Выбрать главу

- Жывыя! - вырвалася з млявай грудзіны і ў доказ гэтай высновы з-за сазоньчынай хаты выплыў, зьбіваючы коламі шпакоўні, гераічны зьнішчальнік. Пераляцеўшы хату, зьнішчальнік рэзка пайшоў долу, паваліў плот, апошнім разам рыкнуў маторам і, накруціўшы на вінт бялізну, якая сушылася на вяроўцы, спынілася ў колькіх мэтрах ад бабчынай казы.

З самалёта вылазілі нетаропка: спачатку вылезьлі Кукарэка з шарагоўцам, потым пілёт Кудзёлка. Кудзёлка доўга абабіваў падштанікі, запраўляў кашулю і штосьці казаў пры гэтым, ківаючы галавой у бок сазоньчынай хаты. Нарэшце ўсе трое сталі шыхтом і, не раўнуючы як касманаўты па касмадрому, рушылі па полі, са стрыманай мужнасьцю бухаючы чаравікамі па ўтравелай сьцяжыне. Сьледам за імі пайшла й каза Дуся, ды неўзабаве мусіла спыніцца, бо была прывязана вяроўкай да калка. У трох мэтрах ад палкоўніка тройца бухнула чаравікамі астатнім разам, зьнерухомела й Кукарэка, паправіўшы на плячы кулямёт, прыклаў далонь да сьсівелай скроні.

- Таварыш палкоўнік! Загад камандаваньня... - маёр глытнуў паветра, каб скончыць фразу, але палкоўнік з воклічам: - Усё ведаю! - рынуў да сябра, абхапіў таго за шыю, смачна плюснуў у няголеную шчаку. Потым ён сьціснуў мазолістую кудзёлкаву руку, але рука раптам спалохана тарганулася і пілёт з жахам у голасе прашаптаў:

- Сазоніха...

- А людцы мае добрыя! А што ж гэта робіцца-а! - скалануў прасьцяг жаночы лямант і ўсе павярнулі галовы.

Сазоніха бегла па полі - ускудлачаная, расхлістаная, падабраўшы доўгую спадніцу і з рагачом ва ўзьнятай руцэ.

- Канец! - вылаяўся Кудзёлка, матлянуўся некуды ўбок, потым спыніўся, падцягнуў кальсоны і віхлястым алюрам пабег да самалёта.

Пілёт хацеў, відаць, схавацца ў самалётным нутры, але Сазоніха пайшла напярэймы; яны двойчы аббеглі самалёт, Кудзёлка на хаду садраў зь вінта палінялыя трусы, кінуў іх у твар ашалелай бабы і змораным подбегам кінуўся ў адваротным накірунку.

Тым часам у пагоню за пілётам кінулася й каза Дуся. Яна сарвалася зь вяроўкі, дагнала Кудзёлку і спрабавала ўжо падчапіць таго рагамі, ды тут маёр Кукарэка, зразумеўшы, што трэба канчаць усю гэтую камэдыю, даў чаргу з кулямёту. Кудзёлка спачатку не зразумеў - што да чаго, а калі маёр, прыцэліўшыся, ізноў націснуў на кручок, паваліўся і застыў у нерухомасьці. Убачыўшы ўсё гэта, Сазоніха аслупянела, выпусьціла з рук рагач, а потым, задраўшы спадніцу да азызлых сьцёгнаў, пабегла да сваёй хаты.

- Забілі-і... Кудзёлку забілі-і! - залямантава старая, ды такім страшным голасам, што Кудзёлка падхапіўся на ногі, штосьці закрычаў ёй усьлед, а палкоўнік, цыркнуўшы сьлінай, незадаволена прамармытаў:

- Увесь Гракаў падыме, корга дурная.

III

- Вунь там паглядзі, у кустох!

Маёр азірнуўся, пачухаў карак, без асаблівай ахвоты палез у кусты. Пад нагой маёравай затрашчаў сушняк, плюхнула вада і з кустоў, шалёна лопаючы крыламі, вылецела нейкая драпежная птушка.

Прыслухоўваючыся да зыкаў, што даляталі з хмызьняку, палкоўнік прыпаліў цыгарэту, мелькам зірнуў на гадзіньнік.

Час ішоў. Ужо больш як гадзіну яны лазілі па кустах у пошуках рэшткаў балёну, але нічога не знаходзілі. Дый цяжка было штосьці знайсьці ў гэтых хмызах. Тут, як на добры лад, трэба было кідаць роту жаўнераў на прачэсваньне, а яны нават двух сваіх шарагоўцаў пакінулі ў Гракаве - ставіць плот ды рамантаваць куратнік.

Палкоўнік захлынуўся тытунёвым дымам, але, адчуўшы пяршэньне ў горле, кінуў недапалак пад ногі.

Кукарэка вылез з кустоў хвілін празь дзесяць: увесь абсыпаны леташнім лісьцем і ў мокрых чаравіках - уваліўся, відаць, у ручай. Правую руку гвардыі маёр трымаў неяк дзіўна: стваралася ўражаньне, што ён злавіў нейкага жука і сьціскаў ў жмені, але, калі Кукарэка падышоў бліжэй, палкоўнік угледзеў на ягонай далоні маленькае блакітнае колца.

- Зьняў з дрэва, над ручаём, - патлумачыў маёр, падкінуў знаходку ў паветра, а палкоўнік, спрытна перахапіўшы, нацубіў колца на палец правай рукі.

Дакладней, гэта было ня колца, а мініятурны, пафарбаваны блакітнай фарбай капялюшык, з жоўтым кутасікам на макаўцы.

- Ад нейкай лялькі... Занесла ветрам, - буркнуў маёр, скінуў чаравік і, сеўшы на траву, стаў выкручваць шкарпэтку.

Такая знаходка палкоўніка ня надта ўзрадавала. Ён скамечыў капялюшык, яшчэ раз агледзеў навакольле.

- Дакладна ведаеш, што гэта тое месца?

- Тое, - адгукнуўся Кукарэка, - вунь фэрма стаіць з вадавежай, а вунь каровы пасьвяцца.