Ён марудна вымаўляў словы, быццам чалавечая гаворка давалася цяжка праз шмат гадоў, праведзеных у абліччы жывёлы. Нібыта сам не верыў, што стаў чалавекам. Мной стаў! Я зарычэў.
– Галоўнае, ты не злуй, – ён па-сяброўску ляснуў мяне па баку. – Ёсць людзі, якім горш у жыцці. Я гэта зразумеў надта позна. Выявіць няўдачнікаў лёгка, доўга трэба чакаць, каб хтосьці раскрыў душу перад сабачым поглядам на свет. Разумееш? Тая псіна, што знайшла мяне, некалі таксама была чалавекам. Невядома, хто першым пачаў гэту вычварную эстафету сярод людзей, якім надакучыла жыццё.
Пачутае не прыбавіла аптымізму, я адвярнуўся.
– Я столькі часу правёў у сабачай скуры… – прашаптаў ён і нечакана дадаў: – Хочаш, заставайся. Паназіраеш, як я выпраўлю тваё былое жыццё. Ды і луста хлеба і дах над галавой гарантуюцца.
Я не застаўся і пабрыў да выхаду. Мяне разрывалі пачуцці. Згінь яно ўсё…
– Ну, я гэтак і сам зрабіў даўным-даўно. Толькі калі знойдзеш гэткага ж разняшчаснага і безнадзейнага дурня, ізноў станеш чалавекам, саступіш чаргу, – мовіў ён на развітанне.
Ён правёў мяне да выхаду. Ля самых дзвярэй мяне пачаў дражніць водар гатовай кавы, і я паспяшаўся вонкі, на вуліцу, насустрач невядомаму бадзяжнаму лёсу. Першае ўражанне – праваліўся ў глыбокую лужыну.
Я брыў гадзінамі. Ледзь не ўвязаўся ў бойку з дварнякамі, ледзь не патрапіў пад колы аўтамабіля, хтосьці з вельмі радасных шчасліўцаў шпурнуў камень у мой бок. Бывай музыка. Не да натхнення.
Мяне душыла злосць.
Адно я ведаю напэўна. Праз год я прыйду да нуворыша Мілкі. Несумненна, былая жонка паспее за гэты тэрмін спустошыць кашалёк каханка.
Я вымушу яго плакацца ў сабачую поўсць…
Муары Лідлу
Муары назвалі Лідлу. Яе імя патыхала таямнічасцю зорак у марозным небе Кершана. Пакрытыя інеем ноздры выпускалі гарачы пар, які клубамі ўздымаўся ў вышыню і хутка знікаў. Бяздонныя вочы глядзелі ўважліва і прыветна. Доўгая шэрстка ад самай макаўкі да зямлі хавала муары і заканчвалася зімнімі ледзяшамі. Паміж чорных вачэй у самай сярэдзіне ілба была яркая зорка. Яе запрыкмецілі, калі муары была шчанюком, невялікім камочкам. Прыкмецілі і назвалі Лідлу. У гонар адзінокай зоркі на паўночных нябёсах. Дзіва, штогод зорка разгаралася ярчэй, а пляма на ілбе Лідлу мацней бялела. Быццам паміж імі існавала нейкая сувязь.
Муары нядаўна споўнілася трынаццаць гадоў. Узрост дастатковы, каб жывёліна пасталела, зрабілася дарослай.
Наўючаная цяжкімі цюкамі муары варухнула па чарзе лапамі, вільнула доўгім кудлатым хвастом і павярнулася да гаспадара.
Фарыд паклаў руку ёй на галаву, ласкава правёў пальцамі ў грубай скураной пальчатцы па яркай зоркападобнай адмеціне і прычмокнуў вуснамі. Пачуўшы гук, муары апусцілася на жывот. Пакуль пагоншчык правяраў мацаванне цюкоў, наблізіліся трое прыхадняў, якіх Фарыд згадзіўся правесці праз горы да даўно разбітага карабля.
– Хутка дойдзем? – спытаў самы высокі, захутаны да пят у мехавы кажух мужчына.
Фарыд запрастаў голаў да сонца, паглядзеў на неба і, расцягваючы словы, адказаў:
– Хутка ўжо. Засталася самая дробязь. Жывёле адпачыць крыху трэба
– Сабаку? – недаверліва перапытаў прыхадзень
– Муары, – паправіў пагоншчык.
Прыхадні панура назіралі, як Фарыд зняў пальчаткі, зачэрпнуў расчыванелымі далонямі прыгаршчу снега і паднес муары, шчабечучы штосьці пад нос.
Агромністую жывёліну на Зямлі назвалі б гіпертрафіраванай псінай. Яна схіліла галаву і прынюхалася да далоні гаспадара
– Піць, – пяшчотна прамовіў Фарыд і прыгнуўся да снега.
Муары высунула аграмадны язык і злізала снег з далоняў пагоншчыка.
– Піць, – паўтарыў Фарыд і паказаў на сумёт. Лідлу схілілася ніжэй і ўтаркнула язык у ледзяную масу. Фарыд у такт прычмокваў.
– Чэлсі, што на іх мове значыць Лідлу? – спытаў самы нізкі з прыхадняў у сярэдняга. – Пацікаўся ў Андрэя, – паказала тая на старэйшага. —
Ён тут некалі бываў, павінен ведаць. Высокі абярнуўся, паправіў каўнер кажуха і прамовіў:
– Лідлу на Зямлі завецца Сірыўсам. Сабачай зоркай. А чаму ты спытаўся, Рэд?
– Пагоншчык часта ўжывае гэта слова.
– Ён так назваў свайго сабаку. Пагоншчык уздрыгнуў, пачуўшы чарговы раз “сабака”.
– Муары, – патлумачыў ён і пакудлаціў звера па карку. – Муары Лідлу. Прыхадні пераглянуліся.
– Няхай муары… – згадзіўся Рэд.
Чэлсі ўсміхнулася, назіраючы, як клапоціцца Фарыд аб жывёле.