Выбрать главу

— Тут мы бачым фанатычны выраз сапраўднага забойцы, увасоблены непераўзыдзеным майстэрствам у галіне васковай фігуры мадам Цібо, — і гэтак далей.

Другі мужчына, які працаваў у музеі — брунет у акулярах з чорнай аправай, гэткай жа як і ў жанчыны. Ён хадзіў па залах, адганяючы дзяцей, якія спрабавалі залезці ў дыярамы, і, можа, абараняючы кішэні наведвальнікаў ад злодзеяў, а жанчын — ад непрыстойных чаплянняў. Клайв гэтага не ведаў.

Аднак ён дакладна ведаў, што можна даволі лёгка прашмыгнуць у які-небудзь цёмны куток ці ў нішу побач з жалезнымі шыбеніцамі, а магчыма, нават унутр шыбеніцы, але, на думку Клайва, нягледзячы на яго хударлявасць, можна было напароцца на зубцы, і таму ён адмовіўся ад гэтай ідэі. Ён заўважыў, што наведвальнікаў пачыналі ветліва выправаджаць у 9.15 вечара, бо музей зачыняўся ў 9.30. І, затрымаўшыся аднойчы вечарам як мага пазней, Клайв даведаўся, што за двярамі ў адным дальнім кутку было нешта накшталт службовага пакоя для пераапранання, адтуль жа чуўся шум вады ў туалетным бачку.

Дык вось, аднойчы лістападаўскім вечарам Клайв схаваўся ў ценю, якога ў музеі было дастаткова, і пачаў слухаць, пра што гавораць трое служачых, рыхтуючыся ісці дадому. Жанчына — імя якой было Мілдрэд — затрымлівалася, каб забраць скрынку з грашыма ад Фрэда — таго, што прадаваў білеты, — палічыць іх і пакласці недзе ў пакоі для пераапранання. Грошы Клайва не цікавілі. Яму карцела прабыць тут ноч, а потым гэтым пахваліцца.

— Дабранач, Мілдрэд, да заўтра, — сказаў адзін мужчына.

— Больш нічога не трэба зрабіць? А то я пайду ўжо, — адгукнулася Мілдрэд. — Ну, і стамілася ж я! Але ўсё-такі пагляджу сёння вечарам па тэлевізары «Чалавека-д'ябла».

— «Чалавека-д'ябла»? — безуважна перапытаў другі мужчына.

Відаць, білецёр Фрэд пайшоў ужо са сваёй будкі ля ўвахода, аддаўшы скрынку з грашыма, акрамя таго, Клайв успомніў, што аднойчы бачыў, як той зачыніў дзверы, патушыў рэкламныя агні выключальнікам за параднымі дзвярамі, замкнуў іх на ключ і закрыў на засаўку.

Клайв стаяў у нішы побач з жалезнымі шыбеніцамі.

Пачуўшы, як грукнулі дзверы чорнага хода, як іх замкнулі на ключ, ён перачакаў якую хвіліну, цешачыся цішынёй, адзіноцтвам і таямнічасцю, потым ужо рызыкнуў вылезці з свайго сховішча. Спачатку ён падышоў на дыбачках да пакоя, дзе служачыя вешалі сваё верхняе адзенне, бо ён ніколі там не быў. Ён прынёс з сабой запалкі, а таксама цыгарэты, хоць паліць у музеі забаранялася, пра гэта папярэджвалі надпісы, якіх было некалькі, і з дапамогай запалкі знайшоў выключальнік. У пакоі стаяў стары стол, чатыры металічныя шафы, бляшанае вядзерца пад смецце, стойка пад парасоны і некалькі кніжак у шафе ля некалі павапнаванай, а цяпер пацямнелай ад бруду сцяны. Клайв выцягнуў шуфляду стала і знайшоў там даволі выцертую па баках драўляную скрыначку, якую аднойчы білецёр нёс у яго на вачах праз уваходныя дзверы. Скрынка была замкнёная. Ён мог бы адразу ж пайсці з музея, прыхапіўшы скрынку, але падумаў, што грошы яго не хвалююць, і ў думках адзначыў, што гэта даволі прыстойна з яго боку. Ён правёў па скрыначцы тыльным бокам рукі, не забыў і пра ніз, за які браўся кончыкамі пальцаў. Хіба не варта смеху, падумаў ён, сціраць адбіткі пальцаў з рэчы, якую не збіраешся красці.

Клайв падрыхтаваўся цешыцца гэтай начной прыгодай. Ён знайшоў выключальнік і запаліў святло ў дыярамах — у выніку жудасныя сцэны былі пры поўнай ілюмінацыі. Праз некаторы час яму захацелася есці. Адкусіўшы раз ад сандвіча, ён зноў загарнуў яго ў папяровую сурвэтку і паклаў у кішэню. Паволі прайшоўся каля сцэны гібелі Джона Кенэдзі, дзе місіс Кенэдзі і дактары схіліліся над белым сталом, на якім ляжаў прэзідэнт. Гэты раз Клайв не ўтрымаўся ад смеху, гледзячы на сцэну, дзе Хаўптман спускаецца ўніз па лесвіцы. Твар Чарльза Ліндберга-малодшага быў такі спакойны, што можна было падумаць, што ён гуляе з цацкамі на падлозе свайго пакоя.

Клайв перакінуў нагу цераз жалезную парэнчу і залез у дыяраму з Джуд і Снайдэр. Яго ахапіла хваляванне ад усведамлення таго, што ён знаходзіцца побач з імі, усяго за некалькі сантыметраў ад працэсу забойства шляхам удушэння з-за спіны, які ўжываў палюбоўнік жанчыны ў дачыненні да яе мужа. Клайв працягнуў руку і дакрануўся да намаляванай чырвонай фарбай крыві, якая сцякала ў тых месцах, дзе ўдаўка глыбока ўпілася ў шыю. Клайв таксама памацаў халодныя скулы ахвяры. Выпучаныя вочы былі шкляныя, нейкія агідныя, і таму ён да іх не дакрануўся.

Праз дзве гадзіны ён запеў псалмы «Бліжэй да цябе, Гасподзь» і «Іісус жадае абагрэць мяне промнямі». Клайв не ведаў іх тэксту да канца, таму ён запаліў.