Выбрать главу

Я радавалася паездцы не менш за вучняў: зноў-такі сустрэчы з новымі людзьмі, уяўлялася мне,— з цікавымі, бо з людзьмі гэтай рамантычнай прафесіі — з геолагамі — ніколі яшчэ знаёміцца не прыходзілася.

Але ў раніцу назначанага для паездкі дня нас чакала расчараванне: захварэў Іван Данілавіч. Ён, на здзіўленне ўсяму сялу, пачынаў купацца ў красавіку. Колькі год яму гэта сходзіла, і за ім усталявалася слава загартаванага чалавека. А тут пасля першага купання схапіў запаленне лёгкіх. Вучні чуць не плакалі ад роспачы. Бегалі, каб угаварыць каго-небудзь з калгасных шафёраў, але ў калгасе час гарачы — пасяўная! Дачакаўшыся сваіх пасыльных і ўбачыўшы па іх тварах, што вярнуліся яны ні з чым, мы панура стаялі каля машыны. Хлопцы нявесела жартавалі і ціха скланялі дырэктара, які не дазволіў нікому з іх весці машыну. «На якое ж ліха мы яе вывучалі тры гады, калі нам не давяраюць руля!»

— Чаго захацеў — руля! Табе цялячы хвост круціць нельга даверыць.

— Алег Барысавіч! Давайце каманду: у паход! Ногі на плечы...

— А што? Праўда! Чаму нам не пайсці пехатою? Толькі, вядома, без дзяўчат.

— Ох, героі якія! Вы хучэй за нас языкі высалапіце. Задавакі!

— Калі Міхаліна Казіміраўна згодна пайсці, то возьмем і вас.

— Згодна! 3 такімі лыцарамі — хоць на край свету,— засмяялася я.— Але з умовай, што вы без мяне пераадолееце адну маленькую перашкоду: угаворыце Андрэя...

Хлопцы скіслі, бо добра ведалі, што дырэктар і слухаць не будзе, адразу ж пагоніць усіх на ўрокі. А ісці ў класы ў такі сонечны красавіцкі дзень, цёплы, радасны, нікому не хацелася. Сарвалася паездка — хоць памянташыць языкамі.

Ды раптам у гараж, дзе мы стаялі вакол машыны, прыйшоў Аляксандр Дзямідавіч. Усе падумалі: завуч з’явіўся, каб паслаць на ўрокі. Але на здзіўленне нам, ён моўчкі праверыў, як замацаваны ў кузаве лаўкі, павярнуў ключ запальвання, паглядзеў на прыборы, падняў капот, у маторы пакорпаўся і сказаў, як заўсёды коратка:

— Сядайце, паедзем.

Ніхто з хлопцаў слова не вымавіў — так гэта было нечакана. Ніхто дагэтуль, мабыць, і не ведаў, што завуч водзіць машыну.

Натуральна, што я, адзіная настаўніца, павінна была сесці ў кабіну. Гэта само сабой разумелася з самага пачатку. Але калі я села побач з ім, то адразу адчула, як затахкала сэрца. Закалацілася проста. Ад радасці, ад страху? Не ведаю. Ведала адно: нешта мусіць здарыцца. Падумала, што гэтаму трэба перашкодзіць. Спыніць машыну, пакуль едзем па вёсцы, міма нашага дома. Навошта мне, калі едзе сам завуч? Як узрадуецца Сашка, што я вярнулася:

«У цябе няма ўлокаў?»

«Няма, няма, мой маленькі. У мяне вольны ўвесь дзень, і я буду з табой. Мы пойдзем на рэчку».

«I ў лес».

«I ў лес».

«I зловім зайчыка... Маленькага, такога», — і пакажа ручкамі.

«Ты мой зайчык! Ты мой слаўны! Ні на каго я цябе не прамяняю, ні на якія паездкі».

Праўда, я думала так, гаварыла з сынам. А машына імчалася. I я не спыняла яе. Сядзела, як зачараваная. Чым? Можа, яго рукамі, якія лёгка ляжалі на абаранку. Замільгалі бярозы пры гасцінцы, такія святочныя, вясёлыя, з малюсенькімі, нават яшчэ не зялёнымі, а нейкімі жаўтаватымі лісточкамі. А потым — лес. Але мне было не да любавання веснавым хараством. Вялікі лес ад нас далёка, кіламетраў за пятнаццаць. Да яго мы пэўна паўгадзіны ехалі, калі не больш. Аднак я не помню, гаварылі мы што адно аднаму ці ўвесь час маўчалі. Здаецца, гаварылі нешта пра вучняў, пра дарогу... Але я не помню... Я ўжо не думала ні пра Сашку, ні пра Генадзя. Ні пра што. Я чакала таго невядомага, што павінна здарыцца. Я не ведала, што гэта будзе: слова, ці яго рука ляжа на маю, ці ён павернецца, выпусціць руль, і мы ўрэжамся ў дрэва... Усё адно. Я чакала, як у гарачцы. Здаецца, мяне нават трохі ліхаманіла.

Дарога пайшла гразкая, выбітая грузавікамі. Матор натужна роў, машыну кідала і трэсла. У кузаве галёкалі і рагаталі вучні, іх падкідвала, як мячы.

I тады яно здарылася.

Ен нахіліўся, амаль узлёг на абаранак грудзьмі і, пільна ўглядаючыся ўперад, прашаптаў:

— Міхаська...

Я ўстрапянулася, як злоўленая птушка. Так мяне клікала толькі адна маці. I ніхто больш. Мне вельмі падабалася гэтае простае, ласкавае хлапчуковае імя. Мама таксама часцей называла поўнасцю — Міхаліна, дома і ў школе ўсе мяне называлі Міхалінай. Дзяўчаты ў інстытуце адкінулі першую частку і зрабілі — Ліна. Генадзь адкінуў «Ліна» і перавёў глухое «х» у «к» — Міка. Яму падабалася, а мне не вельмі: здавалася чужым, замежным. Цяпер, калі я вырасла, выйшла замуж, мама рэдка казала Міхаська, толькі калі выказвала пяшчоту. Я, можа, гады два ўжо не чула гэтага свайго імя. Натуральна, што я ўстрапянулася і... замерла тут жа: а што далей?