Аўтарам кнігі быў вядомы дзеяч беларускага нацыянальнага руху ў Заходняй Беларусь Язэп Найдзюк, родам з Ваўкавышчыны, з вёскі Рэпля. Ён не меў сярэдняй адукацыі, аднак яго здольнасць, прага ведаў, глыбокая і ўсебаковая самаадукацыя дазволілі добра авалодаць, акрамя асноўнай, друкарскай, І выдавецкай справай. Язэп Найдзюк вылучаўся сярод маладых друкароў Беларускай друкарні імя Францішка Скарыны ў Вільні ў канцы 20— 30-х гадах і праз нейкі час стаўся яе дырэктарам. З імем рэдактара Я. Найдзюка звязана выданне часопіса «Шлях Моладзі» (1929—1939) з шырокім спектрам палітычных поглядаў.
У 1939 г., перад пачаткам другой сусветнай вайны, часопіс «Шлях Моладзі» быў зачынены польскімі ўладамі, а рэдактар Язэп Найдзюк, выдаўцы і сябры рэдакцыйнай калегіі былі арыштаваныя і высланыя ў канцэнтрацыйны лагер у Бярозу-Картузскую. Былі вызваленыя яны пасля заняцця Бярозы часцямі Чырвонай Арміі ў верасні 1939 г. Найдзюк вярнуўся ў Вільню, працягваючы працу ў беларускіх нацыянальных арганізацыях і пасля перадачы Вільні савецкім урадам Літоўскай рэспубліцы. У 1940 г. ён выдаў лацінскім шрыфтам папулярны нарыс гісторыі Беларусі пад назвай «Беларусь учора і сягоньня».
Увосені 1941 г. Язэп Найдзюк пераехаў з Вільні да Менску і тут працаваў у выдавецтве падручнікаў для беларускіх школ Генеральнага школьнага інспектарыяту. Ён быў намеснікам сябра Галоўнай Рады Беларускай народнай самапомачы. У 1944 г. у Менску было выпушчана (на гэты раз кірыліцкім шрыфтам) другое, значна пашыранае выданне кнігі «Беларусь учора і сяньня».
Кніга Я. Найдзюка была кантраляваная і папраўленая I. Сівіцам (польскім немцам), працаўніком аддзелу культуры і палітыкі генеральнага камісара Беларусі, які добра ведаў і беларускую мову. Сівіца быў прызначаны кіраўніком выдавецтва школьных падручнікаў і літаратуры для моладзі, наглядчыкам над галоўным школьным інспектарам і цэнзарам усіх беларускіх друкаў. Такім чынам, цэнзар і рэдактар Сівіца паправіў тэкст кнігі Я. Найдзюка «Беларусь учора і сяньня» ў кірунку, .які адпавядаў нямецкай акупацыйнай палітыцы ў генеральнай акрузе Беларусі ў школьнай і прапагандысцкай справе. Зазначу, што менавіта гэтыя матэрыялы, якія маюць адкрыта прапагандысцкі характар, у цяперашнім выданні апушчаныя, а знятыя тады звесткі, напрыклад пра перамогу ў Грунвальдскай бітве, наадварот, адноўленыя.
Пры канцы вайны Я. Найдзюк пераехаў у Польшчу, дзе жыў пад іншым прозвішчам і такім чынам здолеў унікнуць арышту і зняволення ў савецкім канцлагеры. Памёр Язэп Найдзюк 13 лютага 1984 г.
Цяпер да беларускага чытача вяртаецца слынная кніга Язэпа Найдзюка «Беларусь учора і сяньня», кніга ўжо старая, але адначасна і новая, невядомая не толькі моладзі, але і агулу чытачоў, за малымі выняткамі. Кніга Язэпа Найдзюка пяцьдзесят гадоў таму была амаль адзіным падручнікам для вывучэння гісторыі Беларусі і беларускага вызвольнага руху. Але прайшло некалькі дзесяцігоддзяў, і трэба было іх адлюстраваць у новым выданні. За гэтую справу ўзяўся на эміграцыі вядомы беларускі праваслаўны дзеяч пад час акупацыі інжынер Іван Касяк (гл. пра яго ў кнізе: Малецкі Я. Пад знакам Пагоні. Таронта, 1976. С. 87, 93, 130). Іван Касяк вучыўся ў Выенскім універсітэце, а потым скончыў у 1941 г. політэхнічны інстытут у Львове. У часе вайны ён быў загадчыкам аддзелу культуры Беларускай народнай самапомачы. Потым стаўся акруговым намеснікам Беларускай Цэнтральнай Рады у Глыбокім, а на Другім Усебеларускім кангрэсе, у чэрвені 1944 г. у Менску, быў намеснікам старшыні кангрэсу. У эміграцыі ў ЗША пэўны час ён быў прэзідэнтам Беларускага Кангрэсавага Камітэту. 1 Касяк фактычна напісаў новую працу, якая працягвала далей змест кнігі Я. Найдзюка, але была самастойнай як па характары выкладу, так і нават па рубрыкацыі. Гістарычны нарыс быў даведзены новым аўтарам да 80-х гадоў XX ст. Галоўны акцэнт у гэтым дадатковым нарысе кладзецца на гады другой сусветнай вайны і першыя пасляваенныя гады.
Такім чынам, перад чытачом кніга з дзвюх частак, напісаных у розныя гістарычныя перыяды і нават з розных пазіцый уласна кніга Я. Найдзюка і яе працяг пра пасляваенны перыяд гісторыі Беларусь, галоўным чынам пра беларускую эміграцыю, вачоша беларуса -эмігранта пэўнай палітычнай накіраванасці, г. зн. з пункту погляду толькі некаторай часткі эміграцыі.
Кніга Язэпа Найдзюка «Беларусь учора і сяньня» мае падзагаловак «Папулярны нарыс з гісторыі Беларусі», г. зн. яна была разлічана не толькі на школьнікаў, але і на шырокія колы чытачоў. Аўтар сам прызнае, што для напісання ягонай кнігі былі выкарыстаныя гістарычныя працы такіх вучоных, як Я. Карскі, М. Любаўскі, М. Доўнар-Запольскі, У. Пічэта, У. Ігнатоўскі, В. Ластоўскі і В. Шчарбакоў. Ужо сам пералік гэтых аўтараў, якія прадстаўлялі розныя гістарычныя плыні — ад гісторыкаў расійскай юрыдычнай школы ліберальна-манархічнага кірунку да гісторыкаў-бальшавікоў, паказвае, што сінтэтычны тэкст кнігі Я. Найдзюка грунтуецца на эклектычных асновах. Аўтар часам механічна пераносіў у тэкст розныя погляды гэтых гісторыкаў і іх стаўленне да тых ці іншых гістарычных падзей і фактаў. Не без дапамогі рэдактара і цэнзара I. Сівіцы ў кнізе падкрэслена ўсё тое, што б магло сведчыць пра сяброўскія або прыхільныя адносіны немцаў да беларусаў не толькі ў сучаснасці, але і ў далёкай мінуўшчыне. Я. Найдзюк сам шчыра прызнае, што праца ягоная ў бальшыні сваёй кампіляцыйная.