— Трэба неадкладна нейтралізаваць кіслату. Утворыцца глыбокая рана.
Алесь пачціва адвёў яе руку:
— Усё роўна няма чым. Вадой нельга. Карбанату натрыя пад рукой не маецца.
Праксэда ірванула з сябе жамчужныя каралі.
— Пан Вырвіч, пазычце ваш пісталет.
Ну вось хто б мог дадумацца, што незараджаны пісталет можна выкарыстоўваць як ступку, дакладней, гэткую расціскалку для перлін? Та-ак, Пранціш сто разоў падумаў бы, перш чым падкаціцца да такой паненкі. Усе рухі вывераныя, упэўненыя, моцныя. Раз-раз — і цягнецца з утвораным парашком да параненай шчакі свайго рыцара.
— Тут якраз утрымліваецца падобнае да соды рэчыва.
А Лёднік жа спецыяльна затаіўся, не ўмешваецца. Паблісквае ў прыцемку вачыма ўхвальна, удае, што дрэмле. Ну і Пранціш далікатна стрымаў жартачкі.
Вучоная паненка ўздыхнула:
— Усё роўна шнар застанецца.
— Лухта.
А дзе ж абавязковыя для куртуазнай размовы пляценні пра тое, што шнары сведчаць пра вернае служэнне рыцара даме? Яшчэ некалькі месяцаў таму Алесь абавязкова б штось такое выдаў. Цяпер — не. Вось і паненка маўчыць ды зіркае на хлапца час ад часу. Пераводзіць позірк на старэйшага Лёдніка. Зноў на ягонага сына, які скрыжаваў на грудзях рукі ды глядзіць перад сабой. Параўноўвае?
— Вы. нядаўна перахварэлі воспай, пан Алесь? У вас пустулы. Ля скроні.
— Было. — хмыкнуў хлапец. — У горадзе Пацучынага Караля.
Пранцысь не стаў мяшацца ў размову і аздабляць яе сваім літаратарскім
талентам. Вось вернецца ў Капанічы, дастане няскончаны рукапіс пра авантуры бравага рыцара Плексігласа (наконт імені аўтар яшчэ вагаўся), і страшная гісторыя пра горад пацукоў і іхняга ўладара прыкрасіць сюжэт. А пакуль хай Аляксандр распавядае...
— Нас суправаджаюць чацвёра, — адрывіста перарваў рамантычныя гісторыі ў экіпажы доктар, уважліва ўглядаючыся ў прыцемак за акном. — Фурман — пяты. Паколькі аніяк нельга, каб нас завезлі ў Падгарэцкі замак, чакаць абяцанага вызвалення будзем не да апошняга. Зброя, дзякуй Гросу, ёсць.
Пранціш згодна кіўнуў.
— Лепш за ўсё ўсчаць інкурсію, калі ў лес заедзем.
І прывычна пачаў рыхтаваць адабраны ў паненкі пісталет да магчымай сутычкі ды насвістваць страшнаватую песню пра лёс мазуровай кабылы.
.З зубоў будуць пацеркі,
З зубоў будуць, ой лігі-цігі-лігі-рулі,
Ой ды з мазурамі пацеркі.
З капытоў будуць кубачкі.
З капытоў будуць, ой лігі-цігі-лігі-рулі,
Ой, ды з мазурамі кубачкі.
— Праксэда, знайдзі якую хустку. Перавяжы вочы і нікому з чужых іначай не паказвайся, — загадаў старэйшы Лёднік, не выпускаючы дзяржальна шаблі. — Хай усе думаюць, што пасланцам пані Тэрэзы ўсё ўдалося, і ты аслепла. Грос сказаў — пані загадала відушчую цябе ў жывых не пакідаць.
Асістэнтка паслухмяна кіўнула і закруцілася, шукаючы прыдатную тканіну.
— Што ж твае вочы такога бачылі, што пані Тэрэза захацела цябе ці са свету прыбраць, ці хоць асляпіць? — задумліва прамовіў Бутрым.
— Каб я ведала, пан доктар.
Паненка засмучана круціла ў руках сінюю шаўковую стужку, непачціва адарваную ад дарагой спадніцы.
— Мне трэба было западозрыць нядобрае ўжо тады, калі пані яшчэ ў Гародні параіла мне ўсё з сябе зняць, пераапрануцца ў новае. Каб не пакінуць нават дробязі, якая стане нагадваць пра. мае мінулыя грахі.
Вось як паненка развіталася з рэчамі, што засведчылі асобу забітай у Менску няшчаснай...
— Паслухайце, панна Брастоўская, — раптам асяніла былога менскага суддзю. — Ці не было ў доме пані Тэрэзы, сярод яе прыслугі, знаёмых ці проста выпадковых гасцей якой-небудзь цяжарнай кабеты? З валасамі такога ж колеру, як вашы. Каб хударлявая, высокая. Не прыпамінаеце?
Асістэнтка прыкусіла губу — вось ужо дарэмна намагаліся пакаёўкі Белакамскага замка бяліць, румяніць яе ды фарбаваць вусны самай моднай памадай, паненка відавочна была абыякавай да моды, вунь ужо і тафцяную мушку, акуратна прыклееную на левую шчаку, пазногцем няўважна здзерла. Зрэшты, пані Дамініка Вырвічава гэткая ж. Перапэцкаецца ў фарбах, аблічча натхнёнае. Муж у вушка цалуе, а яна пэндзлем адмахваецца.
Салодкія ўспаміны перарваў напружаны голас Праксэды.
— А ведаеце, і праўда, прыпамінаю. Калі я некалькі дзён хавалася ў гродзенскім доме хроснай, бачыла — бегала па двары прыслуга. — Праксэда прыкрыла вочы, каб дакладней апісаць. — Ніжэй за мяне на чатыры вяршкі, астэнічнага целаскладу. Валасы падобныя да маіх. Цяжарнасць ужо заўважная, пяты месяц, хоць прыкрывала фартушком. Нейкая. засмучоная. І цягала ўвесь час цяжкое. Я нават казала хроснай, каб не нагружала так небараку. Пані Тэрэза пахваліла мяне за. як яна казала. «залатое сэрцайка». Бо шкадую нават нявартых грэшніц. Я зразумела, што кабета не замужам.