— Людзі спавядаюцца таму, што баяцца, ці не так?
— Гэта вельмі грубае абагульненне.
— Чаму вы не прызнаяцеся, што былі вымушаны рабіць поўны даклад кожную ноч сваёй жонцы таму, што баяліся яе?
— Таму, што гэта была б няпраўда.
— Гэта гавораць ахоўныя функцыі мозга, — са здзекам ухмыльнуўся Джэкі. — Якраз вам і патрэбна сываратка праўды, доктар. Можа, вы і спазнаяце ісціну. Як і тое, што гэтыя перыяды медытацый, якія я парушаў, на самай справе святкаванне з выпадку таго, што ваша жонка памерла, і вы цяпер вольны.
— Вольны рабіць што? — спытаў я стомлена. Апошнім часам галава пачынала балець значна раней.
— Вольны ўзяць на працу гэтую грудастую брунетку, напрыклад. Ваша жонка ў свой час не дазволіла б гуляць у такія гульні, ці не так? — Мне прыйшло ў галаву, што нават ухмылкі і грымасы Джэкі рабіліся з цягам часу ўсё больш распуснымі. — Я таксама вывучаю людзей, доктар. І ведаю, што адбываецца вакол.
Лінда. Думкі Джэкі апошнім часам усё больш круціліся вакол Лінды. Яго цікавасць да маладой рэгістратаркі, якая ўвесь час паглыблялася, здавалася, мне злавеснай лініяй на тэмпературным графіку, што няўхільна паўзла ўгору.
Перш былі толькі завуаляваныя заўвагі, якія перайшлі ў больш адкрытыя абмеркаванні, нягледзячы на ўсе мае спробы адвесці размову ад гэтай тэмы. Потым пачаліся лісты — доўгія, накрэмзаныя алоўкам пасланні на яе імя, здавалася б, звычайныя любоўныя лісты, але нават ад іх выгляду патыхала разбэшчанасцю, непрыстойнасць у іх паступова ператваралася ў бессаромнасць. Але ніводны ліст не быў адасланы па пошце або нейкім іншым чынам дастаўлены ёй; ён перш аддаваўся мне, а потым трапляў у дасье Джэкі, якое паспела за гэты час стаць даволі аб'ёмістым. Больш таго, Джэкі не рабіў ніякіх спроб асабістага збліжэння з Ліндай, можа, таму, што я сурова папярэдзіў яго супраць любых такіх спроб.
Я папярэдзіў таксама Лінду, але больш ускосна. Як бы між іншым сказаў, што, здаецца, апошнім часам з'явілася шмат злачынцаў, што нападаюць на жанчын, дадаўшы крыху з гумарам:
— Але я не думаю, што Эд кідае цябе адну на доўгі час, Лінда.
Яна засмяялася ў адказ.
— Я б сказала, што не кідае. Эд дома кожны вечар. Я ўвесь час гавару яму, што не дзеля таго выходзіла замуж, каб увесь час быць адной.
Гэта мяне супакоіла. Паколькі дома яна знаходзілася пад аховай мужа, а на рабоце — пад маім пільным вокам, я не лічыў, што Лінда знаходзілася ў якой-небудзь канкрэтнай небяспецы, нават калі выявіцца, што Джэкі шалёны вар'ят. Я ж па-ранейшаму быў упэўнены, што ён істэроідны фантазійнік, падвоеная асоба, якая жыве ў летуценным свеце юнацкіх імкненняў і спантаннай маны.
Потым нейкі час здавалася, што адбылося сапраўднае паляпшэнне. Джэкі зноў адчуў жаданне, каб яму дапамаглі. Хоць ён сядзеў са збянтэжаным выглядам і неахвотна ішоў на размову, але тое, што я гаварыў, слухаў уважліва. Ён, як і раней, хутка прымаў канчатковыя рашэнні палепшыць свае паводзіны, але цяпер, як мне здавалася, большасць іх выконваў. Прызнаўся, што бязмэтна блукае ноччу па вуліцах горада, але ўжо без актаў дробнага вандалізму. А таксама, што па-ранейшаму адчуваў шалёныя позвы, але цяпер, як ён заявіў са змрочным гонарам, перамагаў іх. Але самым значным было тое, што ён не гаварыў так часта, як раней, пра Лінду і больш не пісаў ёй эратычныя лісты.
Упершыню я пачаў верыць, што настаў паваротны момант і што Джэкі хутка будзе пры сваім розуме.
У адзін чацвер ён прыйшоў у вельмі ўзрушаным стане. Відаць, паўгадзіны ён моўчкі круціўся ў вялікім скураным крэсле, нават не гледзячы ў мой бок. За ўвесь час ён толькі раз выкрыкнуў:
— Паскудная распусніца — што б з ёй ні здарылася, яна гэта заслужыла!
Я інстынктыўна здагадаўся, каго ён меў на ўвазе, але вырашыў упэўніцца.
— Лінда?
— Ну, я ўсё бачу. Учора вечарам, праз акно яе дома, яна і гэта тупая жывёла, за якога яна выйшла замуж, цалуюцца, абдымаюцца, дурацца — не хапіла нават прыстойнасці апусціць шторы.
— Джэкі, ты абяцаў...
— Ад гэтага робіцца моташна. — Ад злосці ён сціснуў кулакі. — Скача па пакоі ў адных майтках, а гэты ідыёт сядзіць і лыбіцца, а ўвесь гэты час на яго месцы павінен быў быць я. — І дадаў недарэчы: — А на вячэру ў іх быў біфштэкс.
Я панура слухаў, як Джэкі ўсё больш юшыўся, пераказваючы кожную непрыемную падрабязнасць таго, што рабілі Лінда і яе муж. Ён праседзеў цэлы вечар на кукішках на пажарнай лесвіцы каля іх кватэры, назіраючы і слухаючы, што рабілася за вокнамі. Нарэшце я перабіў яго.
Здавалася, ён не пачуў маёй заўвагі.
— На станіку, злева — сэрца з карункаў. Нічога больш прыгожага я не бачыў — такое прыгожае, што хацелася сарваць.