— Куды мы пойдзем? — перапыніў мае думкі Віцька.— Давай спачатку пакупаемся на возеры, а потым на дзіцячую чыгунку сходзім. Ты, мусіць, не бачыў яе.
Я згадзіўся. Мне было ўсё роўна куды ісці. Вядзі мяне, Віцька, куды хочаш, абы далей ад гэтых ціхіх хат пад шатамі садоў…
На возеры нікагусенькі. На тым баку ля прычала выстраіліся сінія, чырвоныя, белыя лодкі. На флагштоку трапеча марскі флаг, і ў празрыстай вадзе добра відаць яго адбітак. Мы распрануліся і адзін за адным кінуліся ў возера.
Вада яшчэ халодная. Яна апякае, як крапіва, калі нечакана ўпадзеш у яе. Але цела хутка прызвычайваецца. Хораша…
Мы плывём на сажонкі, ныраем, плывём на спіне, паказваем адзін аднаму свой спрыт. Недзе ў далечыні лапоча матор. Неўзабаве на возеры паяўляецца маторка. На ёй на ўвесь рост стаіць чалавек у паласатай майцы і нешта крычыць. Але мы не звяртаем на яго ўвагі. Крычы сабе…
Лодка крута разварочваецца. Цяпер я бачу, што чалавек на ёй — хлопец маіх гадоў. I ніякай майкі на ім няма. Дзіва ды й годзе! Проста хлопец загарэў неяк дзіўна, паласа чорная, паласа — белая.
— А ну, вылазь! — крычыць ён.— Чаму за буйкі заплываеце? Хто адказваць будзе, калі ўтопіцеся?
— Коля, мы ўмеем плаваць,— кажа Віцька, і я разумею, што хлопцы гэтыя даўно знаёмыя. Але Коля робіць выгляд, што Віцька яму чужы.
— Плыві назад да берагу, а то аштрафую…
Мы вымушаны адступаць. Лодка чэрціць вакол нас кругі. Пад яе канвоем мы плывём да берагу. Вылазім. Віцька злуе.
— Чаго ты фарсіш? Думаеш, спалохаліся? Сам дык усюды плаваеш.
— Я магу. Мне дазволена,— ганарыста кажа Коля.
— А чаму нам нельга? — пытаюся я.
— Бо вы салака несалёная. I наогул мне часу няма з вамі вадзіцца.
Ён хоча павярнуць лодку, але Віцька спыняе яго.
— Коля, пакатай нас.
— Шчасце вялікае вас катаць.
— Знаеш, Коля, гэта Іван Сітоў. Ён у інстытут не паступіў. Пакатай, Коля…
— Ну, добра, сядайце. Толькі хутчэй.
Мы залазім у лодку, Віцька прыладжваецца на карме, дзе чырванее новенькі матор.
— Коля, дай я пакірую?
Коля спачатку паказвае поўную непрыступнасць. Потым мякчэе, і вось ужо Віцька вядзе па возеры маторку. Цяністы востраў і дальні парк вяртаюць нам гулкі пошчак. Ранішні ветрык працінае наскрозь цела. Холадна, але вельмі ж хораша. Можа і дарэмна я не паслухаў тады Стася? Махнулі б у Адэсу, уладзіліся б там на якую-небудзь пасудзіну, надзелі б сапраўдныя марскія цяльняшкі… Любата!.. Чалавеку, мабыць, трэба быць смялейшым у жыцці. Чаго трымацца за сваю хату, за свой гародчык? Вунь яна якая наша краіна! Ездзі па ёй толькі, і ўсюды безліч цікавых спраў…
Я шкадую, што нарадзіўся крыху позна. Каб хоць на якіх пяць-шэсць гадоў раней. Тады разам з усімі паехаў бы на цаліну ці на Брацкую ГЭС. А так спазніўся, і цяпер, во, пазнюся. Так без мяне ўсё пабудуюць, усе рэкі перагародзяць плацінамі. Трэба спяшацца жыць, каб ніводзін дзень не прападаў дарэмна.
I вось тут я лаўлю сябе на слове. Дык чаго ж я блукаю па горадзе? Чаго не еду дамоў, а, як той дармаед, глумлю дзень за днём? Спачатку дамоў, а пасля ўжо трэба рынуцца ў працу…
Над возерам носяцца тры чайкі і чамусьці крычаць. Мусіць, і яны дамаўляюцца аб новых падарожжах. Ды і што ім рабіць на гэтым возеры, дзе заўсёды шмат людзей?
Лодка тым часам агінае востраў — купку пераплеценых між сабою дрэу — і крута вырульвае на рэчку. За ёй поле злева і апошнія тры будыніны горада — направа. Тут пачынаецца вёска. Удалечыні на лузе чарада рабых кароў як бы наступае на нас разгорнутым строем. Статак вартуюць дзве жанчыны ў квяцістых хустках. Яны вітаюць нас, махаючы над галавой рукамі. На мяне павявае чымсьці дарагім і вельмі знаёмым. I цяпер я ўжо цвёрда вырашаю, што няма чаго мне блукаць па горадзе, што трэба ехаць дамоў.
Накрэніўшыся, лодка зразае яшчэ адзін вугал і цяпер шыбуе насустрач жанчынам, што стаяць на самым беразе невялічкай затокі. I зусім гэта не жанчыны, а дзяўчаты, маладзенькія яшчэ і, здаецца, вельмі прыгожыя.
Гуллівы вятрыска трэпле падалы іх спаднічак, і яны прытрымліваюць іх рукой. Сонца асвятляе іх твары, і мне здаецца, што смяюцца не дзяўчаты, а ранішнія сонечныя праменні. Усё адразу знікае: ноч, Наташка, гадзіннік з бутэлькай замест гіры, татарка Зарына, сонная вуліца — перада мной таямнічая зямля, дзе цудоўныя дзяўчаты на акіянскім беразе, што набліжаецца з зайздроснай хуткасцю.
Ткнуўшыся ў бераг, лодка спыняе свой разбег, і я першы саскокваю на зямлю. I адразу губляюся, бо ўсмешкі дзяўчат належаць не мне, а камусьці іншаму. Азіраюся. Коля глушыць матор, нетаропка сходзіць на бераг, падцягвае лодку, каб зачапіла носам зямлю, і толькі пасля гэтага падае дзяўчатам руку. У Колі сарамлівы, нават збянтэжаны твар, і толькі ў вачах бездань пяшчоты.