Раптам з кухні выбегла адна з дзяўчын-служанак і спынілася перад Басяй.
– Дзень добры, пан Янэк!
Бася спадылба паглядзела на яе.
– А чаму пан Янэк ніколі не заходзіць да нас на кухню? – злёгку чырванеючы, спытала дзяўчына.
«Цябе тут яшчэ не хапала!» – падумала Бася, а ўслых прамовіла, надаўшы свайму голасу хрыпатцы:
– Таму што пан Янэк мае вельмі шмат важных спраў! Дзяўчына хіхікнула і падсела да Басі на лавачку.
– У пана Янэка такія прыгожыя валасы!
Бася прыкрыла твар рукою. «Ну чаму ж нікому іншаму не прыйшло ў галаву, што ў мяне прыгожыя валасы?!»
– У пана Янэка ручкі такія маленькія. Пазногцікі такія дагледжаныя. Пан Янэк так да дзяўчыны падобны! – працягвала нахвальваць Басю служанка.
«Ну, правільна! Ты яшчэ здагадайся!» – расхваляваўся «пан Янэк».
– Надвор’е такое добрае… – летуценна прамовіла дзяўчына.
– Хм-гм! – адкашлялася Бася.
Дзяўчына яшчэ больш расчырванелася і пачала нешта мармытаць, падсаджваючыся ўсё бліжэй. «Прынясе ж нячысты!» – пра сябе лаялася Бася. Тут з кухні выглянула карміцелька і крыкнула:
– Марыська! Ах ты лайдачка! Што ты заляцаешся да маладога пана? Што табе сказалі рабіць? Хадзі зараз жа працаваць! Пан Янэк, хадзіце сюды, я налью вам халодненькай сыраквашкі!
Бася, нібы апараная, усхапілася з лавачкі і патрухала да карміцелькі. Марыся наставіла губу і, калышучы спадніцамі, пайшла ад ганка.
– Дзякуй вам, пані Катажына! Вы мяне выратавалі! – сказала Бася.
– Ах, ды нічога. Гэтай Марысі абы не працаваць! Толькі за хлопцамі і бегае! – адказала кабета, наліваючы ў кубак сыраквашу.
Міхал вярнуўся позна вечарам. На кухні ён застаў Басю і карміцельку, якія і ажыўлена шапталіся. Калі прыйшоў юнак, яны са змоўніцкім выглядам прымоўклі. Міхал толькі пакруціў галавой. Карміцелька паднялася і пачала збіраць на стол.
– Бася, мне хутка прыйдзецца на некаторы час паехаць разам з панам князем Мікалаем у Кракаў, – сказаў юнак, сядаючы за стол. – Пакуль мяне не будзе, ты застанешся тут.
– Як? – усклікнула Бася. – Не-не, Міхалачак, я з табой паеду. Я без цябе нікуды!
– Але, Бася, я не здолею ўзяць цябе! Тут ты ў бяспецы. А там жа казарма! Я не змагу абараніць цябе ад такой вялікай колькасці людзей!
– Ды як жа так? – засмуцілася Бася і прыкусіла вусны. Карміцелька расчулілася і ўцёрла вочы фартухам.
– Ну нічога страшнага! Не хвалюйся так! – сказала яна, абняўшы дзяўчыну. – Міхал жа не на цэлы век едзе. А ты застанешся – і мне весялей будзе, і табе не так самотна! Што ж вы думаеце? Выгадавала аднаго хлопчыка, а яшчэ з адным не здолею зладзіць?
Бася нават не ўсміхнулася. Згорбіўшыся, яна моўчкі глядзела, як вячэрае Міхал, і гаротна ўздыхала час ад часу.
У яго пакоі дзяўчынка зноў прынялася за ўмольванні.
– Ну як жа ты не разумееш, Баська, – ужо ў які раз тлумачыў ёй Міхал, – ехаць са мной табе небяспечна, а тут ты пад апекай карміцелькі. Ужо хто-хто, а яна цябе не дасць пакрыўдзіць! Тым больш табе лепш быць побач з люстрам: што, калі раптам яно адчыніцца?!
– Ды не адчыніцца яно! – усхліпнула Бася. – Стары ж казаў, што раней, чым праз паўгода, я дамоў не траплю.
– Паслухай, Баська! – усклікнуў Міхал, пляснуўшы сябе па лбе. – А што, калі ты пажывеш у старога, пакуль мяне не будзе? Можа, ён табе яшчэ нешта распавядзе ці адправіць дадому раней?
– Ну, не ведаю, – з сумневам у голасе працягнула Бася. – А на колькі дзён ты едзеш?
– Не дзён, Басенька. Тыдні на два-тры, ну, самае вялікае – месяц.
– Так доўга? – у дзяўчынкі зноў на вочы навярнуліся слёзы.
– Ды ты азірнуцца не паспееш, як я вярнуся! А ў купца столькі ўсяго цікавага: і ўборы, і ўпрыгожанні, і чаго толькі няма!
– У-у… Табе абы ад мяне адкруціцца, – скарыўшыся, прабурчала Бася.
– Ну вось і добра! Заўтра раніцай пойдзем да купца дамаўляцца. Можа, ён і не захоча цябе браць у свой дом.
– Вось яшчэ! – фыркнула Бася і ганарліва пайшла да дзвярэй.
Раздзел 7
З ранку Міхал і Бася пайшлі да старога, але яго не было на месцы. Адзін з яго памагатых сказаў, што пан Альбрыхт паехаў і вернецца няхутка.
Ідучы следам за Міхалам, дзяўчынка гучна ўсхліпвала і выцірала слёзы рукавом.
– Бася, годзе! – умольваў яе юнак.
– Не магу я! – праныла яна.
– Людзі глядзяць!
– Няхай глядзяць! – сказала Бася і зарыдала яшчэ гучней. Міхал уздыхнуў і спыніўся.
– Ну чаго ты плачаш? Ну няма старога, і што з таго? Застанешся з карміцелькай.