Выбрать главу

Быў ціхі летні вечар. Сцямнела. 3 возера павеяла вільгаццю. Павел павярнуў да дому.

Ён не адразу запаліў святло, а пастаяў яшчэ ля акна, любуючыся ружовай палоскай на захадзе. Некалі ж сонца для яго не будзе заходзіць… Незнаёмы сум, вялікая любоў да Зямлі ўпершыню патрывожылі душу. Ён адвярнуўся ад акна і тут заўважыў кароценькую запісачку: «Буду ўвечары. Сустракайце гасцей. Бурмакоў».

Стрэлкі насценнага электроннага гадзінніка паказвалі амаль адзінаццаць ночы. Калі не парушаць рэжым, час ужо класціся спаць. Але ж госці…

Ён прыслухаўся, ці не ідзе Бурмакоў, і… не змог устаць адразу з крэсла. Валя? Адкуль ёй быць тут?

Віця, Валя і Бурмакоў з Валіным чамаданчыкам у руках увайшлі ў пакой і стаялі ля парога.

— Валя! — ціхенька паклікаў ён.

— Вось дзе ты! — шчасліва засмяялася Валя.— У хованкі гуляеш?

Голас яе гучаў натуральна, без ценю суму або папроку. А Паўла мучыла думка: ведае яна ці не?

Валя падбегла да Паўла, на імгненне прытулілася да яго і толькі тады ўжо гарэзліва папракнула:

— А ты, аказваецца, хаваешся ад мяне.

Гэта балюча кальнула Паўла.

— Хаваюся? — разгубіўся ён.

— Сам некуды сабраўся, не сказаўшы, а цяпер і Віцьку з сабой бярэш,— і Валя ласкава абняла брата.

— Пусці,— мяккім баском сказаў хлопец, выкручваючыся з абдымкаў.

Гэта развесяліла Бурмакова. Ён пачаў супакойваць Віцю:

— Жанчыны заўсёды, Віктар, былі сентыментальныя, трэба дараваць ім гэтую слабасць.

— Нічога, хутка мы не будзем мець іх апекі.— 3 незалежным выглядам Віця зрабіў крок да стала і адразу забыўся і на сястру, і на ўсё на свеце: перад ім ляжала карта неба, на якой пункцірам была пракладзена траса касмічнага карабля.

Валя таксама зірнула на стол, пабялела і, каб схаваць роспач, сказала:

— Як тут прыгожа ў вас.

— Дача, Валянціна Аркадзьеўна,— адказаў Бурмакоў. Трэба ж было неяк падтрымліваць размову.

Павел рашуча падышоў да Валі:

— Я павінен табе ўсё растлумачыць.

Валя спакойна павярнулася да яго і ціхім голасам сказала:

— Не трэба, Паўлік. Я ўсё разумею, усё. I давай дамовімся: ніколі не гаварыць адзін аднаму аб расстанні. Ні разу, ні пры якіх абставінах.

Павел не стрымаўся і пацалаваў яе руку. Потым схамянуўся (што падумае Бурмакоў?), азірнуўся. Але той ужо схіліўся з Віцем над картай.

— Дык я прывезла Віцю,—гаварыла Валя.— Сцяпан Васільевіч нас сустракаў. Ад яго я і даведалася, што ты, Паўлік, таксама ляціш. Правільна, што сказалі. Не такая я ўжо слабая, як думае Павел.

— Не хваліся,— умяшаўся Віця,— сама ўсю дарогу…

— Віцька! — пляснула Валя далонню па стале.— Даруйце, але ён такі балбатун, што ўсё жыццё вам атруціць у падарожжы.

— Вельмі добра,— засмяяўся Бурмакоў.— Будзе хоць адзін гаваркі чалавек сярод нас.

— Сцяпан Васільевіч,— папрасіла Валя,— я ведаю, што Павел шукаў у газетах сляды касмічных гасцей. Дык можа вы леціцё шукаць іх на іншых планетах?

Бурмакоў, здавалася, чакаў гэтага пытання. Ён зняў са стала карту неба і павесіў на сцяну.

— Які вывад зрабіў Павел Канстанцінавіч з тых пошукаў, вы ведаеце. Я магу дадаць толькі: канешне, мы ляцім на Марс не таму, што нібыта на Зямлі пабывалі марсіяне або хто іншы. Хоць, вы разумееце, хацелася б сустрэць разумнае жыццё дзе-небудзь там,— і ён паказаў рукой у адчыненае акно, за якім чорнае неба густа ўсеялі зоркі.— Але ў Паўла Канстанцінавіча паявіліся цікавыя думкі ў сувязі з гэтымі гіпотэзамі. Так, ён лічыць, што старажытны каляндар, знойдзены ў Перу, можа адпавядаць не толькі нашай Венеры, а і адной з планет сузор’я Індзейца, адкуль мы часам прымаем незразумелыя радыёсігналы. Наш палёт дасць магчымасць пазнаёміцца з іншымі планетамі, а таксама адкажа на пытанне: ці змогуць людзі нашага часу дасягнуць бліжэйшых сузор’яў, дзе, мы мяркуем, ёсць умовы для жыцця, як і на Зямлі. Думаю, што Павел Канстанцінавіч і сам яшчэ паспее праверыць свае гіпотэзы.

Спахапіўшыся, што сказаў лішняе, Бурмакоў дадаў:

— Але я не думаю, што на яго долю выпадзе столькі цікавага. Трэба ж і іншым паглядзець.

Вадя зразумела і пажартавала:

— Толькі прашу вас, Сцяпан Васільевіч, не адхіляйцеся ад галоўнага кірунку ў палёце, а то не паспееце вярнуцца…

— Сапраўды, што гэта я,— сумеўся Бурмакоў.— Вось туды, да Марса мы і накіруемся. Вылецім у лістападзе. Гэта звязана не толькі з тым, што Марс будзе тады бліжэй да Зямлі. Увосень вакол нашай планеты менш метэарытаў.

Слухаючы акадэміка, Павел усміхнуўся сам сабе. Амаль гэтак жа іх камандзір нядаўна выступаў перад вялікай аўдыторыяй Касмічнага цэнтра.