կարծես ժպտալ չես կարող կամ թե ծիծաղել, բայց դե ժպտում ես, նույնիսկ ծիծաղում, ծիծաղը պետք է, քանզի ծիծաղով թվում է հեշտ է տանել խոր ցավը… Ցավը քարին են տվել, որ տանի, քարը չի տարել` մարդը տանում է: Անողոք ցավը, որ գիշեր ու զօր հանգիստ չի տալիս:
Նա դադար տվեց մի կիսավայրկյան:
–Տասը տարի է` կինս ընկել է հոգեբուժարան,-հոգնատանջ ձայնով վերստին խոսեց:– Իմ որդին ևս, տանը պարփակված, հոգեկան ծանր խախտումներ ունի… Նախանցյալ տարի Արգենտինայում դուստր կորցրի ավտովթարից…
Նա երկար լռեց, խոնջացած տեսքով նայեց բժշկին.
– Ես ոչ ոք չունեմ այլևս կյանքում… Մինչև լույս քնել ինձ չի հաջողվում, տանջվում եմ ծանր մղձավանջներից… Օգնե'ք ինձ, բժի'շկ, իմ այս ցավերին դիմակայելու:
Բժիշկը լռին նայում էր նրան:
–Այստեղ կրկեսում խեղկատակ կա մի,– ասաց բժիշկը:– Հավանական է, ամենաանհոգ խենթը աշխարհի, ամեն մի խոսքից, կատակից նրա` պոռթկուն ծիծաղ է, իմ հիվանդներին երաշխավորում եմ հաճախել նրա ներկայացումներին. ծիծաղը բուժիչ հատկություն ունի, և, գիտեք, այո, շատերը արդեն ապաքինվել են… Դուք էլ այցելեք այդ ծաղրածուին, խորհուրդ եմ տալիս, կօգնի անպայման:
Մարդը հոգնած էր, թշվառ ու տրտում ու, երևում էր, հույսը մարում էր մորմոքուն հոգում: Նա դանդաղ ելավ, դառը հոգոցով հրաժեշտ տվեց ծերուկ բժշկին, առանց ասելու` ինքն է կրկեսի անհոգ ծաղրածուն:
ԵՐԲ ՈՐ ՍԻՐՈՒՄ ԵՍ
Եթե սիրում ես՝ արար աշխարհում քո սիրած աղջկա նմանը չկա, հրաշալիք
է նա մի չնաշխարհիկ, նուրբ ու կառուցիկ, տեսքով հմայուն, դյութիչ
աչքերում՝ ծեքծեքուն ծիծաղ…
Եթե սիրում ես՝ ժամադրության վայրն է նա գալիս ժամանակից շուտ, իսկ դու շատ
վաղուց կանգնած ես այնտեղ: Եվ կարևոր չէ՝ երբ եք հանդիպել դուք վերջին
անգամ, այլ՝ ինչ քնքշալից խոսքեր ես ասել դու քո վարդաշուրթ չքնաղ էակին:
Եթե սիրում ես՝ երկինքը՝ ամպոտ, թվում է անամպ, օրը արևառ, ջինջ ու
լուսափայլ: Եվ կռունկների ճերմակ երամն է թևածում այնտեղ կապտաթույր
հեռվում:
Եթե սիրում ես՝ գիշեր թե ցերեկ, քուն թե արթմնի, աղոթիր Աստծուն դու նրա համար… Եթե սիրում ես՝ դու չես թողնի, որ նրա աչքերում արցունք երևա…Եթե սիրում ես… երբ որ սիրում ես դու խորունկ սիրով ու քեզ սիրում են փոխդարձ
սիրով, թվում է, իրավ, քոնն է աշխարհը, արև ու լուսին՝ քնած աստղավառ
սարերի ուսին, խոխոջն աղբյուրի՝ մեղրածոր կարկաչ, կախկղան լորի,
շրշյունը հովի, բուրմունքը ծաղկանց, ինքդ՝ սրտացավ, ողորմած, բարի՝