Выбрать главу

Күн суук бирок үшүгөн жок кыймыл жасап келатпайбы. Анын үстүнө кубанычтуу келатат. Желеге эки кекилик түшүптүр үй-бүлсөүнө азык. Уларга тарткан желелер турат. Эч нерсе түшкөн эмес экен. Канаттуулар башка жактарга оттогону кеткен окшойт. Бирок бул жакка келбей койбойт. Ал желесин кайра оңдоп тартып сапарын Сорок- Таш жайлоосун карай бурду. Бул кезде тээ алыскы тараптар көрүнбөй айлана күүгүгө оронуп келатты эле. Жарыктык шамал энебиз басылбай согуп турат. Караандай суук денени какшатат. Күн дагы жылымык тартып жайдын сонун учурлары келсе экен. Анан күз сүйкүм кызына үйлөнүүчү учур келет. Анын эсине сүйгөн кызы Айнагүл келе баштады. Ал гүлгө окшош болчу, андай гүлдү кайдан көрдүм эле… Тигил аскадагы өскөн гүлчү. Баса ошол аскадагы гүлгө окшош. Ал кадамын ылдамдатып басып келатты. Аска кандай абалда экен. Тарткан тузагына бирдеме түштү бекен. Бат эле аскага жете келди. Ырас эле тарткан тузакка бир улар түшүптүр. Ал жерде ар түркүн сонун чөптөр өсчү. Уларды кармап денесин бек байлап баштыгына салып алды. Андан өйдө момуя бар чычкандын богунан алып, баштыгына салып алгысы келди. Энеси башы ооруганда ысык сууга кошуп ичсе айыгып калат. Момуядан ары ыргалып баягы сүйгөн кызы Айнагүлгө окшош гүл ыргалып турат. Өсө берсин, бирок жыты кандай болду экен? Гүлдү жаттагысы келет. Бирок ал өтө бийик жерде өскөн ага жетүү Айнагүлгө жеткендей эле кыйын. Ага убакыт керек. Качан убакыт келгенде Айнагүлгө да гүлгө да жетет. Баарысына жетет. Аскада бир тынымга туруп ушуларды эс алып, ойлоп алды. Сулайман ары жылып момуяны алгысы келди. Кичине эле үч карыш жерге жетпей турат. Кичине эле жылса жетчүдөй болот. Алдында бир урчук таш турат. Ошону кармап, анан момуяга жетиш керек. Ал эки жакты карады. үстүдө бой керген бийик аска башын булут челип жатат. Эң эле бийик, алдында чоң-чоң таштар. Ал эки жакты карап башы айланып кетти. Кой мындан ары жылууга болбойт. Андан көрө кетейин. Бирок аны момуя аскырып туруп алды. Ошону алгысы келди. Ал ошол азгырыкка берилип туруп алды. Ал оң ийнин карады. « Кой, аракет кылбай эле кете бер, аны эмне кыласың, жетпей турган нерсеге жетем деп аракет кылба!» Сол ийнин карады «Эмне турасың алдыга жыла бер, акыры момуяга жетесиң, ал сага дары болот». Ал эмне кылаарды билбеди. Ал урчук таштарды кармап момуяга карай жакындай берди. Ал сүйгөн кызына окшош гүлдөрдү карады:

– Кайда баратасың, чеберде алдыңда чоң таштар турат, кулап кетип ага тийбе, карт аска менен ойнобо, сен ойночу нерсе эмес. Өмүрдүн даамын татпай каласың!

– Жок мен момуяны алайын, анын дарылыгы бар экен. Андай дары мындан башка көп эле жерде толуп жатат.

– Кичине эле калдым, астыга жылсам ага жетем.

Жигит алдыга карай жыла баштады. Кичине эле умтулса ага жетип бармак. Ошол кезде шамал дуу-дуу эте катуу согуп кирди. Ошол кезде бир жаман окуя болду. Шамал күчтөнө согуп, жигиттин кармаган ташы бош омкорулуп кетти. Ал сүрдүгө эс-мас ылдый карай кулап баратты.

– Аа…ааа..ааа.. деген жигиттин армандуу дабышы баардык жерге тарады. Ошол армандуу добушту ушул чөлкөм бүт укту.

Ааламда чоң асканын этек жагында бир жаман окуя болду. Жигиттин денеси ташташ-ташка урунуп анын онтогон үнүн шамал алыска-алыска коштоп кетип жатты. Аны менен таштар ылдый карай кулады. Айланага күңгүрөнгөн максатына жетпей калган армандуу добуш таралды. Жигиттин узун чымыр денеси таштан-ташка сүрдүгүп тийип, жүрөгүндөгү бир асыл нерсеси үзүлүп кеткендей болду. Ал ташка башы менен улам-улам тийип эс учун жоготту. Эс учун жыйып ташты кармайын деди. Ага алы келбеди. Оозунан суубу, каныбы агып жатты. Өйдө турууну ойлоду, тура албады. Аскадагы өскөн жанагы гүлдөр, а түгүл аска да жигиттин абалына кайгырып ыйлап жаткансыды. Эмне кылат адам да, жаратылыш эненин бир бөлүгү эмеспи. Ал эс учун жоготуп, көмкөрөсүнөн ошол жерде жатты. Анан аны жаны бийик аскага карай көкөлөп өйдө учуп кеткенсиди. Гүлдөр да карт аскада шолоктоп ыйлап далайда басылды. Шамал такыр басаңча болуп калгансыды. Асмандагы булуттар кайдадыр бир жактарга айдалып, теңир көк ачылып, жылдыздар жымыңдап анын ыйык өлбөс нуру жерге чачыла баштады. Айлана тарапты түн толук басып эч нерсе көрүнбөй калды. Бир гана батыш тарап агарып эртең күн ачык болоорун айгинелейт. Анан эле үкүнүн кооптуу үнү угула баштады. Шүмшүк үкү бул коюу түндө эмнени кабарлап жатат. Өлүмдүбү же өмүрдүбү? Эмнен кабарлап жатасың?– деп андан сураган киши болбоду.

Суунун жээгиндеги өтөктө эки боз үй. Ыстам катуу ооруп аны Ыбрай Молдого жакага алып кеткен. Үйдө эне жалгыз. Анын санаасы бир жерге токтоло албай уйгу-туйгу болот.