Выбрать главу

Святлана адчувала сябе вінаватай перад палонным. Нават сапраўднага імя не выведала, а ён выратаваў сына яе сястры. Вельмі карціла дапагчы рускаму.

У рысах палоннага жыло нешта знаёмае Святлане, не маглі яны сустракацца раней? Быццам бы не.

А яшчэ яна прадчувала, як над галавой сабраліся хмары. Святлана балансавала на вастрыні нажа, над прадоннем. Літаральна з першага дня, калі пачала працаваць перакладчыцай у немцаў, трымала сувязь з партызанамі. Уратавала многіх. Але месяц таму па райцэнтру пракацілася хваля павальных арыштаў. Паліцаі пахапалі сувязных і падпольшчыкаў. Пасля некалькіх дзён жорсткіх допытаў патрыётаў пазабівалі. Заставаўся толькі стары дзед Макар, да якога яна паслала пляменніка ў Трыполле пачуць хоць нейкую вестку ад партызан. Не дачакалася. І старога Макара болей няма. Згарэў разам з іншымі насельнікамі вёскі.

Цудам уцалела жанчына. Ніхто з сяброў не выдаў немцам перакладчыцу. Яна ведала, што да скону застанецца ўдзячнай тым маладым хлопцам і дзяўчатам, што загінулі на вайне.

Для іх вайна скончылася…

Святлана ведала: савецкія войскі не за гарамі, хутка будуць і тут. Яе гульня ў шпіёна з гітлераўцамі не можа цягнуцца бясконца. Яе выкрыццё – пытанне часу.

А тут на тое гора навязлівы штандарэнфюрэр Отта Кройц са сваімі назалеўшымі знакамі ўвагі. Святлана была маладой і прыгожай. Жарсць блакітнавокага бялявага арыйца падбухторвалася з кожнай папойкай, і жанчына разумела – не мінаваць ёй бяды.

Пасля доўгіх напружаных роздумаў Святлана вырашыла – пара ўцякаць. Прама зараз, сённяшняй ноччу, у лес да сваіх.

– Не спіцца? – раўнуў з цемры голас.

Ва ўзніклай постаці жанчына пазнала паліцая.

– Збірайся, – сказаў той. – Немцы клічуць.

* * *

Вацлаў вельмі здзівіўся, калі ўначы яго развязалі і пад канвоем прывялі наверх. На стале ў цэнтры пакоя сяржант убачыў уласную амуніцыю і рэчы. Побач сядзелі двое афіцэраў і перакладчыца Святлана. Яму прапанавалі сесці ў крэсла. Кравец заўважыў, што адзін з афіцэраў быў вельмі расхваляваны, а другі глядзеў з выразнай цікавасцю. Вацлаў прыкінуў адлегласць да вакна, дзвярэй, зброі і да ахоўніка за плячамі. Уцячы будзе складана. Ён адкінуўся на спінку крэсла і спытаў:

– Мірныя перамовы?

Афіцэры пераглянуліся. У руках аднаго была сяржанцкая ксіва.

– Вац-лов Кро-вет-тц. – прачытаў па складах лацінскія літары мужчына ў акулярах.

– Рады пазнаёміцца, мяне завуць доктар Зільге…

Святлана старанна перакладала. Яна адчула палёгку, зразумеўшы, што гітлераўцам проста спатрэбіўся тлумач.

– Спадзяюся, я ведаю, адкуль вы, гер Вацлаў.

– І што?

– Вашыя амуніцыя, зброя… Вельмі цікавыя рэчы. Раскажаце нам? – Зільге павагаўся, потым узяў са стала стандартны радыёперагаворнік і аддаў сяржанту.

– Што гэта такое, напрыклад?

– Асцярожна, доктар, – папярэдзіў Лутцэ. – Раптам вы даеце зброю?

– Не думаю, што гэта штуковіна страляе або ўзрываецца.

Вацлава вельмі здзівіла пытанне эсэсаўца. Тэрарысты, ды не ведаюць стандартны перадатчык, падобны на сотавы тэлефон?

Ён зараз жа спрабаваў выйсці на сувязь. Адказам ізноў была цішыня. Кравец пакруціў непатрэбную рэч у руках і вымавіў:

– Не працуе. – Зільге пахістаў галавой.

– Прызнайцеся, якім шляхам вы трапілі да нас?

– Наземным.

– Зразумела, што не паветраным, хаця колькі дзён таму непадалёку збілі рускі самалёт, і цела пілота засталося нявыяўленым… Ведаеце, гер Вацлаў, вы цікавы для нас аб’ект. Мы не знішчым вас, калі вы згадзіцеся з намі супрацоўнічаць.

– Супрацоўнічаць? – перад Вацлавам замаячыла нітачка да свабоды. – А што мне прапануецца?

– Усё, што пажадаеце.

Кравец не зразумеў.

– Узамен вы едзеце з намі ў Германію, расказваеце пра вашу эпоху. Выкладваеце ўсё, што вам вядома. З майго боку я гарантую вам дастойнае пражыванне, уласны палац, грошы, палітычнае сховішча, урэшце, жанчыны, – усё, што толькі пажадаеце, – хутка казаў Зільге.

Кравец агаломшана слухаў, ён зусім заблытаўся.

– Германія?

– На выбар Аўстрыя, Швейцарыя, любое ціхае месца. Можаце пасяліцца ў замку СС, можаце жыць у Берліне, штодзень сустракацца з фюрэрам. Вы не пашкадуеце, што трапілі ў мінулае. Згаджайцеся, – прапанаваў доктар.

– Сустракацца з фюрэрам?

– Так, – абрадваўся доктар. – Вы абгрунтуеце развіццё Рэйха з пазіцыі вашай эпохі, распавядзеце пра будучую славу Германіі і арыйскай расы, і я гарантую, вы станеце лепшым сябрам Гітлера і Гімлера!

Вацлаў пакратаў далонню галаву, правяраючы, ці не паехаў дах. Ніколі ў жыцці тэрарысты не прад’яўлялі ТАКІХ патрабаванняў заложніку.