trafiko ago iri kaj veni
sur vojoj kaj stratoj 9
tragedio ege malfeliĉa okazaĵo; te-
atraĵo, kun malĝoja fino 9
tragika tragedia 9
trajno vagonaro (aro da vagono) 8
trajto linio de la vizaĝo; eco de ka-
raktero 8
traktato kontrakto inter ŝtatoj 9
trakti (tr) diskuti pri la kondiĉoj de
iu afero por finveni al interkon-
sento; agi, konduti iamaniere al
iu aŭ io (trakti afable la gaston) 8
traktoro veturilo kun motoro por
kampokulturo 8
tramo eta vagonaro sur urbaj stra-
toj 9
tranĉi* (tr) dividi aĵon en partojn
aŭ forigi el ĝi partetojn per akra
ilo 4
trankvila* agitata de
neniaj zorgoj 3
trans* prep. por indiki lokon je la
alia flanko de io; indiki, ke oni pa-
sis sur aŭ super io por atingi tiun
lokon (la popoloj loĝantaj trans
la maro) 1
90
transitiva (adjektivo por verbo) x
(v) pĝ 08
tre* vorteto por diri “en alta grado,
forte” (tre rapide iri) 1
trejni (tr) instrui kaj ekzerci por
atingi certan kapablon 9
tremi* ( ntr ) esti movata tien kaj
reen per etaj sinsekvaj skuoj (tre-
mi pro frosto, pro timo) 6
trempi (tr) meti ion en akvon aŭ
alian fluaĵon 8
treni (tr) pene tiri post si 8
trezoro amaso da multvaloraj ob-
jektoj; io tre valora, tre ŝatinda 8
tri* 3 1
triangulo figuro kun tri an-
guloj kaj tri rektaj linioj
(tri/angul/o) 8
tribunalo unu juĝisto aŭ pluraj ju-
ĝistoj kune juĝantaj; juĝejo 8
triki (tr) fari ŝtofon (similan al
reto) plektante fadenojn per ver-
getoj 9
trikoto trikita teksa-
ĵo aŭ vesto 8
trinki* (tr) preni flu-
aĵon en la buŝon kaj
gluti 3 ©*■
tritiko greno el kies fa-
runo oni bakas blankan
panon ( Triticum ) 7
triumfo ĝojego pro granda venko x
tro* vorteto por diri "pli ol sufiĉe”,
“pli ol necese”, “pli ol konvene” 1
trompi* (tr) intence erarigi iun 6
trotuaro parto de
vojo destinita
por piedirantoj,
apud la vojo destinita por veturi-
loj 8
trovi* ( tr ) ekvidi ion, kion oni ser-
ĉas; ekvidi ion per okazo 6
trudi ( tr ) devigi iun fari ion kon-
traŭvole 9
trumpeto muzika blovinstrumento,
ĝenerale el kupro 9
trunko la ĉefa ligna par-
to de arbo 8 ©-►
truo* malplenaĵo, kavo
en io 5
trupo grupo de artistoj el sama te-
atro, dancgrupo ... 9
tualeto* tuto de la objektoj, per
kiuj oni sin vestas 6
tubero bulforma ŝvelaĵo sur aŭ
en korpo; dika firma ŝvelaĵo de
tigo aŭ radiko (terpomo estas tu-
bero) 9
tubo longa, kava ilo por II
trairo de akvo, aero aŭ -
alia fluaĵo 7 *****
tufo densa aro da maldikaj kun-
kreskantaj aĵoj (tufo da haroj,
herboj, floroj ...) 9
tuj* vorteto por diri “senprokraste
post tiu momento” (mi tuj for-
iras) 1
tuko* peco da teksaĵo uzata por
iu celo (naztuko, litotuko, ban-
tuko) 6
tumulto malorda kaj brua malkvi-
etiĝo de homamaso 9
tunelo subtera vojo tra monto;
subakva vojo tra maro 9
tuno mil kilogramoj 9
turismo vojaĝado aŭ ekskursado
por plezuro aŭ sporto 9
turisto homo turismanta (vojaĝan-
ta por plezuro aŭ sporto) 9
turmenti ( tr ) suferigi iun per kru-
elaj korpaj aŭ moralaj suferoj 8
turni* (tr) movi ion ĉirkaŭ ĝia
akso; ŝanĝi direkton per movo 3
turo tre alta, ne tre vas-
ta konstruaĵo, plej ofte
ronda aŭ kvadrata 7
tusi* ( ntr ) subite elspiri, kun sono
pro malsano aŭ ĉar io estas en la
gorĝo 6
tuŝi* (tr) meti la fingrojn aŭ ian
parton de la korpo al io aŭ iu; fari
ŝanĝojn en io 4
tuta* senmanka; rigardata en sia
kompleto 2
U
-u* finaĵo por verboj, kiam temas
pri peto aŭ ordono (fermu la
pordon!) 0
-uj-* vortparto por indiki: objek-
ton, kiu entenas tute en si pli
malpli grandan kvanton da aliaj
objektoj (sukerujo); kreskaĵon,
kiu donas la frukton montritan
per la radiko (pirujo) 0
-ul-* vortparto por indiki vivan-
tan estaĵon, kies grava eco estas
esprimita per la radiko (junulo,
mensogulo, riĉulo ...)°
91
-um-
-um-* vortparto sen difinita senco
(plenumi, sapumi, brakumi, ak-
vumi) 0
umbiliko kaveto sur la ventro x
ungo* malmola par- jĝt -
to ĉe la ekstremo —!!
de homaj aŭ bestaj fingroj 6
uniformo kostumo, kies formo aŭ
koloro estas samaj por ĉiuj anoj
el la sama grupo 9
unika sola en sia speco; senkom-
para, sensimila 9
universala koncernanta ĉiujn; taŭ-
ga por ĉiuj 9
universitato altlernejo 9
unu* l 1
urbo* iom granda aro da domoj,
aranĝitaj laŭ pluraj stratoj 3
urĝi ( tr ) vigle plirapidigi; postu-
li tujan agon; ( ntr ) esti ne pro-
krastebla 7
urino likvaĵo tirita el la sango per
la renoj x
urso granda besto kun
dika hararo sur la tu- psr ^
ta korpo ( Ursus ) 8
urtiko pika herbo, kies piko estas
kvazaŭ brulo ( Urtica) x
-us* finaĵo por verboj, kiam estas
kondiĉo, supozo, deziro aŭ temas
pri tre ĝentila peto (mi ŝatus naĝi
tien; ĉu vi legus tion?) 0
utero ina organo, kie ekkreskas la
ido x
utila* bona por uzado; iel oportu-
na, taŭga 4
utopio neebla revo x
uzi* ( tr ) preni ion kiel rimedon aŭ
ilon; agi per io 3
92
V
vadi ( ntr ) paŝi en malprofunda
akvo aŭ en mola substanco, koto,
neĝo, sablo ... 9
vagi ( ntr ) sencele iri de loko al
loko 9
vagino la kanalo ĉe virinoj kaj iuj
inaj bestoj, tra kiu la ido naski-
ĝas x *
vagono* veturi- nrr_
lo por pasaĝe- o®- / ooo&- / oo
roj aŭ varoj 4 (v) lokomotivo
vakcino substanco por malpermesi
akiron de iu malsano, ĝi estas
trinkita aŭ injektita 8
vaka neokupita x
vaki ( ntr ) esti libera por okupo x
vakso substanco per kiu la abe-
loj kreas siajn ĉelojn; similaj sub-
stancoj uzataj de la homoj por
pluraj celoj 9