plena* tia, ke la tuta spaco estas
okupita; kompleta 2
plenaĝa havanta la aĝon, kiu do-
nas ĉiujn rajtojn kaj devigojn
(plen/aĝa/a) 9
plendi* ( ntr ) esprimi per vortoj
sian doloron; esprimi per vortoj,
ke oni estas malkontenta pri io 4
plenumi (tr) plene fari tion, kion
oni devas (plen/um/i) 8
pleto plato uzata por alporti te-
lerojn, pladojn, glasojn kaj tasojn
dum manĝo 8
plezuro* agrabla sento de bonsta-
to 4
pli* vorteto por diri "en grado aŭ
kvanto supera je iu alia” (Aa: A
estas pli alta ol a) 1
pliigi (tr) pligrandigi aŭ plimultigi
(pii/ig/i) 9
plonĝi ( ntr ) lerte sin ĵeti en akvon 9
plori* (ntr) montri sian doloron per
larmoj 4
plu* vorteto montranta la daŭra-
don kaj neĉesadon de iu stato
70
aŭ ago (plu pluvas...: la pluvo
ankoraŭ okazas) 1
plugi* (tr) tranĉi la surfacon de la
tero per speciala ilo por semi 6
plumbo griza, mola kaj peza met-
alo (Pb) 8
plumo* tio, kio kovras la
haŭton de birdoj 4
pluraj* pli ol unu 6
pluralo multenombro (indikita per
-j: unu pomo, du pomoj, tri po-
moj ktp) 9
plus vorteto indikanta adicion (1 +
1 = 2, unu plus unu estas du) 8
pluvo* akvo gute falan-
ta de nuboj 4 O ĉ
pneŭo la elasta kovrilo de rado r
po prep. signifanta disdividon (la
kurso daŭras dum 10 tagoj po 30
minutoj) 9
poemo grandforma poeziaĵo 8
poeto tiu, kiu verkas poeziaĵojn 7
poezio arto esprimiĝi, ofte per ver-
soj, tiel ke la sonoj kaj ritmo ve-
kas emociojn 8
polico* ero de la $ j
ŝtato komisiita
por prizorgi la '
publikan ordon kaj sekurecon 6
poligloto homo, kiu scias multajn
lingvojn x
politiko scienco aŭ arto rilata al la
regado de ŝtato 7
poluro* surfaca brilo pro frotado 6
polvo* etaj eroj el tero facile le-
vataj de vento; etaj eroj el aliaj
sekaj materialoj (malpuraĵo) 6
precipa
pomo* frukto de la pomarbo ( Ma-
lus ) 6
<3
ponto* konstruaĵo ,
ebliganta trairon
de rivero 6 I' /V
popolo* homoj, kiuj sentas sin
samaj; homoj el lando, kiuj ne es-
tas la regantoj 3
populara facile komprenebla por la
popolo; konata kaj amata de la
popolo 9
por* prep. por indiki: celon (preni
plumon por skribi); aĉetobjekton;
aĉet- au vend-prezon (aĉeti teon
por unu franko); = kvazaŭ (mi
prenis la danĝeron por ŝerco) 1
porcelano delikata speco de faj-
enco 9
porcio kvanto da manĝaĵo donata
al ĉiu persono 9
pordo* malfermaĵo en
muro de konstruaĵo aŭ
en flanko de veturilo
por lasi en- kaj el-iron;
plato, kiu fermas por-
dan spacon 3
porko* besto kun
mallongaj kruroj zfc/ V
hejme bredata pro viando ( Sus ) 5
porti* (tr) subteni objekton; preni
kun si kaj iri por demeti en alian
lokon 2
portreto bildo (desegnaĵo,
pentraĵo, fotografaĵo) de /feTjv)|
aparta persono 9 lW/'
posedi* (tr) havi rajton aŭ eblon
uzadi ion; havi je sia dispono 6
post* prep. por indiki tempon pli
malfruan ol alia (post sufero ve-
nas prospero); malantaŭ (la prin-
co sidiĝis post kolono) 1
postaĵo sid-vangoj (post/aĵ/o) x
posteno loko okupita per aro da
soldatoj por milita celo; ofico 8
postuli* (tr) severe peti ion pro sia
rajto, aŭtoritato aŭ forto; igi ion
nepre necesa 3
poŝo* speco de sa-
keto ĉe vesto 5 ©"►
poŝto* servo por transporto de le-
teroj aŭ malgrandaj pakaĵoj 5
potenco kapablo forte efiki 7
poto* vazo por diversaj uzoj: kuir-
poto, flor-poto ktp 6
povi* ( ntr ) havi kapablon necesan
por fari ion; havi la rajton, la
aŭtoritaton necesan por fari ion;
havi la permeson, la eblecon por
fari ion 2
pozicio loko, sur kiu io restas; ran-
go en socio, entrepreno ktp 8
pra- vortparto por montri lon-
gan antaŭtempecon (praarbaro);
malproksiman gradon de paren-
ceco (la praavo estas la patro de
la avo) 9
praktiko* farado de io per la regu-
loj de arto aŭ scienco 6
pramo plata ŝipo por transporto de
homoj kaj veturiloj ĉe rivero, kie
ne estas ponto x
prava* havanta ĝustan opinion aŭ
konduton 4
precipa* plej grava; ĉefa 4
71
preciza
preciza* klare kaj detale determi-
nita 6
preferi* ( tr ) lauvole elekti ion inter
pluraj 5
preĝejo konstruaĵo au loko, en kiu
oni preĝas x
preĝi* (ntr) sin turni
al dio por peti au
danki 6
prelegi ( ntr ) prezenti iun temon 9
premi* (tr) fari forton sur ion 3
premio* rekompenco por venkinto
de konkurso 6
preni* (tr) kapti iun aŭ ion per sia
mano aŭ per ilo; havigi al si 2
prepari* (tr) fari ĉion necesan, kio
ebligas faradon de io alia; pretigi 5
prepozicio (al, da, je, po, pri, sub,
tra ...) x (v) pĝ 11
presi* (tr) meti inkon sur paperon
aŭ alian surfacon peraparato, kiu
faras kopion 6
preskaŭ* vorto por diri "ne tute,
sed proksimume” (ili estas pres-
kaŭ samaĝaj) 1
preskribi (tr) ordoni skribe 9
preta* plene preparita; disponebla
por tuja uzo 4
preteksto ŝajna kialo eldirita por
kaŝi la veran kialon 8
pretendi (x) per volo postuli ion
(tio povas okazi eĉ se oni ne ra-
jtas postuli tion, ĉar temas pri
volo) 8
preter* prep. por montri lokon aŭ
objekton, apud kiu oni pasas 1
prezenti* (tr) meti ion antaŭ iu,
por ke tiu ĝin prenu, vidu aŭ juĝu;
72
starigi antaŭ ies imago la bildon
de iu aŭ io 3
prezidi (x) direkti la
laboron de kunveno aŭ
societo; regi 7
prezo* vendvaloro de objekto 6 (&*
pri* prep. por diri ‘‘koncerne al”,
“rilate al” (plori pri iu; kontenta