Ambaŭ soldatoj, kiuj devenis de ie el Tirolo, respondis samtempe: “Nenjo ĉeĥe.”
“Ĉu vi komprenas germane?” demandis Švejk trankvile.
“Jes,” respondis ambaŭ, al kio Švejk rimarkis: “Tiel estas bone, almenaŭ vi ne perdiĝos inter la viaj.”
Dum tiuj ĉi amikaj interparoloj ĉiuj ĝisiris al la ĉefgardistejo, kie la majoro Wolf plu daŭrigis la parolon kun la kapitano pri la sorto de Švejk, dum Švejk sidis modeste malantaŭe sur benko.
La majoro Wolf fine tamen nur konsentis kun la opinio de la kapitano, ke tiu ĉi homo devas pendi nur post pli longa proceduro, kiun oni agrable nomas: la vojo de la leĝo.
Se ili demandus Švejkon, kion li pri tio pensas, li dirus: “Mi tre bedaŭras, sinjoro majoro, ĉar vi havas pli altan rangon ol sinjoro kapitano, sed sinjoro kapitano pravas. Ĉiu trorapidiĝo malutilas. Ĉe distrikta juĝejo en Prago foje freneziĝis juĝisto. Longe eblis sur li nenion rimarki, ĝis foje tio ĉe li eksplodis ĉe traktado pri honorofendo. Certa Znamenáček, renkontinte surstrate kapelanon Hortík, kiu dum la leciono de religio vangobatis lian filon, diris al la kapelano: ‘Bruto, nigra monstro, pia idioto, nigra porko, parokeja virkapro, kripliganto de la instruo de Kristo, farizeo kaj ĉarlatano en sutano!’ Tiu freneza juĝisto estis ega pia homo. Li havis tri fratinojn, tiuj ĉiuj servis kiel parokejaj kuiristinoj kaj li estis baptopatro de ĉiuj iliaj infanoj, do tio lin tiel ekscitis, ke li subite perdis la saĝon kaj alkriegis la akuziton: ‘En la nomo de Lia Moŝto imperiestro kaj reĝo oni vin kondamnas al la morto per pendumo. Kontraŭ la verdikto ne eblas apelacii. Sinjoro Horáček!’ li alvokis poste gardiston, ‘prenu tiun ĉi sinjoron ĉi tie kaj pendumu lin tie, vi ja scias, kie oni senpolvigas tapiŝojn, kaj poste venu ĉi tien, vi ricevos trinkmonon por biero!’ Memkompreneble, ke sinjoro Znamenáček eĉ tiu gardisto restis stari kiel mirrigidaj, sed la juĝisto piedfrapis kaj ekkriis: ‘Ĉu vi obeos, aŭ ne?’ La gardisto tiel ektimis, ke li jam trenis sinjoron Znamenáček suben, kaj se ne estus tie advokato, kiu en tion intervenis kaj alvokis savstacion, mi ne scias, kiel tio por sinjoro Znamenáček finiĝus. Ankoraŭ kiam oni ŝovis sinjoron juĝiston en veturilon de la savstacio, li kriis: ‘Se vi ne trovos ŝnuregon, pendumu lin per litotuko, poste ni tion elbilancos en duonjaraj registroj…’”
Švejk estis do alkondukita sub eskorto al la komandejo de la garnizono, subskribinte antaŭ tio protokolon skribitan fare de majoro Wolf, ke kiel ano de la aŭstra armeo li konscie kaj sen kia ajn premo alivestis sin en rusan uniformon kaj malantaŭ la fronto estis retenita fare de soldata ĝendarmaro, kiam la rusoj cedis.
Tio ĉio estis sankta vero kaj Švejk, kiel honestulo, ne povis kontraŭ tio protesti. Kiam dum skribado de la protokolo li faris provon kompletigi ĝin per ia eldiro, kiu eble povus pli detale klarigi la situacion, estis ĉi tie tuj preta ordono de sinjoro majoro: “Fermu la faŭkon, pri tio ĉi mi vin ne demandas! La afero estas tute klara.”
Poste Švejk ĉiam soldatsalutis kaj proklamis: “Obee mi raportas, ke mi fermas la faŭkon kaj ke la afero estas tute klara.”
Poste, kiam oni alvenigis lin al la komandejo de la garnizono, oni forkondukis lin en truon, kie antaŭe estis magazeno de rizo, samtempe pensionato por musoj. Sur la planko estis ĉi tie ankoraŭ ĉie disŝutita rizo, musoj Švejkon neniel timis kaj gaje kuris ĉirkaŭe, postrikoltante rizerojn. Švejk devis iri al si por pajlosako, kaj kiam li en mallumo ĉirkaŭrigardis, li vidis, ke en lian pajlosakon tuj transloĝiĝas la tuta familio de musoj. Ekzistis nenia dubo, ke ili volas fari al si ĉi tie novan neston sur ruinoj de gloro de putriĝinta aŭstra pajlosako. Švejk komencis pugnobati ŝlositan pordon; venis kaporalo, polo, kaj Švejk lin petis, ke li estu translokita en alian ĉambron, ĉar li povus kuŝsufoki muson en sia pajlosako kaj fari damaĝon al la armea administrantaro, ĉar ĉio tio, kio estas en soldataj magazenoj, estas ĝia posedaĵo.
La polo parte ekkomprenis, ekminacis al Švejk per pugno antaŭ la fermita pordo kaj menciinte ankoraŭ ion pri surfekita nesto malproksimiĝis, murmurante ekscitite ion pri ĥolero, kvazaŭ Švejk dio scias kiel lin ofendus.
La nokton pasigis Švejk trankvile, ĉar la musoj ne faris al si grandajn pretendojn je Švejk kaj ŝajne havis sian noktan programon, plenumatan en apuda magazeno de soldataj manteloj kaj kepoj, kiujn ili morddifektis kun granda certeco kaj en sendanĝero, ĉar la intendantaro rememoris nur post unu jaro kaj en soldatajn magazenojn lokis armeajn katojn sen rajto de pensiigo, kiuj estis registritaj ĉe intendantaroj sub rubriko ‘I.k.r. kato de soldataj magazenoj’. Tiu ĉi kata rango estis propre nur renovigo de tiu ĉi malnova institucio, kiu estis likvidita post la milito en la sesdeksesa jaro.
Pli frue en militaj tempoj, ankoraŭ dum la regado de Maria Tereza, oni ankaŭ lokis katojn en soldatajn magazenojn, kiam sinjoroj el la intendantaro ĵetis la kulpon pri la tuta sia ŝakrado per uniformoj sur la kompatindajn musojn.
Sed imperiestraj kaj reĝaj katoj en multaj okazoj ne plenumis sian devon, kaj tiel okazis, ke foje dum la regado de la imperiestro Leopoldo[301] ses katoj, alkomanditaj al soldata magazeno en Pohořelec, estis pendumitaj laŭ la verdikto de soldata tribunalo. Mi scias, ke tiam bele kaŝridetis ĉiuj tiuj, kiuj havis kun la soldata magazeno ion komunan…
Kun matena kafo oni ŝovis en la truon al Švejk homon en rusa larĝa kaskedo kaj rusa soldata mantelo.
Tiu viro parolis ĉeĥe kun pola akcento. Estis tio unu el tiuj fiuloj, servantaj en kontraŭspiona taĉmento ĉe armea korpuso, kies komandantaro estis en Przemyšl. Li estis ano de sekreta soldata polico kaj eĉ ne tro zorgis pri ia rafinita transiro al esplordemandado de Švejk. Li komencis tute simple: “Mi falis en bjelan marĉon pro mia nesingardemo.Mi servis ĉe la dudekoka regimento kaj mi tuj eniris la servon ĉe rusoj, kaj poste mi lasis min tiel stulte kapti. Mi anoncis min al rusoj, ke mi iros kiel antaŭpatrolo… Mi servis ĉe la sesa kieva divizio. Ĉe kiu rusa regimento servis vi, kamarado? Ŝajnas al mi, ke ni vidis unu la alian ie en Rusio. Mi konis en Kievo multe da ĉeĥoj, kiuj iris kun ni al la fronto, kiam ni transiris al la rusa armeo, sed nun mi ne povas rememori iliajn nomojn kaj de kie ili estis, eble vi rememoros iun, kun kiu vi havis tie rilatojn, mi ŝatus scii, kiu estas tie de nia dudekoka regimento?”
Anstataŭ respondo Švejk zorgeme metis la manon al li sur la frunton, poste esploris lian arterion kaj fine lin forkondukis al malgranda fenestro kaj petis lin elŝovi la langon. La fiulo tiun tutan proceduron neniel kontraŭstaris, opiniante, ke probable temas pri certaj konspirulaj signoj. Poste Švejk komencis pugnobati la pordon, kaj kiam gardisto venis demandi, kial li faras bruegon, Švejk petis ĉeĥe kaj germane, ke oni tuj alvoku kuraciston, ĉar tiun viron, kiun oni al li ĉi tien donis, kaptas ĥimeroj.
Sed tio neniel helpis, por tiu viro venis tuj neniu. Li restis tie tute trankvile kaj plu babilis ion pri Kievo, kaj ke li vidis tie Švejkon, kiel li marŝis inter rusaj soldatoj.
“Vi certe trinkis ŝlimecan akvon,” diris Švejk, “kiel ĉe ni tiu juna Týnecký, homo alie saĝa, sed foje li komencis vojaĝi kaj venis ĝis Italio. Tiu ankaŭ parolis pri nenio alia ol pri tiu Italio, ke estas tie multe da ŝlimecaj akvoj kaj neniu alia memorindaĵo. Kaj el tiu ŝlimeca akvo ankaŭ li ricevis frostfebron. Kaptis lin tio kvarfoje jare. Je la festo de Ĉiuj Sanktuloj, je sankta Jozefo, je Petro kaj Paŭlo kaj je Ĉieliro de Maria la Virgulino. Kiam lin tio atakis, li ekkonis ĉiujn homojn, tute fremdajn kaj nekonatajn, ĝuste kiel vi. Ekzemple en elektra tramo li alparolis kiun ajn, ke li lin konas, ke ili renkontiĝis en viena stacidomo. Ĉiujn homojn, kiujn li renkontis surstrate, li vidis aŭ en stacidomo de Milano aŭ sidis kun ili en urbdoma kelo en Graz ĉe vino. Kiam atakis lin tiu ŝlima febro kaj li sidis tiutempe en gastejo, li ekkonis ĉiujn gastojn, li vidis ĉiujn sur vaporŝipo, per kiu li veturis al Venecio. Sed kontraŭ tio ekzistis neniu alia kuracilo ol tio, kiel tion faris tiu nova flegisto en Kateřinky. Li ricevis taskon zorgi pri mensmalsanulo, kiu dum la tuta dia tago faris nenion alian ol ke li sidis en angulo kaj kalkulis: ‘Unu, du, tri, kvar, kvin, ses,’ kaj denove de komenco: ‘Unu, du, tri, kvar, kvin, ses.’ Estis tio ia profesoro. Tiu flegisto povis preskaŭ elsalti el la haŭto pro kolero, vidante, ke tiu frenezulo ne kapablas transpaŝi la seson. Unue li komencis tion kun li afable, ke tiu diru: ‘sep, ok, naŭ dek.’ Sed tute ne! Tiu profesoro tion tute neglektis. Li sidas en anguleto kaj kalkulas: ‘Unu, du, tri, kvar, kvin, ses,’ kaj denove: ‘Unu, du, tri, kvar, kvin, ses!’ La flegisto do koleriĝis, saltis sur sian prizorgaton kaj kiam tiu diris ‘ses’, donis al li kapobaton. ‘Ĉi tie estas sep,’ li diras, ‘kaj ĉi tie ok, naŭ, dek.’ Unu cifero, unu kapobato. La profesoro kaptis sin je la kapo kaj demandis, kie li troviĝas. Kiam la flegisto al li diris, ke en frenezulejo, la profesoro rememoris jam ĉion, ke li troviĝis en frenezulejo pro ia kometo, kiam li elkalkulis, ke ĝi aperos venontjare la dekokan de julio je la sesa horo matene, kaj oni al li pruvis, ke tiu lia kometo forbrulis jam antaŭ kelkmilionoj da jaroj. Tiun flegiston mi konis. Kiam la profesoro plene rekonsciiĝis kaj estis ellasita, li prenis lin al si kiel serviston. Tiu havis neniun alian laboron ol ĉiumatene doni al sinjoro profesoro kvar kapobatojn, kion li faris konscie kaj precize.”
301
Leopoldo la dua, kiu regis post morto de la imperiestro Jozefo la dua nur du jarojn (1790 — 1792).