Выбрать главу

Валя ўжо ведала: калі Павел сам не раскажа, што да чаго, пытацца бескарысна. I таму прамаўчала, хоць ёй было і крыўдна.

Павел заўважыў, як Валя перамянілася з твару. Ён шкадаваў яе, бо не меў пакуль права сказаць ёй праўду, і толькі мацней паціснуў ёй руку.

— Я сам не ведаў. Выйшла нечакана. Паеду больш як на тыдзень.

Валя ўздыхнула. Калі выклікаюць — трэба ехаць.

3 празрыстай пластмасы, светлы і прасторны, бясшумна імчаўся па шырокім праспекце Камунізма электрабус. Будаваць праспект закончылі не так даўно — гадоў пяць назад. Невысокія, на восем-дзесяць паверхаў, жылыя дамы цягнуліся ўздоўж праспекта на некалькі кіламетраў. Кожны квартал меў сваю архітэктуру. Людзям тут жылося добра. Вялікія вокны давалі многа святла. Зашклёныя празрыстым пластыкам, яны прапускалі ўльтрафіялетавыя праменні. Спецыяльныя аўтаматычныя ўстаноўкі падтрымлівалі пастаянную тэмпературу і вільготнаець паветра ў пакоях. Павел ведаў, што па такіх праектах цяпер усюды будуюць жылыя кварталы, рэканструіруюць старыя.

Але Павел раптам упершыню адчуў сябе староннім у гэтым цудоўным горадзе. Ён яшчэ жыў тут, хадзіў па вуліцах, па алеях, а ў галаве ўвесь час трапятала думка пра блізкае расстанне. I ад таго, што расстанне вяло ў далёкае невядомае, ён нібыта ўзнімаўся над штодзённым, рабіўся мудрэйшы, здольны па-філасофску разважліва ацаніць тое хараство, якое мусіць пакінуць неўзабаве…

— Ты не слухаеш мяне, прафесар? — у голасе Валі гучала насмешка.

— Разумееш, кожны раз я тут знаходжу нешта новае, хоць, здаецца, ведаю ўсё да дробязей.

А сам падумаў: «Разумніца Валя. Трывожыцца і не хоча падаць знаку».

Электрабус спыніўся на плошчы, у канцы якой за высокай ажурнай аркай пачынаўся Цэнтральны стадыён. Павел саекочыў першы, памог выйсці Валі. Аўтавадзіцель, падпарадкоўваючыся сігналу механічнага кандуктара, павёў электрабус далей.

— Паглядзі на ўваход. Мне заўсёды здавалася, што арка трохі нізкаватая. I ведаеш, чаму? Плошча насупраць прасторная. А цяпер бачу, што памыляўся. Вунь тыя пікі над сярэднімі калонамі… — паказаў Павел. — Яны імкнуцца ўвышыню і нібы цягнуць за сабой усю канструкцыю.

— Фантазёр, — засмяялася Валя. — Не можаш ты без неба.

— Мы народжаны адзін для аднаго!..— пачаў Павел, думаючы пажартаваць, але не вытрымаў тону і, збянтэжыўшыся, растлумачыў: — Гэта значыць, я і неба.

— Я так і зразумела. То, можа, гэтыя пікі памогуць табе здабыць новыя таямнічыя сігналы з Сірыуса?

— Здзекуешся? — Павел пасур’ёзнеў. — Вось зараз утаплю!

Падхапіўшы дзяўчыну на рукі, ён падбег да басейна з фантанам, што ўскідваў высока над плошчай каскад сваіх пырскаў, і, апускаючы Валю да самай вады, сказаў:

— Прасі прабачэння!

Валя адбівалася, спрабуючы вырвацца, і ўрэшце здалася.

— Добра. Твая ўзяла.

А калі ён паставіў яе на зямлю, крыху адбеглася і сказала:

— Я памылілася, не з Сірыуса, а з Лебедзя...

Павел махнуў рукой, маўляў, што з такой зробіш.

Яны зайшлі на стадыён. Там разыгрываўся Вялікі кубак рэспублікі сярод юнакоў па мнагаборству. Але перш чым паглядзець спаборніцтвы, яны звярнулі да тэніснай пляцоўкі. Абое любілі тэніс, аддаючы яму многа вольнага часу.

3 раздзявалкі Павел выйшаў раней і, не чакаючы Валі, пачаў размінку. Яго рухі былі пластычныя, прыгожыя, нібы ў гімнаста-фігурыста, і Валя, выпадкова зірнуўшы ў акно, залюбавалася. Высокі, стройны, мускулісты, Павел быў сапраўдны спартсмен, і ў свой час не адзін трэнер спрабаваў спакусіць яго кар’ерай чэмпіёна. Павел любіў спорт. Але яшчэ больш любіў фізіку, а чэмпіёнам не зрабіўся толькі таму, што не хапіла часу для трэніровак. Затое стаў моцны. Таварышы нават жартавалі, што не ведаеш, чаго ў Гушчы больш — спартсмена ці вучонага. То была праўда, якая, бадай, адыграла не апошнюю ролю ў тым, што Усесаюзны касмічны цэнтр выбраў Паўла ў састаў экспедыцыі. Валя пра гэта яшчэ не ведала. Яна проста, як заўсёды, захаплялася сваім сябрам, хоць сёння чамусьці на яе находзіў смутак: не такі, як заўсёды, быў Павел — ён нейкі ўзрушаны, таямнічы.

Ракетка спрытна лётала ў Паўлавых руках, а Валя зноў і зноў з трывогай заўважала, што Павел робіць больш, чым раней, памылак, што ягоныя ўдары страцілі звычайную дакладнасць. Яна лёгка разгадвала Паўлавы камбінацыі і выігравала адно ачко за другім. Прайграўшы тры сеты ўзапар, Павел схіліўся ў паклоне перад Валяй:

— Прызнаю, о, непераможная, сваю адсталасць…

— Калі думкі тэнісіста лунаюць па-за кортам, яму цяжка разлічваць на поспех, — у тон яму адказала Валя, чакаючы, што Павел зразумее намёк і раскажа пра свае клопаты.

Павел прамаўчаў.

Трыбуны гіганцкай чашы Цэнтральнага стадыёна, поўныя гледачоў, у захапленні гудзелі. Гадоў трыццаць таму назад мнагаборства лічылася надзвычай складаным відам спаборніцтваў і было пад сілу толькі дарослым. Потым мнагаборства зрабілася і спортам юных.