Гісторыю сваю ў скрыжалі
Яшчэ нашчадкі не ўпісалі,
І час назад не павярнуць.
Ўсё лепшае, што маюць людзі,
Тваім было, і ёсць, і будзе, —
Сумленнем нашым светлым будзь!
6
Сумленнем нашым светлым будзь,
Яно, як памяць, неабходна.
Мо дзесьці лепей запяюць —
Ды толькі не на мове роднай.
Чужыя мовы зведаў край,
Ды ні адна тваёй не стала.
Сваёй і моц, і сілу дай,
Каб слыннай між другімі стала.
Сваіх дзяцей — сваёй вучы,
Іх душы светлыя лячы.
Стань шчырай песняй над прасторам!
На Усход і Захад не глядзі,
Сваёй дарогаю ідзі!
Не стань пакутай, смуткам, горам.
7
Не стань пакутай, смуткам, горам,
Жывіцу мова ўсім дае.
Нямала ёсць славутых зорак,
Якія свецяць для яе.
На ёй народ пяе і плача,
Яна ад роднасці ідзе.
Для быдла, мо, — была быдлячай,
А песняй стала для людзей.
Так, песня ад вякоў лятала,
Пяшчотай сэрцы напаўняла, —
Глыбінь яе не баламуць.
Калі ж каго пакіне плён —
Пашлі наказ свой наўздагон:
Ты мовы продкаў не забудзь!
8
Ты мовы продкаў не забудзь,
Не адрачыся пад прымусам,
І за акцэнт не папракнуць
Тады, напэўна, беларусаў.
На глум не дай яе ніколі,
Не зневажай, не пагарджай:
Яна тваёю стала доляй,
Яе ты шчыра прывячай.
Жыць на чужыне не салодка, —
Трывожуся за мову продкаў,
За лёс яе мая трывога.
Для ўсіх краін на белым свеце
Свая заўсёды мова свеціць.
Нам слова дадзена ад Бога.
9
Нам Слова дадзена ад Бога,
Сваіх герояў узрасціла,
Свой абавязак несла строга,
За здраду ганьбіла, карыла.
Упэўнена, нас Бог пачуе,
І не засцеле цемра вочы.
На сцежку нас Ён накіруе —
З якой ніколі ўжо не збочым.
Мо жыць пачнём тады, як людзі,
І шчырасць гаспадарыць будзе,
І прападзе за лёс трывога.
Пакуль не здзейсненая мэта...
Не аднімай надзей паэта,
Хай будзе светлаю дарога.
10
Хай будзе светлаю дарога,
Крыху лягчэйшай для людзей,
Калі ж усё ідзе ад Бога —
Дык хіба ж мова прападзе?
Сыдуць у небыццё загады,
Залечыць час цяжкія раны,
Абы ніколі ўжо да ўлады
Не дабіраліся тыраны.
Хоць кажуць: «Бог не роўна дзеліць»,
Ды думкі ён затое спеліць, —
Збяруць нашчадкі ураджай.
Бягу за марай наўздагон,
І гэта — ні падман, ні сон, —
Хады маёй не асуджай.
11
Хады маёй не асуджай,
Даўно змахнула я слязіну,
Ды не пакінула свой край,
Дасць Бог — ніколі не пакіну.
Я да яго бягу і ў снах,
І ім, і словам ганаруся,
Я крылляў адчуваю ўзмах
І таленту сяброў дзіўлюся:
Не кідаюць цяжкія ношы,
І мову славяць не за грошы,
За моц яе — напагатове.
Каб крыллі моцныя займець,
Патрэбна сэрцам зразумець:
Душа пяе на роднай мове.
12
Душа пяе на роднай мове,
Нарочана ёй свет любіць,
Калі не будзе моцы ў слове,
Яна ніколі не ўзляціць.
І незаўважанаю будзе,
І не ўстрывожыць нашы сны,
І не пачуюць песень людзі,
І не заўважаць крок вясны.
З вясной душа сама спявае
І свет замшэлы абнаўляе —
Мы цешымся такой абнове.
Хто слова роднага не цэніць,
Душы сваёй ён не ацэліць:
Моц Бацькаўшчыны ў родным слове.
13
Моц Бацькаўшчыны ў родным слове,
Яго душою прыгубі —
Яго асновы і высновы
Ў краінах іншых не згубі.
Не дай сысці яму з дарогі,
І на абочыне не кінь,
Не дай яму спазнаць знямогі —
Надзею светлаю пакінь.
Калі яна прыносіць радасць,
Ты беражы яе ад здрады
І сэрцам шчырым прывячай.