Выбрать главу

Уваходзіць Мардзіян.

Гэй, ты! Твая паскудная царыца Меч у мяне украла.

Мардзіян

                            Не, Антоній. Мая царыца свой звязала лёс Навек з тваім. Яна цябе кахала.

Антоній

Маўчы, нахабны еўнух! Вон адгэтуль! Яна мне здрадзіла — за гэта смерць!

Мардзіян

Жыццём мы не расплачваемся двойчы, Яна ўжо аддала сваю пазыку, Тваё жаданне без цябе збылося. Сказаўшы з ласкай, з болем невыказным: «О мой Антоній, любы мой Антоній!» — Яна памерла, пахавала ў сэрцы Сваім тваё імя.

Антоній

Яна памерла?

Мардзіян

Памерла.

Антоній

           Скончыўся мой доўгі дзень. Я ўсё зрабіў. Пара на адпачынак.— Эрос, прашу, здымі з мяне даспехі.

(Мардзіяну)

Багам падзякуй, што застаўся цэлы, Што не забіў цябе ніхто. Ідзі.

Мардзіян выходзіць.

Здымай! — I сяміслойны шчыт Аянса Не абароніць ад такога ўдару — Не вытрымаюць, разарвуцца грудзі. О сэрца, цвёрдым будзь, натужся, сэрца! Хай пырсне кроў праз абалонку цела! — Хутчэй, Эрос! — Наваяваўся. Досыць. Бывай, браня, пасечаная ў бітвах, Я з гонарам насіў цябе, бывай.

Эрос выходзіць.

Іду ўслед за табою, Клеапатра, Каб са слязьмі сказаць табе: даруй. Адкладваць, доўжыць мукі?.. Нізашто! Мая паходня згасла, спаць пара, А не блукаць у цемры. Марны пошук! Няма ратунку. Што ж, пячаць пастаўлю І завяршу свой шлях.— Сюды, Эрос! — Іду, мая царыца.— Гэй, Эрос! — Я даганю цябе, мая любоў. I увойдзем мы, узяўшыся за рукі, У край шчаслівых душ, дзівіцца будзе Цудоўнай пары рой вясёлых духаў, I світа ад Дыдоны і Энея[47] Пераляціць да нас.— Эрос! Эрос!

Вяртаецца Эрос.

Эрос

Чаго жадае уладар мой?

Антоній

                                     Смерці! Яна сышла, а я пакрыты брудам. Багі без жалю топчуць маладушных. Як? Той, хто перакроіў свет мячом, Хто на спіне зялёнай у Нептуна Плывучых крэпасцей набудаваў, Не мае болей мужнасці? Дазволіў Жанчыне слабай вырвацца наперад? Абраўшы смерць, яна перамагла, I выхваляцца Цэзару няма чым. Эрос, ты кляўся, што ў мой чорны дзень, Калі, загнаны ганьбаю і жахам, Я папрашу, каб ты забіў мяне, Ты зробіш гэта. Гэты дзень настаў. Ды не блядней, не бойся, не мяне Загубіш ты, а Цэзару адпомсціш.

Эрос

Ратуйце нас, багі! Не дапусціце! Калі яны цябе абаранілі Ад тысяч стрэл парфянскіх, як магу я Падняць руку на ўладара свайго?

Антоній

Ты што? Хацеў бы ў Рыме праз акно Глядзець, як за ўрачыстай калясніцай Мяне павалакуць у ланцугах, А Цэзар, ап'янелы ад удачы, Мае пакуты будзе смакаваць!

Эрос

Каб я глядзеў? О не!

Антоній

                              Тады канчай. Забі мяне. Маё збавенне ў гэтым. Дык вымі меч, якім ты праслаўляў Зямлю бацькоў.

Эрос

Прабач мне, уладар мой!

Антоній

Калі цябе я адпусціў на волю, Ты прысягнуў, што выканаць гатовы Усё, што загадаю. Дык выконвай! Іначай нуль цана тваім заслугам, Няма ў цябе сумлення. Вымі меч!

Эрос

Дык адвярні свой твар, перад якім З пашанаю схіляліся народы.
вернуться

47

Дыдона і Эней.— Дыдона, карфагенская царыца, закаханая ў Энея, траянскага бежанца, калі той яе пакінуў, налажыла на сябе рукі.