La dioj tamen scias, kiel mi vivas de antaŭ kelka tempo, de la momento, kiam mi aŭdis la malkaŝan kaj sinceran opinion de la kuracisto en Tibur. Vi ja scias, ke, laŭ lia opinio, la malsano de mia filino estras kruela kaj nekuracebla. De tiam, mia tuta vivo estas sinsekvo da absorbaj zorgoj kaj afliktoj. Mi faris ĉiajn paŝojn, por ke la infano estu izolita for de niaj amikoj, ĉar tion ordonis la higieno kaj la neceso ĉirkaŭlimigi, per nia penado mem, la teruran malsanon.
Sed, ĉu tiu malsano estas ja nekuracebla? Ĉu tiu opinio estas la neerarema parolo de la dioj? Ĉu vi ne scias, kiel erara estas la scienco de la homoj?
"Antaŭ kelka tempo, miaj du filetoj estis atakitaj de insida, detrua febro. Mi venigis kuracistojn, sed rimarkis, ke ili alternis ĉe sia klopodo savi de la morto la du malsanulojn, tamen sen ia videbla sukceso. Mi poste pli bone pensis pri la ĉiela helpo, kaj tuj faris oferadon en la templo de Kastoro kaj Polukso; tiel mi savis ilin de nedubela morto. Dank' al tiu decido, mi hodiaŭ vidas ilin ridantaj kaj feliĉaj.
"Nun, kiam vi havas ne nur la malgrandan Flavian, sed ankaŭ la etan Markon, mi konsilas al vi fari kiel mi, petante helpon de la ĝemelaj dioj."
Jes, vere, mia bona Kalpurnia; tiel mi faros, antaŭ ol ni baldaŭ forvojaĝos.
Kaj, ĉar vi parolis pri la vojaĝo: kiel vi sentas vin koncerne ĉi tiun senatendan transloĝiĝon?
Vi scias, ke mi ĉion faros por la trankvileco de Publio kaj por nia hejma paco. Jam de longe mi rimarkas, ke Publio estas senkuraĝa, malsana, pro siaj lacekonsumantaj penoj en la servado al la ŝtato. De kelka tempo, anstataŭ gaja kaj komunikiĝema, li fariĝis melankolia kaj kolerema. Li ekscitiĝas pro ĉio kaj kontraŭ ĉio; mi pensas, ke la malbona farto de nia filineto decide kunefikas por lia homevitemo kaj acida humoro.
"Konsiderante tiujn motivojn, mi min plezure preparas por akompani lin al Palestino, kaj bedaŭras nur, ke mi devas, kvankam provizore, foriri de via intimeco kaj de viaj konsiloj."
Mi ĝojas, aŭdante de vi ĉi tiujn vortojn, ĉar koncernas nin ekzameni la situacion de la personoj, elektitaj de nia koro kiel dumvivaj kunuloj, kaj ĉion fari por mildigi al ili la surterajn ĉargrenojn.
"Publio estas bonkora, nobla kaj idealista; sed, kiel patricio, naskita en unu el la familioj plej kleraj en la
Respubliko, li estas tro vantama. Tiaj homoj postulas grandan psikologian takton de siaj edzinoj; estas do konsilinde kaj necese, ke vi montru absolutan egalecon de sentoj, por povi konduki lin ĉiam sur la plej bona vojo.
"Flaminio sciigis al mi ĉion pri via restado en Judujo, sed kelkajn detalojn mi ankoraŭ ne konas. Ĉu via ja daŭre loĝos en Jerusalem?
Jes. Publio deziras, ke ni loĝu en la hejmo mem de lia onklo Salvio, en Jerusalem, ĝis ni povos elekti tiun klimaton de la lando plej favoran al la sano de nia filineto.
Bone - diris Kalpurnia, prenante mienon de plej granda diskreteco -, pro via nesperteco en la vivo, mi devas klarvidigi vian spiriton pro eblaj estontaj komplikaĵoj.
Livia forte ekmiris pro la averto de sia amikino, sed impresite demandis, kun streĉitaj oreloj:
Sed, kion vi intencas diri?
Mi scias, ke vi ne tre bone konas viajn boparen- cojn, jam de tiel longe forestantajn de Romo - flustris Kalpurnia, kun la detaloj, kiuj karakterizas la virinan spiriton -, kaj estas por mi devo de amikeco klarvidigi vian spiriton, por ke vi ne tro konfidu la personojn, kun kiuj vi ekrilatos.
"La pretoro Salvio Lentulus, kiu antaŭ multaj jaroj estis eksigita de la regado de la provincoj kaj estas hodiaŭ simpla oficisto ĉe la nuna Prokuroro de Judujo, ne estas, vere, homo kun tiu sama karaktero kiel via edzo; ĉi tiu havas ja iujn familiajn malfortajn flankojn, tamen li estas tre lojala kaj sincera spirito. Vi estis tre juna, kiam fariĝis en nia socio bedaŭrindaj okazaĵoj, en kiuj estis implikitaj la homoj, kun kiuj vi baldaŭ vivos. La edzino de Salvio, virino tre verŝajne juna kaj komforte vivanta, estas fratino de Klaŭdia, edzino de Pilato, al kiu via edzo estas rekomendota, por la alta administrado de la provinco.
"En Jerusalem vi renkontos ĉiujn tiujn personojn, kies moroj estas tre malsamaj ol la niaj; cetere, pripensu, ke vi kunvivos kun hipokritaj, danĝeraj homoj.
"Ni rajtas riproĉi nenies agojn, escepte se ni tion faras en la ĉeesto mem de tiuj, kiujn ni konsideras kulpaj aŭ akuzindaj; mi tamen devas sciigi vin, ke la imperiestro devis komisii tiujn personojn por eksterlandaj servoj pro gravaj familiaj aferoj en la intimeco de la Kortego.
"La dioj pardonu min pro ĉi tiuj rimarkoj, farataj en malesto de la koncernaj personoj, sed kiel Romanino kaj ankoraŭ juna edzino de senatano, vi ricevos honorojn de niaj forestantaj samlandanoj; tiuj honoroj estos al vi farataj, en la scoio, kvazaŭ bukedoj da rozoj bonodoraj, sed ankaŭ dornaj...
Livia aŭdadis sian amikinon, duone mirplena, duone meditante, kaj fine diris diskrete, kvazaŭ dezirante forigi iun dubon:
Sed, ĉu la pretoro Salvio ne estas grandaĝa viro?
Vi eraras. Li estas ne multe pli juna ol Flaminio, sed lia danca rafiniteco faras el lia persono tipon de belega aspekto.
Kiel mi povos sukcese elplenumi miajn devojn en la okazo, se sieĝos min la sociaj perfidaĵoj, tiel oftaj en nia tempo, ne pliruinigante la spiritan staton de mia edzo?
Ni fidu je la helpo de la dioj - murmuris Kalpurnia, lasante travuduĝu la belan fidon de sia patrina koro.
Sed la amikinoj ne povis daŭrigi plu sian konversacion. Pli forta bruo signis la alproksimiĝon de Publio kaj Flaminio, kiuj trairadis la vestiblon, serĉante ilin.
Nu? - ekkriis Flaminio, ĉe la pordo, kun bona humoro kaj mokpetola rideto. - Inter la kudrado kaj la konversacio, ies reputacio nepre ricevas ian vundon en ĉi tiu ĉambro, ĉar jam mia patro diradis, ke unu virino sola ĉiam pensas pri sia familio; sed, se ŝi estas kun dua virino, ŝi tuj pensas pri... la aliaj.
Senmalica ridado de ĉiuj aplaŭdis liajn gajajn vortojn; tiam Publio bonhumore diris:
Ni estu trankvilaj, mia Livia: ĉio estas preta kaj tute kontentiga por ni. La imperiestro volonte helpos nin per siaj rektaj ordonoj, kaj post tri tagoj galero atendos nin proksime de Ostio; tiel, ni senzorge vojaĝos.
Livia, kontenta kaj trankvila, ridetis. Ĉe la pordo de la ĉambro de la malgranda Flavia aperis du ridantaj kapoj, kaj Flaminio pretiĝis por akcepti en la brakojn samtempe ambaŭ siajn infanojn.
Venu ĉi tien, vi petolaj moŝtoj! Kial vi ne iris hieraŭ al la lecionoj? Hodiaŭ mi ricevis plendon de la gimnazio kontraŭ via foresto, kaj mi estas forte ĉagrenita pro via konduto...
Plinio kaj Agripo konfuzitaj aŭdis la patran riproĉon; tiam la pli aĝa humile respondis:
Sed, paĉjo, mi ne estas kulpa. Kiel vi scias, Plinio forkuris el la ekzercoj, kaj tial mi devis serĉi lin.
Tio estas hontiga por vi, Agripo - patre diris Flaminio -, via aĝo jam ne permesas al vi partopreni en la petoloj de via frato.
En tiu momento de la sceno Kalpurnia intervenis, per paciga tono:
Ĉio ĉi estas tre pravigebla, sed ni decidu la aferon hejme, ĉar la momento ne estas oportuna por diskutado inter patro kaj infanoj.
Ambaŭ knaboj kisis la manojn de sia patrino, dankante ŝin pro la anĝela interhelpo; Flaminio promesis, ke, en la tago de la forveturo, li akompanos siajn geamikojn ĝis Ostio, proksime de la enfluejo de Tibero, kaj post kelkaj minutoj la du familioj adiaŭis unu la alian.
Post tiuj sepdek du horoj da vigla, rapida preparado, jen niaj konatoj en komforta kaj eleganta galero, ĉe Ostio, kie ankoraŭ ne ekzistis la konstruaĵoj de la haveno, nur poste faritaj dum la regado de Klaŭdio.
Instigite de siaj gepatroj, kiuj ilin tuj de frua aĝo pretigis por la ĝentilaĵoj de la socia vivo, Plinio kaj Agripo kunhelpis por la komforto de la malsanulineto, dum Kalpurnia kaj Livia donis instrukciojn al servistino pri la lokigo de la eta Marko. En ioma distanco Publio kaj Flaminio interŝanĝis impresojn; inter ĉi tiuj estis aŭdata la konfidenca averto de Flaminio al sia amiko: