А рок-н-рол здох! Нарадзiўся ў сутарэньнях, выпаўз, павесялiў падлеткаў на стадыёнах, запоўз назад пад скляпеньнi дый сканаў. Што яшчэ пра яго пiсаць? Згасьлi зоркi. Мне нецiкава, колькi ў каго засталося дзяцей ад першай i пятай жонкi. Мяняю тэму. Буду шукаць гандляроў наркотыкамi. Змагацца з наркамафiяй. Хi-лi. Сур’ёзна! Ёсьць хлопчык у Санкт-Пецярбургу. Выведзе на аптавiкоў. А далей глядзецьму.
Аглядайся! На твой труп глядзецьмуць усе, акрамя цябе самога.
Да трупаў ня дойдзе. Дамоўлюся. Толькi камянi ня могуць паразумецца.
А я супраць. Ня мой аддзел, не мая парафiя. У Менску. Дый у Менску нiхто цябе баранiць ня будзе. А ў Пiцеры без страхоўкi лезьцi да наркаманаў i наркабiзнэсмэнаў — iдыятызм.
А Вы баiцёся за мяне?
Сумеўся. Ну, чаго перажываць за байструка Славу Ахроменку? Хоча даць нырца ў ледзяную палонку? Хоча стаць пiянэрам-героем у мiрны час? Сьцяг у рукi. Багнет на бэронь, тшэба крвi! А вось i заперажываў, забаяўся, спалохаўся грэх на душу браць. Заб’юць байстручка Ахроменку, вiнаваты буду. Ня вымалю ў Бога дараваньняў.
Не паслухаўся Ахром. Зьехаў i прапаў.
Да Ахромавых зьнiкненьняў я прывык, як i да бясконцых падманаў. Цi першы раз прападае?! Сто першы! I як чалавеку не прападаць, калi ў яго жонка армянка, а ў Закаўказьзi раскруцiлася шырокамаштабная армяна-азэрбайджанская бойня? Каб мне сказалi: Ахром возiць зброю й наркотыкi ў Карабах — зрабiў бы зьдзiўлены твар. Бо нашто, скажы, цягнуць жонку з гадавалым сынам Глебам у зруйнаваны грамадзянскай ды расейска-грузiнскай вайною Тбiлiсi? Якая выгода?
Там у Гуляны заможныя сваякi. У яе дзядзькi Гарыка ўласная фабрыка шкарпэтак. Хай Глеб у яго пажыве, пакуль Гуляна здасьць iспыты ў Ерэванскай кансэрваторыi. Ахромавы аргумэнты i выгоды.
I потым зьяўляецца ў тыднёвiку «Творчасьць» эсэ Ахроменкi пра грузiнскi шавiнiзм i ўцiск армянаў у Тбiлiсi. Спадзяюся: батоны Гамсахурдзiя з таварышам Шэварднадзэ не чытаюць па-беларуску й нiколi не даведаюцца пра армянскiя настроi змагара Ахроменкi. Разумееш? Гарачая кроў. Закладнiкi. Кiнжалы.
Беларусу няма чаго рабiць на каўкаскiх франтах! Нават урад Беларусi гэта ўцямiў. А небараку Ахрома сумненьнi апаноўваюць.
Ён усё перавозiў i перавозiў жонку з сынам цi то з Тбiлiсi ў Ерэван, цi то зь Ерэвана ў Тбiлiсi. Геаграфiя перавозак усё пашыралася й пашыралася: Тбiлiсi–Растоў–Ялта–Менск–Ерэван–Краснадар–Харкаў–Гомель. Дзiўлюся: Ахром нiводнага разу не завiтаў у Вялiкi Макацялём. Цi там захалодна асобам каўкаскiх нацыянальнасьцяў? Не-е-е. Армяне, як i габрэi, раскiданы па сьвеце. Я ў гэтым меў гонар пераканацца.
У рэдакцыi, на сваiм рабочым стале знаходжу рэдакцыйны блянк, запраўлены ў адрамантаваную «Эрыку». На блянку чарнее наступнае:
«Шаноўны спадар Данчык! Рады вiтаць Вас. Дзякуй за дасланы лiст, якiм Вы адгукнулiся на высланыя рэдакцыяй часопiсы. Шчыра парадаваўся, што надрукаваны плякат з Вашым аблiччам прыйшоўся даспадобы. Мяркую й надалей зьмяшчаць на старонках свайго выданьня матэрыялы пра Вашую творчасьць. Яшчэ раз велiзарны дзякуй!
А яшчэ, спадар Данчык, маю да Вас маленькую справу. У ЗША едзе мой далёкi сваяк, вельмi добры чалавек — Гарык Атруцян. Дапамажыце, калi Вам няцяжка, яму ў першыя два-тры тыднi. Калi ласка, буду вельмi й вельмi ўдзячны.
Заўсёды прыхiльнiк Вашага вялiкага таленту. Адам Глёбус.»
Ну, Ахром. Ну, сьмярдзючы пацук. Мала таго, што я ў Пiцерскi рок-клюб не магу зайсьцi, бо, выклянчыўшы ў мяне рэдакцыйнае пасьведчаньне, ён туды зьезьдзiў i ўсiм Шаўчукам, Грабеншчыковым i Кiнчавым сказаў, што яны казлы. Ад майго iмя, вядома. Ну, дык Расею так i трэба называць. Толькi ад свайго iмя. А тут эмiгранты i армяне. Ну, якiя ў мяне сваякi армяне? Якi такi шкарпэтнiк Гарык Атруцян запiсаўся ў мае дзядзькi?
Раззлаваўся. Разьюшыўся. Азьлiўся.
У мяне зь беларускай эмiграцыяй адносiны нiякiя: я iх ня ведаю, i яны маёй асобаю мала цiкавяцца. А тут сьлюнявы, саладжавы, лiсьлiвы лiст да сьпевака Данчыка. Нонсэнс.
Як жа ня любiць Ахрома тэхнiка! Гэта ж трэба, каб так закладала, выдала, застукала з вантробамi простая друкарская машынка. Каля якой ляжаў яшчэ адзiн лiст.
«Добры дзень, Гарык Гамлетавiч!
У ЗША жыве адзiн беларускi сьпевачок па мянушцы Данчык. Сьпяваць ён ня ўмее, галёкае, што завадная машынка. Але справа ня ў тым. Данчык працуе ў банку загадчыкам аддзелу кадраў. На сваёй працы ён — Багдан Андрусiшын. Банк месьцiцца ў Нью-Ёрку. Разумееце? Дасылаю Вам ягоную вiзытоўку. А яму — лiст з просьбаю сустрэць Вас i дапамагчы як сваяку паэта Адама Глёбуса. Спадзяюся, Вам прыдасца такое знаёмства.
Прывiтаньне ад Гуляны й Глеба. Слава.»
Падраў я лiсты разам з Данчыкавай вiзытоўкаю.
Калi беластоцкiя беларусы паскардзiлiся мне на Ахрома: ён падманам празь iх зрабiў трыццаць выклiкаў i запрашэньняў у Польшчу розным Гарыкам, Армэнам дый Гамлетам — я ня даў веры. Колькасьць уразiла. Адзiн, два, тры. Давялося паверыць. Адзiн-тры накiравалiся ў ЗША, а ў ПНР Ахром выправiў тры дзясяткi закаўказцаў.