Көзүнөн жашын аарчыбай,
Көңдөйүн бир көрө албай,
Аккан жашын аарчыбай,
Айлына кайра келе албай,
Карааны бизди кайгырткан,
Кайта келбей калгандар.
Коогалаңда арман бар,
Койсойбостон Айтике,
Көңдөйүнөн айрылып,
Көгөргөн тоолор тарапта.
Сейиттин уулу Бапа бар,
Дагы канча жандар бар.
Дайны чыкпас арман бар,
Калды чоочун жактарда.
Аттары кайра козголуп,
Аларга куран окулуп,
Кайтадан сөз козголсун,
Карааны жок жандарга.
Байырлап бизди жашаган,
Бабалар унут болбосун!
Арбагы бизди колдосун,
Биз жүрөлү эскерип,
Тагдыр деген кечмелик.
***
Чакашым деген чоң уста,
Темирден буюм жасаган.
Алгылыктуу болсун деп,
Ага жыгач аштаган.
Кооз экен деп кубанып,
Көргөн адам мактаган.
Устанын дал өзүнөн,
Улуктар буюм сураган.
«Каалаганды берсе» деп,
Карыялар көңүл бурган.
Кадырлуу жалгыз баласы,
Асангкары жок болуп,
Тукуму жок бу өттү.
***
Апыл-тапыл бул дүйнө,
Арманы арбын өмүрдө.
Аты калып өзү жок,
Айдыңданган көзү жок,
Даңкы калып заты жок,
Даңазалуу сөзү жок
Дөөлөтү тоодой көрүнгөн,
Дөө-шаалар өтүп дүйнөдөн.
***
Жок дүйнөда, бар дүйнө,
Жомок болгон көптөргө,
Сөөлөтү калып, өзү жок,
Сөзү жанып, үнү жок,
Даңазасы тарап, карааны жок,
Даңкы чыгып бөлүнгөн,
Даанышман өтүп дүйнөдөн.
***
Армандуу экен бул дүйнө,
Айдыңы жанып көптөргө,
Эл коргогон деми бар,
Чептей болгон күчү бар,
Жоону сүргөн сүрү бар,
Байыркыдан доорон сүргөн,
Баатырлар өтүп дүйнөдөн.
***
Айтканы аткарылбас .
Арманы бар кем дүйнө,
Үзөнгү-Кууштай жерин саткан,
Үркүтүп элин карайлаткан.
Ары жок болуп аты калган,
Алтынын казып талаткан.
Кожоюн болгон кечөө эле,
Коркоктор өтүп дүйнөдөн.
***
Кеби журтту дүңгүрөткөн,
Кылымдын көчүн жөнөткөн,
Ыр кылып сөзүн төккөн,
Ырамандын Ырчы уулундай
Ыр болгон ушул өмүрдөн,
Ырчылар өтөөр дүйнөдөн.
***
Көлдүн башы алыста,
Калдайып жатат Каркыра.
Мааникер күлүк аты бар,
Кыргыз элге даңкы бар,
Бокмурун бериген чоң ашты,
Көкөтөйдүн атак-даңкы.
Төрт тарабы кең экен,
Мындай жер элде жок экен,
Каркыраны сатып казакка,
Элди салып азапка,
Айдыңдуу элге жек көрүнгөн,
Аткылап элин өлтүргөн,
Белоруска качып барып,
Бетин катып жашырып,
Башкаларга баркы жок,
Бакиевдер өтөт дүйнөдөн.
***
Бар дүйнө да жок дүйнө
Кем дүйнө да бай дүйнө,
Топон суудай алкынган,
Толкуну тоодой чамынган,
Кийинкиге ыры калган,
Кимдер өтүп ким калган,
Учугу улам чубалган
Ушундай тура шум жалган.
***
Айлыбызда канча сонун адамдар бар эле. Алар менен көрүшүп сүйлөшүп жүрчү элек. Бир-бирибизге мээрим чачып арка бел болдук. Тагдыр экен мезгил келгенде адамдын өмүрү аяктап бүтөт экен. Алар арабызда түбөлүк эле тирүү жүрчүдөй болгон. Бирок ичеер суусу түгөнүп, бир күнү эле биздин арабызданбөлүнүп, кыйры чексиз мейкиндикке сиңип-сиңип кетишти. Алар ал жакка кеткен менен алардын жаркын элеси биздин жүрөгүбүздөн кетпей калды. Өмүр бар жерде өлүм дагы бар экен. Ар бир адамдын өмүрү өзүнчө эле тарых китеп, санжыра эмес беле. Жашоо ошонусу менен кызыктуу, түгөнбөс анан кала берсе армандуу тура. Жаратканым пендени жаратып аны алып кетмеги бар экен. Алардын кетиши менен жашоо дагы, өмүр дагы эскирип калган окшойт. Бирок жашоо түбөлүк эскирип калган жок алар кеткени менен алардын оордун ошолордун тукумдары басты. Ошол үчүн жашоо кызыктуу сонун болуп жатпайбы. Ошол жаңы келген муун жети атасынын, андан мурунку ата бабасынын санжырасын унутпаса болгону. Кимдин баласы ким экенин, кайсы атадан төрөлгөнүн билбей калса, андан ашкан арман барбы? Мурункулардын көзү өтүп кеткен менен алардын өмүрүн кийинкилер улантат. Өмүр түгөнбөйт деген сөз ошондон калса керек. Жаратканым! Ошону кийинки муун унутпай эстей жүрсүн.
***
Ителге деген кыраан куш
Иймек жакка өтчү эле.
Ийри Тоону мекендерин,
Иним барып көрдү эле.
Бабалардын тарыхын,
Башкага айта барайын.
Айтаар сөзүм жок калбай,
Аңгеме куруп салайын.
Ийнимдеги жүгүм ай,
Кагылайын иним ай,
Унутпай баба тарыхын,
Ушуларды билип ал!
Баян кылып сөз козгоп,
Башкаларга айта бар!
Жетчү жерге аман бар,
Жете алгыс жерлер бар,
Билинбей өтүп жок болду,
Биз билбеген баяндар.
***
Ыстамдын уулу Сулайман
Аңчылыкка берилип,
Аскадан улар улаган,
Катуу шамал болгондо,
Карайлап жардан кулаган.
Туйгун кетти сапарлап,
Тутунарга туяк жок,
Карманаарга караан жок,
Атакелеер бала жок,
Арман күн деп үн созоор,