Выбрать главу

— Ты і рад быў бы,— скоса паглядзеў увайшоўшы ў бок заўважыўшага. — Сам нябось сядзіш, а каб на якую хвіліну мяне падмяніў, дык не... І я ж хачу мець пазыку... Дзякуй яму, старшыня калгаса адпусціў на поўгадзіны,— і ён асцепнуў шапку.

— Што дождж ?

— Служба ў мяне сур езная. Вы пра дождж? Пакрапаў крыху. Му- сіць, скора і добры дасць... Дзе ў вас тут падпісацца на пазыку.

Казя занепакоілася, што надвор'е сапсавалася.

— Перачакаць прыдзецца...

Увайшоўшы чалавек быў калгасны стораж. Ён хутка падмахнуў на падпісным лісце сваё прозвішча і сказаў:

— Я днём ведаў, што збярэцца дождж. Вельмі сярэдзіна непакоіла.

— Яна ў цябе, дзядзька, як барометр,— усміхнулася Казя.

— Ты дакторка не думай — я не маню.

Мы вышлі з хаты. На дварэ было вельмі цёмна. 3 поўдня чуўся грукат грому. Памахваў халодны вецер.

— Каб хаця паспець да хаты.

— Паспеем,— супакойваў я Казю.

Вышлі на шлях. Ісці нам трэба было тры кілометры. Калі з шляху звярнуць за мастом і пайсці паўз рэчку, то на поўкілометра меней будзе. Я гаварыў Казі, што мне яшчэ два тыдні быць у адпачынку.

— Можа ізноў стала сумна?

— Я хацеў бы прадоўжыць адпачынак.

— A-а... Я колькі не мела адпачынку — не было такога жадання. Табе добра... У цябе маці, брат...

Я пытаўся, дзе яе бацькі жывуць.

— Няма ў мяне нікога. Адна, як стаю. Добра, што дзіцячы дом выгадаваў.

Я спачуваў Казі.

— Я чуў, што ты з Жлобіна.

— Працавала там адзін год.

— Сірата ты мая,— грэў я яе локаць.

Вецер узмацняўся. У цемры ўспыхвалі залацістыя маланкі.

— Паўз рэчку бліжэй будзе,— казаў я прыбаўляючы крок.

— I добра...

Пайшлі паўз рэчку. Шумеў алешнік на беразе, гаманіў трывожна з густым чаротам. Недалёка каля сцежкі стаяў стог сена. Маланкі ўспыхвалі фасфарычным агнём. Пачаў крапіць дождж.

— Пачакаем тут,— сказаў Казі і павярнуў да стога.

За стагом было ціха. Рэдка задуваў вецер. Я натаўхнуўся на невялічкую капу сена побач з адонкам стога.

— Сядай...

— Як тут ціха,— уздыхнула Казя.

Пахла мурэжнае сена.

Праз некалькі хвілін струмені ветру ўрываліся за стог да капы, дзе мы сядзелі. Думалася, схопіць вецер шапку стога і растрасе ў цемры. Справа чуўся шум дажджу. Ён паступова дайшоў і да нас. Упалі першыя кроплі, потым з шумам лінуў дождж. Маланка асляпляюча запалілася над рэчкай. Асвятліла атаўку сенажаці і блакітна задрыжэла на мокрых вяршынях алешніку, нахіленых вет­рам. Трэснуў гром.

Казя ўздрыганулася.

— Не баюся, а дрыжу.

Я слухаў яе цяпло. Дурманіў пах мурагу.

Праз некаторы час шум дажджу па сенажаці аддаліўся ўправа. За рэчкай бліснула маланка. Я прыслухаўся. Зразумеў, што дождж пайшоў бокам і хацеў глянуць, але блізасць Казі не дала гэтай мажлівасці.

Вецер сціх, далёка грымеў гром.

Назаўтра пад поўдзень мы з братам ставілі антэну ў садзе. Яго марай было радыё.

Ён сядзеў на грушы і камандаваў мною. Я нацягваў шпагатавы шнур праз блок на высокім шасце, умацаваным на другой грушы.

Маё нутро пасля ўчарашняга поўнілася невыразным спакоем і было так лагодна, што калі я крыху плюшчыў вочы, паўставала навальнічная ноч і пахла мурагом.

Неўзабаве ў садзе з’явілася шустрая дзяўчынка і дала мне паперку, згорненую парашком. Я прачытаў:

«Кідай усё і прыходзь. Чакаю у сваім пакоі.

Казя».

Калі азірнуўся, то дзяўчынкі ўжо не было. Рабоце хутка падышоў канец. Я сабраўся і пайшоў. Каля магазіна спаткаў Ласевіча. Ён пахваліўся:

— Я вучыцца паступаю.

— Рад за цябе.

Мяне мучыла ўвесь час пытанне, навошта я так экстренна спатрэбіўся Казі. Рознае думалася.

Калі пераступіў парог пакою, яна ўстала з-за стала і, закінуўшы зашчапку на кручок дзвярэй, зачырванелася.

— Не думала, што прыдзеш...

— Чаму?

— Я хачу з табою пагаварыць.

Казя пазірала ў сад і я бачыў, што нават шыя ў яе пачырванела, а слоў не было.

Я падышоў да акна.

— Прашу аба мне кепскага не думаць, не лаяць. Я прышоў да цябе з адкрытай душою. Кажы...

Казя мігам павярнулася і змерала мяне поглядам.

Я чакаў, што яна скажа.

А Казя падышла паволі, паглядзела пільна ў твар і сказала:

— 3 учарашняга я твая...

— Казя! Няўжо?!

— Праўда!

Я прыгарнуў яе і нешта гаварыў, абы толькі не маучаць.

— Як магло здарыцца? — пыталася яна ў сябе.

— Кінь. Як скажаш, так і будзе.

Апошнія дні адпачынку я праводзіў напалову ў Казі, а дру­гую палову быў у сябе дома. Мне здавалася, мама памаладзела, а брат, думалася, так пазіраў з зайздрасцю.

Усе былі рады, а я дык болей за ўсіх.

Перад ад’ездам, памятаю, сустрэлі мы з Казяю Ласевіча. Ледзь не згарэў ад сораму хлапец. Я то нічога, ён сароміўся Казі.