— Гэта адзінае разумнае тлумачэнне, сэр! Я ж казаў, што рана ці позна кантакт адбудзецца, — у голасе Джо Генры чулася ўрачыстасць. — Што мы атрымаем сведчанне таго, што не адзінокія ў Сусвеце! Аднак мне ніхто не верыў! І вось доказ! Тысячагоддзямі людзі працавалі на зямлі, асвойвалі планету, аднак ва ўсе часы іх позірк быў звернуты да неба з захапленнем і пакланеннем! Чалавецтву заўсёды здавалася, што ўсё сапраўднае, добрае і яркае павінна знаходзіцца менавіта там!
— Не будзем спяшацца з высновамі! — сказаў камандзір «Апалона-18», баючыся, што падначалены пачне скакаць, бо мара стала рэальнасцю.
— Гэта не маглі зрабіць рускія! — паўтарыў Энгл з немалой доляй крыўды ад таго, што таварыш не падзяляе яго перакананасці. — Я ўпэўнены ў тым, што лабараторны аналіз сплаву пацвердзіць мае словы!
— Паглядзім!
Джо Генры прыгнечана паківаў галавой, аднак хутка забыўся пра напарніка, бо заўважыў слабы агеньчык. Свяцілася адна з маленечкіх дзірак. Энгл падаўся наперад і зазірнуў у яе. Убачанае прымусіла даследчыка адскочыць і закрычаць:
— Кантакт!
Рычард тузануўся. Рэакцыя пілота прымусіла капітана ўсумніцца ў псіхалагічным здароўі таварыша. Падобна на тое, што эмоцыі ад палёту і пасадкі аказаліся занадта моцнымі і выклікалі пагаршэнне разумовай дзейнасці.
— Гэта кантакт, сэр! — радаваўся Джо Генры. — Можаце называць мяне вар’ятам, але гэта не схавае праўды!
— Джо, супакойся! — запатрабаваў Гордан.
— Я спакойны! — запэўніў пілот, аднак падмануць таварыша ў яго не атрымалася.
— Вазьмі сябе ў рукі! — паўтарыў капітан. — Гэта загад!
— Са мной усё о’кей! Не думайце, сэр, што я зваряцеў! За плітой — калідор!
— Які яшчэ калідор? — не зразумеў Рычард.
— Доўгі, і ён свеціцца! — патлумачыў падначалены.
Камандзір «Апалона-18» не ведаў, што і думаць. Розум імкліва каціўся да краю прорвы. Рацыянальная частка свядомасці неадкладна схапілася за найбольш верагодную версію: рускія пабудавалі на спадарожніку Зямлі базу, на якую і натрапілі астранаўты.
— Джо, нічога не прадпрымай! — загадаў капітан. — Я спускаюся!
— Добра, сэр! Вы асабіста пераканаецеся ў тым, што я меў рацыю!
Гордан пакінуў словы пілота без каментарыяў. Капітан асцярожна спусціўся па імправізаванай лесвіцы, якая сапраўды аказалася металічнай. Джо Генры саступіў камандзіру месца.
За абваленым перакрыццем знаходзіўся падобны да кішкі доўгі праход.
Калідор меў форму выцягнутага пад вуглом у сорак пяць градусаў эліпса з трохі здушанай асновай. Памеры «кішкі» здзівілі: яны дазвалялі не толькі ісці ў поўны рост, але і ехаць на ровары, калі б астранаўты мелі магчымасць загнаць яго ўнутр.
Капітан адарваўся ад дзіркі толькі праз хвіліну. Глыбока дыхаючы, спрабуючы суняць тахікардыю. Ад хвалявання Гордана кінула ў пот: «Як рускія змаглі пабудаваць такое?»
— Цяпер вы самі бачыце, сэр, што людзі — не адзіныя насельнікі Сусвету! — настрой Энгла быў блізкі да трыумфальнага. Версію пра зямное паходжанне ходу Летуценнік адмёў.