Гляджу. Бачу пакатыя доўгія берагі. Такімі б лёгка бегчы разам з Дняпром Славуцічам...
— Глядзі, сінявокі. Сіняводны. Ці добра ўквеціла наш з табою шлях? Гайдай човен, мілы ды плыткі! Нясі песню ў сэрцы сваім!
А ўквечаны тыя берагі...
— Чаго ж мяне Славуцічам завеш? Ведаеш жа праўду... Не Дняпро я!
Уквечаны пака тыя берагі. Засеяны доўгія берагі...
— Плыві, плыві далёка, Славуціч! Радуйся сам ды радуй іншых!
А засеяны тыя берагі...
— Калі ты гэта зрабіла... Як паспела? Я ж поруч з табою ішоў... На цябе глядзеў!
— На мяне глядзеў. Поруч са мною ішоў нібы роўны... За тое праўду скажу табе: гэта не я зрабіла. Гэта ж ты! Як са мною ісці па-добраму пагадзіўся...
А засеяны тыя пакатыя берагі...
— Што зноўку не пытаешся, чаму Славуцічам цябе называю? Глядзіш, маўчыш. Сам разумееш, што вечнай быці славе тваёй! Аніяк не згаснуць... Упрочкі не пайсці! Дык ці добранька пацешыла цябе?
А засеяны тыя берагі касцямі сыноў рускіх...
— Хораша свеціш, яснае, прыўкраснае... Ласкава ззяеш і на тым свеце! Ці ўжо на гэтым?
— На гэтым. Але для цябе — на тым! — мовіць мне сонейка Вялесавым голасам.
— Ты, Вялесе? Братавым страхаццём мяне назваў. Чаго ж са мною гаворыш?
— А ўнукавы словы табе перадаю... Слухай чуйна! Са свету белага ляціць сюды твая песня.
Слухаю. Голас мілы зямлёю ідзе:
«Усяслаў-князь людзям суды судзіў.
Князям гарады дзяліў!»
I многа пакрыўджаных было. I князёў, і людзей... Праўда-праўда. Адкуль ведаю пра гэта? I яшчэ слухаю, як гул несціханы зямлёю ідзе. Бомкаюць шчымліва званы. Быццам пад зямлю праваліліся... Адкуль яны тут, Вялесе?
«Пазвоняць у званы ў святое Сафіі,
А ён той звон пачуе ў Кіеве!»
А я той звон пачую ў Кіеве... Пэўна ведаю, што некалі чуў! Калі?
— Слухай, братава страхаццё. Карна недаравальная цябе сваім зрабіці пажадала. Сілы табе дадала... I што з таго, як прагнеш ты памерці? Усё роўна яе служкам будзеш! Дзеля ўнука майго вяшчуннага, які моцна ў цябе верыць, кажу пра гэта...
Касцяныя берагі. Жорсткія словы. Агнёвыя вочы... Калі тое было?
Ці ж гэта я паглядзеў на веташок... Нізкі, прызрысты, сіні. Смачны. I зусім па-ваўчынаму аблізнуўся...
— Ох, воўча! Аблізваешся, а зусім не ведаеш... — засмуткаваў веташок, аж цмяна заірдзіўся.
Вуў! Так не хочаш да мяне ў пашчу, што нешта таемнае казаць гатовы? Няхай сабе. Дзейкай хоць колькі, але ж спакуслівы занадта! Смачна аблізнуў пакуль што ўласны нос. Кажы-кажы, куды ад мяне падзенешся...
— Ох! Воўча! — зацягнуў зусім жалліва. — Не ведаеш, як сышліся на ростанях Жывена, Карна ды Жэля! Сустрэліся ды пра цябе змовіліся. Я адзін тое з неба пабачыў...
Цьмяны. На прыдумкі хвацкі. Што ж, перш чым з'есці — выслухаю цябе. Гэта нават цікава...
— Жывена абяцала, што адужаеш ты цмока. Карна прадказала, што выйдзеш з таго свету, чаго і веднаму чарадзею пакуль што не ўдавалася...
— А Жэля? — як быццам цікаўна варухнуў хвастом, але не забываю сачыць, каб у хмару не загарнуўся, ад мяне збегчы не наважыўся.
— А Жэля тады сказала, што яна аб цябе кіпцюры свае зломіць!
— Яшчэ чаго не хапала!
Чмыхнуў проста на веташок, нібы зусім наважыўся разявіць пашчу. Задрыжэў цьмяненькі, як быццам вось-вось на зямлю сам зваліцца.
— А яшчэ ж смяяліся з цябе! Радаваліся, што слабы занадта, хоць і з вялікім лёсам!
— Гэта яны дарма!
Пачухаў лапай за вухам. Разявіў пашчу, каб прымерацца, як найлепей глынуць...
— Не еш мяне, воўча! — просіць слёзна, аж зоркі вакол спачувальна пабліскваюць.
Не сумуйце, з'ямо і вас усіх. Але ж дзеля справядлівасці пытаюся:
— Чаму гэта цябе не есці?
— А як тады будзеш на зямлю глядзець?
— Кажаш, не буду ведаць, куды ад прыкрасці падзецца...
— Кажу, што не будзе тады майго прыжмуранага вока, якое ўсё чыста бачыць...
— А што будзе?
— Ты будзеш! Дзівам магутным, якому спачуванне без патрэбы!
Спачуванне без патрэбы... А табе спачуванне трэба? I нудзіш, і жалішся, і просішся... Надакучыў, а ніяк не сціхнеш. Плач твой у вушах стаіць! З'ем, каб не важдацца залішне. А ты зноўку змаўчаць не можаш, а жальбу тваю не прысароміць:
— Дзівам магутным, усяведным, усямудрым, якому чалавечнасць і зусім без патрэбы...
Вось зараз жа ідзі да мяне ў пашчу! Не плач! Не круціся! Не хавайся!
— Ох, воўча! — мовіш ды зверху ўніз пазіраеш на мяне і проста, і спагадна.
Вуў! Ужо з'едзены, такі саладзенькі! Бы лужыну малака, паціху злізваю твой тварык языком. Пакуль не станчэў увесь, зноўку мне шэпчаш даверліва: