La renkontiĝo de la leŭtenanto Dub kun la kadeto Biegler ne estis tro ĉarma kaj certe kaŭzis, ke ilia estonta interrilato en la servo eĉ ekster ĝi estis iom acida.
Scie, kiam la leŭtenanto Dub skuegis la anson de necesejo jam la kvaran fojon, li kolere ekkriis:
“Kiu estas tie?”
“Kadeto Biegler, dekunua marŝkompanio, N-a bataliono, naŭdekunua regimento,” sonis fiera respondo.
“Ĉi tie,” prezentis sin la konkurenculo antaŭ la pordo, “leŭtenanto Dub de la sama kompanio.”
“Mi estos tuj preta, sinjoro leŭtenanto!”
“Mi atendas!”
La leŭtenanto Dub senpacienece rigardis la poŝhorloĝon. Neniu kredus, kiom da energio kaj persistemo necesas al tio, elteni en tia situacio antaŭ la pordo pluajn dek kvin minutojn, poste ankoraŭ kvin, poste pluajn kvin kaj ricevadi al frapado, pugnobatado kaj piedbatado senĉese la saman respondon: “Mi estos tuj preta, sinjoro leŭtenanto.”
La leŭtenanton Dub atakis febro, precipe se post esperplena susurado de papero pasis pluaj sep minutoj sen tio, ke la pordo malfermiĝu.
La kadeto Biegler estis al ĉio ankoraŭ tiel taktoplena, ke ĝis nun li ankoraŭ ne ekfunkciigis la akvoŝprucigilon. La leŭtenanto Dub en malforta febro komencis mediti, ĉu li eble ne plendu al komandanto de la brigado, kiu, povas esti, eldonos ordonon elrompi la pordon kaj elporti de tie la kadeton Biegler. Venis al li ankaŭ ideo, ke tio eble estas rompo de la subordigo.
La leŭtenanto Dub nur post pluaj kvin minutoj propre rimarkis, ke li havas jam nenion por tie malantaŭ la pordo fari, ke jam longe tio ĉe li pasis. Sed li restis antaŭ la klozeto kaŭze de ia principo, plu piedbatante la pordon, malantaŭ kiu oni aŭdis senĉese la samon: “Preta dum unu minuto, sinjoro leŭtenanto.”
Fine oni aŭdis, kiel la kadeto Biegler ekfunkciigas akvoŝprucigilon kaj post momento ili renkontiĝis, vizaĝo kontraŭ la vizaĝo.
“Kadeto Biegler,” ektondris al li la leŭtenanto Dub, “ne opiniu, ke mi estis ĉi tie pro la sama celo kiel vi. Mi venis, ĉar ĉe via alveno al la stabo de la brigado vi ne raportis vin ĉe mi. Ĉu vi ne scias la preskribojn? Ĉu vi scias, kiun vi preferis?”
La kadeto Biegler momenton ordigis en sia memoro, ĉu li eble tamen nur ne faris ion, kio ne konformus al disciplino kaj ordonoj koncernantaj rilatojn de pli malaltaj oficiraj ranguloj kun la pli altaj.
En liaj scioj estis rilate tion grandega truo kaj abismo.
En la lernejo neniu prelegis al ili pri tio, kiel en tia okazo pli malalta oficira rangulo kondutu al la alia, pli alta; ĉu interrompi kakadon kaj elflugi tra pordo de necesejo, per unu mano altenante al si la pantalonon kaj per la alia donante la honoron.
“Respondu do, kadeto Biegler!” admone ekvokis la leŭtenanto Dub.
Kaj tiam la kadeto Biegler rememoris tute simplan respondon, kiu tion solvis: “Sinjoro leŭtenanto, post mia alveno al la stabo de la brigado mi ne havis scion, ke vi ĉi tie troviĝas, kaj aranĝinte miajn aferojn en la kancelario, mi tuj foriris al necesejo, kie mi restis ĝis via alveno.”
Al kio li aldonis per solena voĉo: “Kadeto Biegler raportas sian ĉeeston al sinjoro leŭtenanto Dub.”
“Vidu, ke tio ne estas bagatelo,” amare diris la leŭtenanto Dub, “laŭ mia opinio vi havis devon, kadeto Biegler, tuj kiam vi venis al la stabo de la brigado, demandi en la kancelario, ĉu hazarde ne ĉeestas ĉi tie ankaŭ oficiro de via bataliono, de via kompanio. Pri via konduto ni decidos ĉe la bataliono. Mi forveturas al ĝi aŭtomobile kaj vi kunveturos. — Nenia ‘sed’!”
Scie, la kadeto Biegler oponis, ke li havas vojordonon per fervojo, elllaboritan en kancelario de la brigado, kaj tiu ĉi maniero de vojaĝado ŝajnis al li multe pli avantaĝa konsidere tremetadon de lia rektumo. Ĉiu infano ja scias, ke aŭtomobiloj ne estas por tiaj aferoj aranĝitaj. Antaŭ ol oni traflugos cent okdek kilometrojn, oni havas tion jam longe en la pantalono.
Diablo scias, kio okazis, ke komence, kiam ili ekveturis, tremado de aŭtomobilo havis entute nenian influon sur la kadeton Biegler.
La leŭtenanto Dub estis tute malespera, ke li ne sukcesos plenumi planon de sia venĝo.
Scie, kiam ili ekveturis, la leŭtenanto Dub pensis enmense: “Atendu nur, kadeto Biegler, se tio vin kaptos, ĉu vi opinias, ke mi ordonos haltigi?”
En tiu ĉi senco, se tio eblis pro rapideco per kiu ili englutadis kilometrojn, li ankaŭ ligis agrablan interparolon pri tio, ke estas malpermesite, ke soldataj aŭtomobiloj malŝparu benzinon kaj ie sur la destinita certa vojo haltu.
La kadeto Biegler tute ĝuste kontraŭ tio oponis, ke se aŭtomobilo ie atendas, ĝi tute ne foruzas benzinon, ĉar la ŝoforo malŝaltis la motoron.
“Se ĝi devas alveturi en difinita tempo al sia loko,” daŭrigis sencede la leŭtenanto Dub, “ĝi povas nenie halti.”
El la flanko de la kadeto Biegler jam ne sekvis ia repliko.
Tiel ili tratranĉadis aeron pli ol kvaronhoron, kiam la leŭtenanto Dub subite sentis, ke li havas iel ŝvelintan ventron, ke konvenus haltigi la aŭtomobilon, eliri eksteren kaj enpaŝi en ŝosefosaĵon, demeti la pantalonon kaj serĉi plipeziĝon.
Li tenis sin kiel heroo ĝis la centdudeksesa kilometro, kiam li energie ektiris la ŝoforon je la mantelo kaj ekkriis al li en la orelon: “Halt’!”
“Kadeto Biegler,” diris la leŭtenanto Dub favorplene, rapide elsantante el la aŭtomobilo al ŝosefosaĵo, “nun ankaŭ vi havas la okazon.”
“Dankon,” respondis la kadeto Biegler, “mi ne volas superflue reteni la aŭtomobilon.”
Kaj la kadeto Biegler, kiu ankaŭ havis tion jam ĉe la rando, diris al si enmense, ke li prefere surfekiĝos ol ke li preterlasus la belan okazon fiaskigi la leŭtenanton Dub.
Antaŭ ol ili alveturis al Zóltance, la leŭtenanto Dub ordonis halti ankoraŭ dufoje kaj post la lasta paŭzo diris obstinege al Biegler: “Al la tagmanĝo mi havis porkan gulaŝon kun saŭrkraŭto laŭ la pola maniero. De la bataliono mi telegrafos plendon al la brigado. Aĉiĝinta saŭrkraŭto kaj al manĝo nekapabla porka viando. Aroganteco de kuiristoj superas ĉiujn limojn. Kiu min ankoraŭ ne konas, tiu min ekkonos.”
“Feldmarŝalo Nostitz-Rhieneck, elita viro de rezerva kavalerio,” respondis al tio Biegler, “eldonis broŝuron: ‘Kio malutilas al la stomako en milito’, en kiu li tute ne rekomendis ĉe militaj turmentoj kaj penado manĝi porkan viandon. Ĉia malsobreco dum la marŝo malutilas.”
La leŭtenanto Dub ne respondis al tio eĉ unu vorton, li nur ekpensis: “Vian instruitecon mi humiligos, ulo.” Poste li tion pripensis kaj tamen nur turnis sin al Biegler kun tute stulta demando: “Ĉu vi do opinias, kadeto Biegler, ke la oficiro, kompare kun kiu vi, laŭ via rango, devas vin konsideri kiel lia subulo, malsobre manĝas? Ĉu vi eble ne volis diri, kadeto Biegler, ke mi trovoriĝis? Mi dankas vin pro tiu vulgareco. Estu certa, ke mi reguligos kun vi la kontojn, vi min ankoraŭ ne konas, sed kiam vi min ekkonos, vi rememoros la leŭtenanton Dub.”
Ĉe la lasta vorto li preskaŭ formordis al si la langon, ĉar ili transflugis kavaĵon sur la ŝoseo.
La kadeto Biegler denove respondis nenion, kio ree incitis la leŭtenanton Dub, tiel ke li krude demandis: “Aŭdu, kadeto Biegler, mi opinias, ke vi lernis, ke vi devas respondi al demandoj de via superulo.”
“Kompreneble,” respondis la kadeto Biegler, “ekzistas tia preskribo. Sed unue necesas analizi nian reciprokan interrilaton. Kiel mi scias, mi estas ankoraŭ nenien envicigita, tiel ke per tio tute forfalas parolo pri mia senpera subordigo al vi, sinjoro leŭtenanto. Sed la plej grava estas, ke en oficiraj rondoj oni respondas al demandoj de superuloj nur en aferoj de soldatservo. Kiel ni du sidas ĉi tie en la aŭtomobilo, ni prezentas neniun batalgrupon de certa milita manipulado. Inter ni ekzistas neniu servorilato. Ni ambaŭ same veturas al niaj taĉmentoj kaj se mi respondus al via demando, ĉu mi eble volis diri, ke vi trovoriĝis, sinjoro leŭtenanto, nepre tio ne estus respondo en servorilato.”