У кабінет зайшла рэгістратарка.
— Доктар, місіс Грыер адмовілася ад прыёму, назначанага на чатыры гадзіны. Да яе нечакана з'явіліся нейкія госці. Спадзяецца, што вы не будзеце супраць.
— Не, гэта мне выдатна падыходзіць, — адказаў я. — Ад апошняга пацыента ў мяне страшэнна разбалелася галава.
— Я прынясу вам аспірыну, — сказала яна, адразу ж выказаўшы клопат. Я часта задумваўся над тым, чым кіравалася Лінда, калі вырашыла працаваць у псіхіятра; яна ж такая прастадушная асоба. Прыгожанькая брунетка, яе пыхаючая здароўем жаноцкасць і жывёльная жыццяздольнасць часта ўражвалі мяне сваёй недарэчнасцю сярод неўрозаў і псіхозаў, якімі я займаўся ў сваёй практыцы, нібыта яна весела пырхала сярод мёртвых. Тым не менш яна была даволі кемлівая і ведала справу і, хоць не мела спецыяльнага дыплома, выконвала многія абавязкі медыцынскай сястры. — Між іншым, доктар, я падумала, што, раз сёння ў нас не будзе больш пацыентаў, ці нельга было б мне пайсці крыху раней. Сёння юбілей нашага вяселля, і таму мы з Эдзі планавалі павячэраць дзе-небудзь у горадзе і, можа, схадзіць на які-небудзь канцэрт.
— Юбілей? Няўжо прайшоў цэлы год?
— Не, толькі шэсць месяцаў, — захіхікала Лінда. — Можа, вам гэта здаецца глупствам — але мы па-ранейшаму страшэнна шчаслівыя, што пажаніліся.
— Не апраўдвайцеся за сваё шчасце, — сказаў я. — Шчаслівых людзей так мала.
Я даволі часта думаў пра Джэкі, хоць зусім не быў упэўнены, што калі-небудзь зноў яго ўбачу. Аднак ён з'явіўся ў чацвер у вызначаны час. Гэты раз ён быў пануры і не такі гаваркі, абмежаваўся прызнаннем, што па-ранейшаму краў «рэчы».
Ахоплены дэпрэсіяй, ён альбо забыўся пра свой жыццяпіс, альбо адмовіўся ад яго, бо тыя лічаныя факты мінулага, якія ён паведаміў гэты раз, вельмі адрозніваліся ад ранейшых, але здаваліся больш верагоднымі. Сапраўдным залатым самародкам, што мне ўдалося адсеяць, быў той факт, што Джэкі нейкі даволі непрацяглы час вучыўся ў тым самым універсітэце, што і я, але я не змог выкарыстаць гэту агульную для нас падзею ў жыцці, каб знітаваць цікавіўшую мяне сувязь.
Джэкі кінуў вучобу, бо яму зрабілася сумна, да таго ж ён пачаў мармытаць нешта пра дзяўчат, што вучыліся разам з ім, але я не адразу зразумеў, пра што ідзе гаворка, а ён больш не вяртаўся да гэтай тэмы. Ён нешта гаварыў пра «швэдары і голыя ножкі», і я падумаў, што ўся праблема круціцца вакол сексу, але ён не адрэагаваў і на гэтыя пытанні. Не захацеў ён гаварыць і пра тыя сем гадоў жыцця пасля каледжа, прабурчаўшы, — навошта гаварыць пра гэта. Усё ў мінулым. Альбо аднекваўся, ужываючы сваю любімую форму адмаўляцца ад размовы: «Гэта не важна!» Ад кансультацыі ў мяне засталося тайнае пачуццё безнадзейнасці, часткова ад таго, што на мяне перакінуўся яго пануры настрой, але больш ад адчування, што справа зайшла ў тупік.
Але на наступным тыдні Джэкі здзівіў мяне, прынёсшы ў пакеце рэчы, якія ён украў. Гэта перакрэсліла маю першую версію наконт галоўнай прычыны яго хваробы. Гэтымі «рэчамі» аказаліся станікі — большасць з іх фасонныя — з карункамі або яркіх колераў — і ён міжволі падрабязна расказаў, калі і дзе ўзяў іх. Частка прынесенай бялізны была знята з вяровак у розных канцах горада, але многія рэчы былі новыя, нават з крамнымі цэтлікамі.
— Чаму вы расказваеце мне аб гэтым сёння і адмаўляліся зрабіць гэта раней? — спытаў я.
— Таму што я завязаў, — радасна адказаў Джэкі, усхвалявана ходзячы па пакоі і адмаўляючыся сесці ў крэсла для пацыентаў. — Я не збіраюся больш іх красці. Проста трэба паставіць перад сабой задачу праяўляць стрыманасць.
— Вы калі-небудзь задумваліся над тым — нягледзячы на гэта адхіленне з крадзяжом, якое само па сабе не з'яўляецца значным, — што вы знаходзіцеся пад занадта моцным кантролем? Што, можа, вы хаваеце ад самога сябе штосьці сапраўды важнае?
Ён павярнуўся ў мой бок з пакрыўджаным тварам.
— Вы не лічыце, што я вылечуся?
— Вы можаце вылечыцца. Але гэта рэдка так лёгка здараецца, Джэкі.
— Вось убачыце, — паабяцаў ён сур'ёзна, нібыта пяцігадовы хлапчук. — Я прынёс гэта шмаццё з сабой, каб вы яго маглі аддаць тым, у каго я яго ўзяў.
Я згадзіўся, ведаючы, аднак, што гэту задачу здзейсніць немагчыма. Калі паспрабаваць вярнуць усю крадзеную бялізну законным уладальнікам, узнікнуць пытанні, на якія я не змагу адказаць. Таму я проста ўціснуў пакет у ніжнюю шуфляду шафы для дакумантаў, якая стаяла ў прыёмнай перад маім кабінетам, мяркуючы пазбавіцца ад яго ў больш зручны час.