salario por rimborsar onua imoblala pruntita pekunio. Ol esas loko ube
on havas experienco pri krimini per pafili e kulteli nur che-televizione e
ne en la singladia vivo, ube la pueri iras promenante ad-skole e
retrovenas promenante de-skole, li forsan haltos survoye - ante la
repasto – por ludo di celesar e serchar en prato.
«Me prizas vivar hike pro ke lo esas quale Anglia kinadek yari ante nun»,
dicas Simon Colebourne, un de la nova arivanti. Il chanjis sua lojeyo ad-
hike, kun lua spozino Karen e lia filii, venanta de Bath, dum januaro 2003
ed ica paro jeras interretala kafeerio proxim la stradangulo ube jacas la
butiko di Kevin Wall titulizita «Le Magasin Anglais». «La lokani esas tre
aceptema, nam li opinionas ke ico esas quale ri-invado di sudwest -
Francia», il pluse dicas (granda parto de sudwest-Francia apartenis a la
rejo di Anglia dum tri yarcenti, de 1150 til 1450 cirkume, la Angli ne
poslasis ibe mala memoraji NDLT). «Kinadek yari ante nun Eymet esis
preske abandonata ed obliviita. Danke la arivo da exterlandani ol esas
nun prosperanta.»
Café Eymet, jerata da le Colebourne esas tipala exemplo di florifanta
moderna entraprezeyo jerata da ekpatri-irinti. Singladie ol plenesas per
Britaniani qui drinkas kafeo e manjas kuki dum uzar komputatori por
95
sendar e-mesaji ad amiki restinta en UR e naracar a li la bona vivo quan
li juas nun.
Ico esas tote ne astoniva kande on konsideras la agreabla klimato lokala,
la neexisto de krimini e la preci dil proprietaji en parto de Francia qua
tante pensigas pri Britaniana areo ke ol surnomizesas Dordogneshire.
Segun inquesto che la Universitato Montesquieu en Bordeaux, la
Britaniani iras por instalar su en Francia pro ke li deziras habitar lando
ube anciena vivomanieri preponderas. «Nutrivi fresha venanta de la
farmodomo, la sekureso di komunajo solidara, ico esas autentika
experienco qua konformesas a lia revi – ita omna kozi quin la homi asocias
a lia koncepto di tipala Franca vilajo. Or, li havas la sentimento ke tala
tradicionala vilajo ne plus existas en Britania», dicas Marie-Martine
Gervais-Aguer, autorino dil aludita studiuro. «Li havas nostalgio a to quo
esis la Britaniana vilaji 50 yari ante nun.»
En Britania la vetero esas ofte pluvema, kolda e griza ; la preci dil
proprietaji esas tro alta relate la revenui, e, segun recenta statistiko dil
Home Office (ministrerio pri Interna Aferi) preske sep personi ek dek en
Unionita Rejio esas tormentata per sucii pri krimini per pafili e kulteli,
la furti endome e la timo atakesar e molestesar.
En la departmento Dordogne familiala hemo kustas fraciono de to quo ol
kustus en Hampshire, Sussex o mult altra rurala komtii en UR. Ica areo
esis olim plena de abandonata farmodomi. Oli transformesis a decanta
habiteyi, ma lia preco esas acesebla a meznombra Britaniana familio.
Rezideyo kun tri dormo-chambri kustas de 100 000 til 250 000 «pound»-i
ed ico inkluzas balno-baseno e sulo-areo qui ne povus kompresar po tala
pekunio-quanto en la komtii di Unionita Rejio. Kastelo povas aquiresar
po 500 000 «pound»-i. Ne esas granda surprizo ke la department
Dordogne nun divenis hema regiono di cirkum 20 000 tale nomizita
Anglosaxoni. Ita nombro povas inflar til 100 000 dum la somero. Multa de
li rezidas lore en la grandanombra gasteyi «bed and breakfast» jerata da
UR-ani, ube posiblesas selektar «bacon» ed ovi por dejunetar se onu ne
prizas le «croissant» (Franca paneti krecento-forma).
Eymet semblas pruvar ke esas posibla ad Angli e Franci pace kunexistar.
Ico, grandaparte, semblas debesar a la takto di enveninti quale Kevin
Walls, qua, dek semani pos apertesko di lua butiko, rezolvis tradukar la
nomo di lua komerceyo ube la maxim bone vendata produkturo esas
Walker Crips. «Antee ol nomesis The English Shop (La Angla Butiko) e me
opinionas ke ico esis kelkete neamikala a la lokani», il dicas dum
adjuntar ke altra butik-posedanti bonvenigis lu; ico ne esas tante
astoniva kande on saveskas ke homi venas de loki ye disto de du trafik-
hori por komprar «bacon» e «Shredded Wheat» tale atraktante personi
di ca regiono ad Eymet.
96
La Cricket Club di Eymet celebras lua 25ma aniversario cayare. Ita
esquado komencis plear sur la futbalo-tereno dil dicita urbo, ma la lokala
autoritatozi ofris a lu propra tereno por lua aktiveso. Se la balda lokala
elekto esos favoroza a la ekpatri-irinti, lore semblas versimila ke plusa
koncesaji grantesos a la Britaniana rezidanti. Ye la 9ma di marto
valideskos lego permisanta a ne-Franca civitani divenar membra dil
komonala konsilantaro. Kin resortisanti di Mikra Anglia esos pronta servar
lia adoptita urbo. La tri kandidati por l'ofico di komonestro, qui omna
esas Franci, kaptis la oportuneso havar Britaniani en lia esquado. «Ico
esas tre flatera invitesar ed ico esas granda signo di acepto» dicas Julian
Urriata, evanta 41 yari, veninta de Nordwest-London, qua kreis
prosperanta entraprezeyo en Eymet tri yari ante nun. En la sama situeso
esas Caroline Haynes retretinta notariino veninta de West-London.
Ensemble kun Urriata, el apogas la komonestral kandidato Jean-Raymond
Peyronnet, qua, se il elektesos, intencas organizar singlasemane
konsulto-dii jerata da lua du Angla konsilanti por helpar la Britaniana
komunajo pri la administrerial problemi e por instigar la kreo di bilingua
jurnali ed elektrofakturi. Tony Martin, evo 63 yari, komputator-vendisto,
opinionas ke ica evoluciono esas bona por ita parto de Francia. Plura yari
ante nun, il klozis lua entraprezeyo en Britania e venigis ad-hike lua
familio inkluzanta tri filii e tri nepoti. Il tre prizas icaloke la sekura stradi
e la bona skoli.
«Lo esas certa ke esas plu multa bona kozi kam mala kozi en Francia»,
ilu dicas. «Ni povas lernar multo de li en Unionita Rejio e, forsan, li povus
lernar kelke de ni qui habitas hike»
(Ek Kuriero Internaciona n°3/2007)
LA FANTOMIZITA DOMO
Fakti autentike travivita.
Olim, kande me esis tre yuna puero e mem ankore infanto habitanta en
la vilajo Rozérieulles, mea matro konoceskis ed amikeskis a yuna
muliero, samevanta kam elu, nomata damzelo Chacha. Ita damzelo
Chacha prenomizita Simone esis celiba ed habitis, kun lua vidva patro ed
olda onklino di qua la nomo esis Lea, bela anciena domo kun granda
gardeno florizita en tranquila ed izolita loko di la vilajo nefore de agri
97
ube on kultivis frukti saporoza (precipue fragi, cerizi, frambi, ribi) e de
proxima boski e kolini verda.
Damzelo Chacha invitis ni ofte, mea genitori e me, a lua domo por
komune repastar kun el e lua familiani. Ico eventis kustumale sundie. Ni
esis afable aceptata da le Chacha e mea genitori interparolis joyoze kun
lia nova amiki. Siorino Lea esis tre afabla ed espritoza homino qua savis
raportar vivoze pri la anciena tempi e mori quin elu travivabis. Pos la
repasto damzelo Chacha pleis piano por ni, nam el esis docistino pri
muziko e lua fratino esabis kantistino en Paris. Ita muzikala dotiteso esis
kelkete stranja, nam lia patro lor lua aktiveso-periodo esis profesionala
kukifisto. Cetere, lor nia rendevui, il koquis por ni delicoza kuketi.
Ma la tempo pasis e mea genitori chanjis lia lojeyo ad urbeto Moulins les