En la vilao de Lentulus la sklavoj tuj rimarkis la alproksimiĝantan danĝeron. Dum la unuaj momentoj la ĉevaloj strange blekis kaj la maltrankvilaj birdoj forflugis, sendecidaj.
Post la falo de la unuaj kolonoj, kiuj subtenis la konstruaĵon, ĉiuj servistoj de la senatano plej rapide forlasis siajn postenojn, dezirante gardi en alia loko sian propran vivon. Nur Anna restadis ĉe siaj mastroj, kiujn ŝi informis pri la teruraj okazaĵoj en la urbo.
La tri homoj, en prava maltrankvileco, aŭdadis la timigan bruegon de la neforgesebla katastrofo. La vilao mem jam estis parte detruita, kaj la cindro, ĝin invadante tra la aperturoj, kiujn faris la disruiniĝo de la tegmento, komencis sian laboron de grada sufoko. Ĉiuj afliktite atendis la tujan revenon de Plinio, por decidi pri la necesaj paŝoj; sed la maljuna senatano, kies koro ne iluziiĝis pri tio, kion ĝi preme antaŭsentis, rezignacie ekkriis:
- Anna, alportu la kruceton de Simeon kaj ni diru la preĝon, kiun al vi instruis la disĉiploj de la Mesio! Diras al mi la koro, ke ĉi tio estas la finiĝo de nia restado sur la Tero!
Dum la servistino rapide foriris, por alporti la relikvon de la Samaria maljunulo, riskante sian vivon ĉe la ŝanceliĝantaj muroj, Publio Lentulus aŭdadis la surdan bruon de la disfendita tero kaj la teruraj n kriojn de la popolo, miksitajn kun la tondra voĉo de la vulkano, kiu, turniĝinte en grandegan, nepriskribeblan fajrujon, superŝutadis la tutan urbon per bolantaj cindro kaj lafo. Tiam, la senatano memoris la parolojn de la Kristo, iam, en Galileo, kiam la Majstro diris al li, ke la tuta Roma grandeco estas tre mizera kaj ke en minuto la Imperio povos esti reduktita al iometo da pulvoro. En tiu ekstrema horo, lia koro sentakte batadis; la maljuna servistino estis jam reveninta kaj serena staris sur la genuoj, tenante la memoraĵon de Simeon kaj de Livia, kaj preĝante per kortuŝanta, profunda voĉo:
"Patro nia, kiu estas en la ĉielo... Via nomo estu sanktigita... Venu Via regno..."
Sed en tiu momento la servistino subite mutiĝis, kaj ŝia korpo estis ĵetita teren de ĵus falintaj ruboj; tiam, ŝi sentis sin spirite helpata de la respektinda Samariano, kiu ŝin tuj forkondukis al la plej altaj spiritaj sferoj: tiel granda estis la pureco de ŝia koro, rafinita de la plej premaj doloroj kaj atestoj en la surtera lernado.
- Anna! Anna! - plorante ekkriis Publio kaj Flavia, kiuj je la unua fojo sentis tian malfeliĉon, kia estas la absoluta izoleco, sen ia lumo, sen ia gvidanto, tute senprotekta.
Sed iu, trarompinte ĉiujn ruinojn, rapide atingis tiun ĉambron kaj, ĉirkaŭprenante Publion kaj ties filinon, anhelante kriis: "Flavia! mia patro! jen mi!"
Plinio fine alvenis, por la lasta momento. Flavia Lentulia lin karese premis inter siaj brakoj, dum la maljuna senatano, duonsufokita, prenis la manojn de sia filo, kaj la tri homoj interligiĝis per dolĉa, lasta ĉirkaŭpreno.
Flavia kaj Plinio deziris paroli, sed densa amaso da cindro enpenetris tra la grandegaj fendoj de la duondetruita vilao...
Ankoraŭ unu ektremo de la tero, kaj jen la kolonoj, kiuj ĝis tiam staris, falis sur ilin kaj neniigis iliajn lastajn fortojn: por ĉiam ligitaj unu al la alia, ili tie restadis sub peza amaso da ruboj...
Sed en tiu densa ombro ŝvevis flugantaj subtilaj estuloj, kiuj preĝis aŭ vigle kuraĝigis la malfortiĝintan koron de la mizeruloj kondamnitaj al pereo.
Super la tri korpoj, kuŝantaj sub ruboj, staris la brilradia figuro de Livia, kune kun multenombraj fratoj, kiuj sindone kaj precize kunlaboradis por la plena liberiĝo de la Spiritoj de la mortantoj.
Metante siajn lumajn, purajn manojn sur la estingiĝantan frunton de sia elĉerpita, agonianta edzo, Livia turnis siajn okulojn al la nigriĝinta ĉielo kaj ekpreĝis kun la mildeco de sia fido kaj de siaj senmakulaj sentoj:
- Jesuo, dolĉa, dia Majstro, ĉi tiu dolora momento estas ja simbolo de niaj eraroj kaj krimoj tra mallumaj tempoj, tamen vi, Sinjoro, vi estas la tuta espero, la tuta saĝo kaj la tuta favorkoreco! Benu niajn Spiritojn en ĉi tiu akra, dolora momento! Mildigu la suferojn de la animo ĝemela de la mia, nun konsentante al li la liberiĝon! Kvietigu, grandanima Savinto de la mondo, ĉiujn liajn ŝirantajn dolorojn, liajn frakasantajn suferojn! Havigu ripozon al lia afliktita koro, antaŭ ol li ankoraŭfoje revenos en la malhelan labirinton de la reenkarniĝoj sur la planedo de la ekzilo kaj amaraj larmoj... Li jam ne estas, Sinjoro, la iama vantama despoto, sed koro inklina al bono kaj kompatemo, predikataj de via doktrino de amo kaj savo;
sub la pezo de la maldolĉaj, elaĉetantaj provoj, liaj impulsoj rafiniĝis direkte al viaj Vero kaj Vivo!
Dum Livia preĝadis, la senatano, ĉirkaŭtenante siajn jam mortintajn gefilojn, ellasis sian lastan ĝemon, kun peza larmo brilanta sur la mortintaj okuloj...
Multenombraj legioj da spiritaj estuloj dum pluraj tagoj traflugadis la senluman, malgajan ĉielon super Pompejo.
Post longa senkonscieco, Publio Lentulus kaj liaj gefiloj vekiĝis sur tiu sama loko, sur la griza tombo de la mortinta urbo.
Ankoraŭ en la prema iluzio pri la materia vivo, la senatano vane alvokis iun, ĉu Anna, ĉu iun alian serviston; en lia psika organismo persistis la impresoj pri la materia blindeco, kiu estis la longa turmento de liaj lastaj jaroj en la karna vesto.
Tamen, post la unuaj lamentoj, li aŭdis karesan voĉon, kiu milde diris al li:
- Publio, mia amiko, ne alvoku plu la rimedojn de ĉi tiu planedo, ĉar via tuta povo finiĝis samtempe kiel viaj mortaj restaĵoj, sur la ombra, malgaja supraĵo de la Tero! Petu la helpon de Dio Ĉiopova, kies favorkoreco kaj saĝo estas al ni donataj pro amo al Lia Ŝafido, Jesuo Kristo!
Publio Lentulus ne sukcesis vidi la parolanton, sed li rekonis la voĉon de Flaminio Severus, kaj tiam elverŝis sian koron per torento da preĝoj kaj ardaj larmoj.
Malgraŭ la konstanta zorgado de Livia, jam de kelkaj tagoj lia Spirito troviĝis sub la efiko de teruraj deliroj, ĉe la unuaj momentoj de la vivo en la Spaco, sed li estis ĉiam helpata de Flaminio kaj aliaj sindonemaj amikoj, kiuj lin atendis en la spirita sfero.
Tamen, post tiuj sinceraj petegoj, kiuj fluis el la plejprofundo de lia koro, li sentis, ke lia interna mondo sennubiĝis... Ĉe siaj karaj gefiloj, li reakiris la vidadon kaj, kun larmoj de amo kaj danko, rekonis siajn karulojn, ĉe la sojlo de la Transmondo.
Tie staris multaj el la personoj, priparolataj en ĉi tiu rakonto, nome Flaminio, Kalpurnia, Agripo, Pompilio Krasso, Emiliano Lucius, kaj multaj aliaj; sed vane la afliktitaj okuloj de la eks-senatano serĉis unu homon en tiu amika kunveno.
Post ĉiuj elmontroj de kareso kaj ĝojo, Flaminio turnis sin al li, intence dirante:
Vi miras, ke Livia forestas - li diris kun sia indulga, afabla rigardo -, sed vi ne povos vidi ŝin, dum vi ne sukcesos demeti, per la preĝo kaj bonaj deziroj, ĉiujn dolorajn kaj malutilajn impresojn el la Tero. Ŝi ĉiam staras ĉe via koro, sincere, varme preĝante por via revirtiĝo, sed nia grupo ankoraŭ konsistas el Spiritoj tro alkroĉitaj al la planedo; ni atendis la revenon de ĝiaj lastaj anoj, ankoraŭ vivantaj sur la Tero, por povi, per komuna interkonsento, difini novan planon pri la estontaj enkarniĝoj... Jarcentoj da laboro kaj doloro atendas nin sur la vojo de la elaĉetado kaj perfektiĝado; sed, antaŭ ĉio, ni devas serĉi la necesan forton ĉe Jesuo, fonto de la tuta amo kaj tuta fido, por la altaj verkoj de nia penso!
Publio Lentulus ploradis, tuŝita de strangaj, nedifineblaj emocioj...
Mia amiko - dolĉe daŭrigis Flaminio -, petu Jesuon, por ni ĉiuj, ke li nin favoru per tiu heleco de iu nova tago!
Publio tiam genuiĝis kaj, en larmoj, koncentris sian koron sur Jesuon per arda, silenta petego... Tie, en la soleco de sia brava, sincera animo, li prezentis al la Ŝafido de Dio sian penton, siajn esperojn pri la estonteco, siajn promesojn pri fido kaj laboro en la venontaj jarcentoj!
Ĉiuj ĉeestantoj akompanis lian preĝon, plorante kaj envolvitaj en mildaj vibroj de nedifinebla konsolo...