— Чую. Я i так асцярожна.
— Можа, выкруцiць пробкi? А?
— Не трэба. Я асцярожна. Малыя тэлевiзар глядзяць.
— Глядзi сам. Я папярэдзiў, — старэйшы намазвае чарговую стужку.
— Хопiць. Наступную не намазвай. Гэтую клеiм i — абедаем, — загадвае маладзейшы.
— Добра, амаль палову зрабiлi. А што, дарэчы, на абед? А?
— Грыбны суп, калдуны i кампот з яблыкаў.
— Няблага, як у рэстаране, нават кампот з яблыкаў.
— А я не люблю калдуны. I бульбу не люблю — нi смажаную, нi печанаю, нiякую. Мне лепш есцi хлеб, чым бульбу.
— Аддасi iх мне, я люблю ўсялякую бульбу, нават халодную замест хлеба.
— Не магу, не магу галодным працаваць. Ды ў ядзе я даўно перастаў разбiрацца. Ем усё, што даюць. Люблю не люблю, а ем.
— Мы шмат робiм таго, што не любiм. Ад гэтага нiкуды не падзенешся, — сцвярджае старэйшы рабочы.
— Не падзенешся, гэта то так, — згаджаецца маладзейшы.
У ванным пакоi ўсхвалявана лапочуць неадрэгуляваныя краны. Манатонна, з поўнай адсутнасцю тэмпераменту, мармыча гарачы. Парыпвае, мяняе танальнасцi, павiсквае халодны. Шумiць вертыкальны струмень.
— Скажы "р-р-рыба", — Вова звяртаецца да брата.
— Не хачу.
— Скажы.
— Ну, выба.
— Ужо лепш. Раней была фыба.
— Я навучуся. Пваўда?
— Канечне, навучышся. Абавязкова! — Вова ўстае з крэсла, гладзiць кароткападстрыжаную галаву брата i працягвае гаварыць: — I я раней гаварыў лыба замест рыба. I як сам бачыш, навучыўся.
— А як ты навучыўся? — меншы скiдвае Вовiну руку са сваёй галавы.
— Паўтараў, паўтараў розныя словы, дзе ёсць "р", i нiчога не атрымлiвалася. Лыба заставалася лыбаю. Я ўжо думаў, што нiколi не навучуся, што ўсё жыццё буду з лыбай жыць. Але не. На кухнi мацi пякла дранiкi, я падышоў i сказаў: "Мама, я хачу др-р-ранiк". I ўсё. I навучыўся. Заўсёды ёсць адно слова, з якога пачынаеш добра вымаўляць "р-р-р".
— Дв-в-ванiк! Дв-в-ванiк! Дванiк! — у вачах меншага брата з'яўляецца расчараванне.
— У кожнага гэтае слова сваё. У мяне быў дранiк. У цябе будзе iншае.
— Якое будзе ў мяне? Ты скажы мне яго.
— Я не ведаю, i нiхто не ведае. Толькi калi ты навучышся вымаўляць "р-р-р", тады даведаешся.
— А калi я навучуся?
— Хутка, табе ўжо шэсць гадоў. Хутка навучышся. Рабочыя ўжо есцi пайшлi, — Вова пераводзiць гутарку на iншую тэму.
— Ага, яны ядуць калдуны i п'юць кампот. Я хачу кампоту i калдуноў. А гвыбны суп я не буду.
— Спачатку глянем, што яны там зрабiлi.
— Пайшлi, толькi я выключу тэлевiзаў.
— Не трэба, хай думаюць, што мы гледзiмо.
— Тады я пвыбаўлю гуку, — меншы кранае рэгулятар. Дужэе джазавая мелодыя.
— Зрабi цiшэй. Чуеш?!
— Чаму?
— Бо не пачуем, як вернуцца рабочыя.
Меншы зноў кранае рэгулятар. Музыка цiшэе. Напружана i асцярожна, каб не пачулi з кухнi мужчыны, дзецi праходзяць калiдорам i зачыняюцца ў кубiчным пакоi. Вова бярэ з падваконня адвёртку. Меншы выбiрае адзiн з шасцi вiнтоў. Абклееныя светлымi шпалерамi сцены выдаюць большымi за неабклееныя, таму пакой мае скасабочаны выгляд — нiбыта ў плане яго ляжыць ромб, а не квадрат. Большы падсоўвае лескi блiжэй да сцяны. Меншы з хлопцаў цiкуе за братам, сцiскаючы ў кулаку тонкi вiнт. На запацелых шыбах вiльгаць збiраецца ў кроплi i выкладае на матавай мутнасцi льдзiстыя вяровачкi.
* * *
На кухнi пануе ўстойлiвы, моцны, салодкi пах смажанай бульбы. Старэйшы рабочы кроiць на важкiя лусты бохан чорнага хлеба. Маладзейшы напаўняе глыбокiя мiсы грыбным супам. На газавай двухкамфорнай плiце астываюць дзве аднолькавыя па аб'ёму каструлi — адна з бурштынавым кампотам, другая з духмяным супам.
— Калi не разбiрацца ў ядзе, можна i атруцiцца, — разважае старэйшы.
— Труцяцца сапсаваным, а не тым, чаго не любяць. Я адрознiваю сапсаваны прадукт ад свежага. Гэта ўжо абавязкова.
— А ў мяне бывае, што не магу стрымацца, так хочацца есцi. Ведаю, ведаю: што не зусiм добры суп, што гэтаму супу два днi, а ўсё роўна налiваю ў мiсу i з'ядаю.
— Мяне дык не прымусiш з'есцi сапсаванае, нават крышачку прыпсаваны прадукт. Праўда, аднаго разу...
— Хопiць за сталом! А?! — рэзка перарывае старэйшы.
— Ты ж сам пачаў пра атруту.
— Пачаў i скончыў. Усё. Гамон. Сядай i еш. Бяры хлеб.
— А ты хлеба не пашкадаваў, накроiў на дзесяцёх, — гаворыць маладзейшы рабочы, садзiцца да стала, бярэ лусту i адкусвае вялiкi, як праглынуць, кавалак.
У ванным пакоi з непрыкручанага крана капае. У вялiкiм пакоi на экранным шкле на змену мультыплiкацыйнаму саксафону вымалёўваецца барабан з надпiсам: "Канец фiльма". У калiдоры добра чуваць, як аб керамiчную ракавiну разбiваюцца капкi.
Вова праводзiць адвёрткаю па сухой атынкоўцы тонкую вертыкальную драпiну. Каб лепш бачыць, што робiць старэйшы брат, малодшы падыходзiць блiжэй да сцяны. На абгортачную паперу i чырвоныя прыступкi лесак цярушыцца з-пад сталёвага вастрыя адвёрткi светла-шэры пясок. Большы выразае на паверхнi сцяны ўласнае iмя — "Вова". У шарае вока малодшага трапляе парушынка; той, паморгаўшы, трэ кулаком запарушанае вока, напоўненае слязьмi i болем. Хлапечая рука з адвёрткаю паглыбляе элементы друкаваных, даволi роўных i шырокiх, выразных лiтар. Вова вельмi задаволены. Малодшы, забыўшыся на вока, маленькiм вiнтом пачынае выдрапваць на сцяне iмя, не сваё, а iмя, дадзенае бацькамi старэйшаму брату, — "Вова". Лiтары, зробленыя тупым, не прыдатным для гэткай справы iнструментам, — танклявыя, нахiленыя. Большы перасоўвае лескi па шапаткой, зацярушанай пяском паперы на старое месца, забiрае ў меншага вiнт i вяртае разам з адвёрткаю на алейна-белае падваконне, да круглых каўпакоў. Меншы паслухмяна пакiдае разам з братам пакой. У пустым, аптычна скасабочаным пакоi застаюцца надпiсы — "Вова" i "Вова".