— Падыдзі сюды, юнача!
Чарадзей заве!
Ясючок, ледзь перабіраючы саслабелымі нагамі, наблізіўся да былога мніха. А той як схопіць за скроні, як зазірне у вочы! I рот яшчэ папрасіў адкрыць... I вухам да грудзей прыклаўся. Дакладна хоча душу забраць!
Ясючок замер, як верабей у каціных лапах.
— Перхаеш часта?
Як быццам бедны хлопец мог выціснуць з сябе хоць слоўца... Ды ў яго ад страху кашуля да цела не тулілася! Барані, Прасвятая Багародзіца! Святы Пётра, Святы Паўла, Святы Іаане, Святы Георгі, Святы Архістраціг Міхал, пераможца шатана!
— Анемія ў слугі твайго. Сухотаў пакуль няма, але, калі не падлячыць, уваб’юцца. Я б яго з сабой не браў.
А голас які ўладны. Можа, уцякаць? Альбо позна ўжо? Ой, дзядзька Хвэлька, i куды ж ты мяне ўладкаваў, у якую пашчу д’яблавую?
Пан Вырвіч хмыкнуў:
— I я асаблівай ахвоты не маю гэтага недарэку за сабой валачы. А куды яго падзець? Адправіць у Капанічы? Дык не даедзе ж сам-адзін... У манастыры хіба пакінуць?
Ясючок радасна страпянуўся. А мо заступяцца святыя ўгоднічкі?
— У манастыры дакладна давядзе сябе да сухотаў, — сурова нахмурыўся чараўнік. — Прыйдзецца браць з сабою ды па дарозе прыглядаць. Сцяцко, паапякуешся? Каб хлопец усе лекі прымаў, што я зраблю.
I Сцяцко, здраднік, радасна заківаў:
— Прыгледжу, пане Бутрыме, не сумнявайцеся!
А дзеўка халерная з вачыма ваўкалацкімі выскаляецца, зубы прадае:
— А я б яго прырэзала, каб не пакутаваў. — I гукнула на Ясючка беднага, як дзяцей пужаюць: — Бу!
Ясючок даўно так хутка не бегаў.
Нічога, нічога, паночкі, рагочаце там, у пакоі, а вось па той бок быцця, калі ключнік Петра не пусціць вас за белую браму, у сад дзівосны, дзе спяваюць птахі Сірын, Алканост ды Гамаюн, паплачаце, патрасецеся...
— Ну нашто ты так, Галена? — дакорліва заўважыў доктар. — Навошта пужаеш юнака?
— Гэта толькі здаецца, што баязліўцы — самыя бяскрыўдныя істоты, — голас Меланхоліі гарчыў сарказмам. — Яны як згнілыя дошкі ў мосце над прорваю. У самы нечаканы момант праломяцца ды аддадуць цябе на смерць.
— Заганы ёсць ва ўсіх, — сумна зазначыў Баўтрамей. — I не мне кагосьці за іх судзіць.
От сказануў! Дзе б запісаць? Хіба качаргою ў коміне?
Гальшка прытулілася да ягонай спіны, абняла. Лёднік накрыў яе рукі сваімі.
— I наконт Сафійкі ты мела рацыю... Не трэба было аддаваць яе замуж за Жылку з іхнімі сямейнымі забабонамі. I цябе я не абараніў, хоць перад алтаром слова даваў. Прабач.
— А я думала, што гэта я прабачэння ў цябе вымаліць не змагу... Што значыць — у манастыры пабыў.
У голасе дзеўкі трымцела шчасце.
Знайшла сабе насатае, з’едлівае, сівое шчасце... Пранціш пазяхнуў і выйшаў на ганак. Здаецца, постаць Ясючка там вунь, за вішнямі, мільганула?
Гэх, не ведаў пан Вырвіч, пра што Ясючок у той момант думае! Не бачыў, як светлыя вочы таго зіхацяць ад усведамлення Вялікай Місіі!
Яму ж цяпер трэба абараняць свайго гаспадара ад фальшывага сябрука... Гэны... доктар... пярэварацень жа дакладна. Не жабалак, не... I не кашкалчэнь, вядома. Цмок можа ператварыцца ў чалавека... Але ў юнага малойцу. Хут часам у выглядзе чалавека з’яўляецца... Але дзядка. А гэта ваўкалак.
Па-першае, надта дужы ды спрытны на свой узрост. Паны, калі да яго дажываюць, з кавенькай перасоўваюцца, жываты ў ix праз пасы перавальваюцца, насы барвовыя, вочы паўсляпыя. А гэты шаблю ў руках як крутануў — срэбнай маланкай свістанула. I сам як крутанецца — бы чорны віхор. I позірк не саслабелы, а як у найлепшага лучніка.
Па-другое — зубы... Ну дзе вы бачылі, каб сталы пан ды не меў дзірак у роце, каб ніколі да цырульніка не хадзіў гнілыя зубы драць! А ў гэтага зубы ўсе на месцы, ды яшчэ і бялюткія, як часнык!
А трэцяя прыкмета — Ясючок бачыў, як пан мыўся... Дык спіна ў яго ўся ў страшных шнарах. А гэта таму, што ён сваю скуру ваўкалацкую здзіраў! А як поўня надыдзе, зноў надзене.
Знаходжанне ж ваўкалака ў манастыры як найлепей тлумачыцца: падобных істотаў так грахі гнятуць, так нячысцік даймае, што яны да святых месцаў ажно плішчацца. Колькі гісторыяў, як ваўкалак у царкве зверам стаў падчас службы, як да алтара поўз у пошуку ратунку, ды скурчыла... Вось і гэтага ў манастыры курчыла — нездарма келлю наводшыбе далі.
У пані з пераменлівымі вачыма Ясючок даўно пазнаў ведзьму. Сам бачыў, як яна па сценках скакала. I тое, што яна выявілася сяброўкай гэнага ілжэмніха, пацвярджае яго нячыстую пароду. Ведзьма абы-каму не падпарадкуецца! Толькі самаму дужаму ведзьмаку.