Выбрать главу

Жараткан бизден айырды.

Эл алдында алардын

Элесин эстеп сыйлайлы.

Көзү өтүп кеткендердин,

Топурагы торко болсун!

Урпагы, урук, тууганына

Улукман аке жар болсун!

3-БӨЛҮК

ЭЛЕСИ ТУРАТ ЭСИМДЕ

Дүйнө- өмүр уул бердиң, бала бердиң,

Дүйнө-өмүр алоолонуп жана бердиң

Неге сен алыс кеткен сапарыңдан,

Ээри жок жайдаклаып кайра келдиң?

Дүйнө-өмүр, энчи бердиң, үй- жай бердиң,

Күн көр деп, бир керекти беленледиң.

Неге сен ыраак кеткен сапарыңдан,

Эскиртип канатыңды кайра келдиң.

Алыкул

Кыргыздын улуу акыны

Дүйнөдөн өтүп кеткендердин жакшы жагын гана

эстеңиз, жамандарына тил катпаңыз.

. Мухаммад Пайгамбардын осуяттары.

***

Көзү өтүп кеткендерди эстөө жакшы нерсе, аларга

куран окуу андан дагы жакшы нерсе, ал эми аларды ыр кылып,

унутпай эскерип жазуу, тирүүлөр үчүн бактылуу көрүнүш.

Байыркы түрк макалы.

***

Актан үчөө

Жаштын тиши ак,

Карттын чачы ак,

Өлгөндүн сөөгү ак.

Ыраактан үчөө

Өлгөн адамдан күн ыраак.

Аты начарга жол ыраак.

Кедейден бакыт ыраак.

Байыркы Монгол эл ырлары.

**

Жаманбы, жакшыбы көзү өтүп кеткен ар бир адамдын

өмүрү тирүүлөр үчүн санжыра же жомок.

Автор.

Өз өңүн улам көрсөтүп,

Жерде өсөт жашыл чөп.

Өктөм өмүр жакындай бир келип.

Өзүнүн жүзүн ачат өнүмдөп.

Өмүр сүргөн тирүүлөрдүн катарынан

Өлгөндөрдүн саны өтө көп.

Ойлонтуп бизди салып бушайманга

Ошол үчүн бу ааламда арман көп.

Бир үйдөн бирөө кетсе эле.

Калгандары аны эстеп кайгы жейт.

Өлгөн адам жалгыз эле өзү кетпей,

Тирүүлөргө арманды үйүп кетет.

Ошол үчүн кээ бир кезде тирүүлөр

Оттугу жок алоолонуп күйүп кетет.

Ошондуктан тирүүлөрдүн жүрөгү

Сөзсүз эле өлгөндөргө байланыштуу,

Бу дүйнөгө бир келип, бир кетесиң,

Ошол үчүн жашоо деле азаптуу.

Автор.

Айлыбызда канча сонун адамдар бар эле. Алар менен жүздөшүп жолугуп турчу элем. Бири-бирибизге мээрим чачып арка бел болдук. Тагдырыбы пенденин өмүрү аяктап бүтөт экен. Алар арабызда түбөлүк эле тирүү жүрчүдөй болгон. Бирок ичеер суусу түгөнүп, алар биздин арабыздан бөлүнүп, кыйры чексиз мейкиндикке сиңип кеткендей болду. Алар кеткен менен биздин жүрөгүбүздөн кетпей калды. Ар бир адамдын өмүрү өзүнчө эле китеп роман эмес беле. Баса ошонусу менен жашоо кызыктуу жана армандуу экен. Жараткан пендени жаратып, аны кайра алып кетмеги. Жашоонун ошондой болмогу. Алардын кетиши менен өмүр да эскирди, жашоо да эскирди. Кийинки муун алардын оордун басат. Ошол жаңы келген муун ата-бабасынын , жети атасынын санжыра жомок, ырларын унутпаса болгону. Мурункулардын көзү өтүп кеткен менен алардын өмүрүн кийинкилер улантышып жатат. Өмүр түгөнбөйт деген сөз ошондон калса керек. Өткөн муундар кийинки муундарга санжыра, жомок болуп айтыла берсин.

***

Бабаларым жашап өткөн Көңдөйдө,

Жамгыр куюп, бороон сокту көп ирет.

Өткөн мезгил эми бизге кайтып келбейт,

Бороон, жамгыр аны мезгил кайрып кетет.

Тагдыр экен жердештерим кайтыш болду,

Бүттү эми алар мага кайра кедбейт.

Антсе, дагы элестери көз алдымда,

Ал элести аң-сезимим кайрып берет.

ЭЛЕСИ ТУРАТ ЭСИМДЕ

Өлүм чиркин түгөткүр,

Өпөйгөн чалды алды.

Тиктегенде суктанткан,

Тили ширин жашты алды.

Ажал чиркин түгөткүр

Өнөрлүү жанды алды.

Жоргологон сөзү укмуш,

Жомокчу чалды алды.

Атагы элге таанылган,

Алып кетти талантты.

Капага салып жандарды,

Калың журтун какшатты.

Өлүм чиркин түгөткүр,

Эл башкарган бекти алды.

Караандуу жандан айрылып,

Калың журту какшады.

Эсеби жок чиркинге,

Эч бир арга табылбас.

Элден узап кеткендерди,

Эскере жүрчү замандаш.

Өтүп кеткендердин үнү:

Кайрымдуу менин таанышым,

Кадыр көңүл бар эле.

Жашообузда бир кезде,

Жаркын үмүт жанды эле.

Мен барган жакка сен дагы,

Учуп конуп бараарсың.

Армандуу өмүр өткөрүп,

Тагдырга көнүп каласың.

«Арабызда жашады» деп,

Арытпай эстеп атымды,

Арбагым алсыз болсо да,

Айта жүрчү затымды.

Элесим ээсиз болсо да,

Эстей жүрчү атымды.

Азыр турган эртең жок,

Армандуу тура дүйнө шок.

Ай, армандуу тура дүйнө шок!