Сапраўды, як гэта я забыўся на аранжарэю, дзе мы вырошчваем хларэлу! Яна ідзе ў страву нам, і як корм для нашай трусагадоўчай фермы. Ніколі раней я не думаў, што ў космасе мы часам будзем харчавацца мясным рагу.
Аўтаматы сочаць за чысцінёй паветра, станам нашага здароўя, выбіраюць кожнаму з нас меню на снеданне, абед, вячэру, нават, калі папросіш, параяць, чым табе лепш за ўсё заняцца ў гэты момант.
Я захацеў даць машыне такое заданне. Надзеў на руку спецыяльны браслет, у які ўмантыраваны прыборы, што вызначаюць самаадчуванне чалавека. Усе дадзеныя з дапамогай С. В. пераклаў на мову лічбаў і вось які атрымаў адказ. 3 дынаміка прыемны голас параіў: «Паглядзіце прыгодніцкую кінакарціну».
С. В. зарагатаў. А праз хвіліну прыйшла мая чарга смяяцца. Яму машына загадала прагуляцца па высакагорнай дарозе. У нашых умовах — гэта верхнія трапы, дзе ўключаецца ўстаноўка, якая іянізуе паветра.
— Так, відаць, запрацаіваўся, — вінавата прамовіў С. В.
Вось якія ў нас лічыльныя машыны!
Аднак, чаму гэта раптам замігала лямпачка? А-а, гэта ж напамінак, што я заседзеўся тут. Вось яшчэ адна якасць аўтамата — нянька, дый годзе. Прыходзіцца слухацца.
26 лістапада. Які ўсё ж такі цуд гэтыя нашы аўтаматы! Ад якой бяды яны нас выратавалі! Але — па парадку.
С. В. быў ля пульта. П. К. займаўся са мной астраноміяй. Мы якраз назіралі Венеру, спрабуючы пранікнуць позіркам скрозь густы кажух аблокаў. Венера — вельмі таямнічая планета і, разам з тым, у многім падобная да нашай Зямлі. I я вельмі шкадую, што мы накіраваліся не да яе. Яшчэ нікому з астраномаў не ўдалося ўбачыць хоць частачку яе паверхні. Мяркуюць, што развіццё Венеры ідзе гэтак жа, як ішло развіццё Зямлі, толькі адстае прыкладна на пяцьсот мільёнаў гадоў. Як многа цікавага мы маглі б убачыць там! Магчыма, не было б патрэбы шукаць жыццё на мёртвым Марсе. А што ён мёртвы, у гэтым я перакананы. Пра ўсё гэта я расказваў П. К., як раптам завыла сірэна. Трывога! Мы, як па камандзе, глянулі на экран лакатара. На яго чорнай паверхні засвяцілася маленькая кропка.
— Метэарыт! — спакойна сказаў С. В., але так моцна сцяў зубы, што нават пабялелі сківіцы.
Кропка расла, зрабіўшыся невялікім шарыкам. Сірэна выла, наганяючы жудасць.
— Сутыкнёмся? — спытаў я, стараючыся не думаць, што ў гэтым выпадку нам пагражае катастрофа: метэарыт быў не малы.
П. К. нічога не адказаў, толькі яго рука, што лягла мне на плячо, неяк моцна прыціснула мяне да крэсла.
Але інічога страшнага не здарылася. Шарык на экране нечакана ўспыхнуў вогненнай плямкай, і сірэна змоўкла.
— Чаму сігналы трывогі заўсёды падаюцца гэтым агідным выццём? — спытаў С. В.
— Каб не было лёгкадумных адносін да небяспекі, — адказаў П. К.
— Як хочаце, — не згадзіўся С. В., — а я замяню сірэны нечым больш прыемным.
— Моцартаўскім «Рэквіемам»? — засмяяўся П. К.
— А дзе метэарыт?
Гэта мяне цікавіла больш, чым канструкцыя сірэн.
— Знішчаны, — сказаў С. В. і растлумачыў: — Верагоднасць сустрэчы карабля з касмічным целам незлічона малая ў звычайных абставінах. Тым не менш яна існуе. Можна яе пазбегнуць простым адхіленнем ад курса. Гэта важна, калі метэарыт буйны. Але змена курса досыць клапатлівая справа, таму на заўважаны метэарыт мы проста выпусцілі невялічкі атамны зарад. Метэарыт згарэў.
Ого! 3 такой тэхнікай не прападзем!
Кожны з нас зноў заняўся сваёю справай.
Усё-ткі мне здорава пашанцавала, што я знаходжуся сярод такіх выдатных вучоных. Здавалася б, наша бібліятэка, або па-навуковаму — фанатэка, дасць самае поўнае тлумачэнне на кожнае пытанне, а паслухаеш С. В. або П. К. і адчуеш, што яны ведаюць нават больш за яе.
П. К. раптам перастаў цікавіцца Венерай і нечакана пераключыўся на Крабавідную туманнасць. Ён устанавіў звонку карабля антэны радыётэлескопа і цяпер цэлыя дні слухае сігналы гэтай далёкай Галактыкі. Бесперспектыўны занятак. Ну, што з таго, калі даведаешся, як ідуць радыёхвалі ад туманнасці. Хай гэтым займаюцца на Зямлі. Мы ж можам у добрых умовах назіраць Венеру так блізка, як нікому яшчэ не ўдавалася. Буду назіраць Венеру сам.
30 лістапада. Вынікаў назіранняў і маіх і П. К. пакуль што няма.
1 снежня. Нарэшце атрымалі вестку з Зямлі — раней перашкаджала моцнае выпраменьванне сонечнай храмасферы, у паласу найбольшай актыўнасці якога мы, напэўна, трапілі. Зямля непакоілася пра наш лёс, бо мы маўчалі амаль дзесяць дзён. Атрымаўшы радыёграму, С. В. прамовіў: