Ёй было няёмка прызнацца, што пастаялец і не думаў называць сябе.
Кас пастукаў у дзверы гасцінай і ўвайшоў. Адтуль пачулася неразборлівая лаянка.
— Прашу прабачэння за тое, што ўрываюся да вас, — прамовіў Кас, пасля чаго дзверы зачыніліся і далейшай размовы місіс Хол ужо не чула.
На працягу дзесяці хвілін да яе далятаў толькі няясны шум галасоў; затым пачуўся вокліч здзіўлення, шорганне ног, грохат адкінутага стула, адрывісты смех, хуткія крокі, - і на парозе з'явіўся Кас; ён быў бледны і аглядваўся, вылупіўшы вочы. Не зачыніўшы за сабой дзверы і не зірнуўшы на гаспадыню, ён прайшоў па калідоры, спусціўся з ганка і хутка закрочыў па вуліцы. Капялюш ён трымаў у руцэ. Місіс Хол зайшла за стойку, стараючыся зазірнуць цераз адчыненыя дверы ў пакой пастаяльца. Яна пачула нягучны смех, потым крокі. Са свайго месца яна не магла ўбачыць яго твар. Потым дзверы гасцінай зачыніліся з трэскам і ўсё заціхла. Кас накіраваўся проста да вікарыя Банцінга.
— Я звар'яцеў? — вымавіў ён адрывіста, як толькі ўвайшоў у пыльны кабінет вікарыя. — Я падобны на вар'ята?
— Што здарылася? — спытаў вікарый, кладучы ракавіну прэс-пап'е на разрозненыя аркушы сваёй чарговай пропаведзі.
— Гэты суб'ект, пастаялец Холаў…
— Ну?
— Дайце мне выпіць чаго-небудзь, — сказаў Кас і апусціўся на стул.
Калі Кас некалькі заспакоіўся з дапамогай таннага херэса — другіх напіткаў у найдабрэйшага вікарыя не бывала, — ён стаў расказваць пра сваю сустрэчу з незнаёмцам.
— Заходжу, — пачаў ён, задыхаючыся, — і прашу падпісацца на карысць сядзелкі. Як толькі я ўвайшоў, ён засунуў рукі ў кішэні і плюхнуўся ў крэсла. Сядзіць і фыркае носам. «Вы цікавіцеся навукай, я чуў?» — пачаў я. «Так», — адказаў ён і зноў фыркнуў. Увесь час фыркаў. Прастудзіўся, можа. Ды і што дзіўнага, раз чалавек так хутаецца. Я стаў гаварыць наконт сядзелкі, а сам азіраюся па баках. Усюды бутэлькі, хімічныя прэпараты, тут жа вагі, прабіркі і пахне начнымі фіялкамі. Падпішацца ён на колькі-небудзь? «Падумаю», — кажа. Тут я проста спытаў яго, ці займаецца ён навуковымі даследаваннямі. «Так», — сказаў ён. «Доўгія даследаванні?» Тады яго быццам прарвала. «Страшэнна доўгія», — адказаў ён. «Вось як?» — сказаў я. Вось тут і пайшло. У ім ужо раней усё так і кіпела, і маё пытанне было апошняй кропляй. Ён атрымаў ад кагосьці рэцэпт — надзвычай каштоўны рэцэпт; для якой мэты — гэта ён не можа сказаць. «Медыцынскі?» — «Каб яго чорт узяў, а вам якая справа?» Я папрасіў прабачэння. Ён спагадліва фыркнуў, адкашляўся і працягваў. Рэцэпт ён прачытаў. Пяць інгрэдыентаў. Паклаў на стол, адвярнуўся. Раптам шорах: паперку падхоплівае скразняком. Ён працаваў у пакоі з адкрытым камінам. Успыхнула полымя, і не паспеў ён азірнуцца, як рэцэпт згарэў і попел вылецеў у трубу. Ён кінуўся да каміна, — позна! Вось! Тут ён безнадзейна махнуў рукой.
— Ну?
— А рукі і няма. Пусты рукаў. «Божа, — падумаў я, — вось жа калека. Напэўна, у яго пробкавая рука і ён яе зняў. І ўсё-такі, - думаў я, — тут штосьці няладнае. Як жа гэта рукаў не мнецца і не абвісае, калі ў ім нічога няма?» А ў ім нічога не было, запэўніваю вас. Зусім пусты рукаў, да самага згібу. Я бачыў, што ён пусты да самага локця, і акрамя таго, у прарэху праходзіла святло. «Божа міласэрны!» — усклікнуў я. Тады ён замоўк. Утаропіўся акулярамі спачатку на мяне, потым на свой рукаў.
— Ну?
— Толькі і ўсяго. Не сказаў ні слова, толькі глянуў на мяне і хутка засунуў рукаў у кішэню: «Я, здаецца, спыніўся на тым, як рэцэпт згарэў?» Ён запытальна кашлянуў. «Як гэта вы ўмудраецеся рухаць пустым рукавом?» — спытаўся я. «Пустым рукавом?» — «Ну так, — сказаў я, — пустым рукавом». «Дык гэта, па-вашаму, пусты рукаў? Вы самі бачылі, што рукаў пусты?» Ён падняўся з крэсла. Я таксама ўстаў. Тады ён паволі зрабіў тры крокі, падышоў да мяне і стаў зусім блізка. З'едліва фыркнуў. Я стаяў як стаяў, хаця, чэснае слова, гэта забінтаванае страшыдла з цёмнымі акулярамі напалохала б каго хочаш. «Дык вы кажаце, рукаў пусты?» — сказаў ён. «Вядома», — адказаў я. Тады ён імкліва, утаропіўшыся на мяне сваімі акулярамі, вынуў рукаў з кішэні і працягнуў яго да мяне, як быццам бы хацеў зноў паказаць.
Усё гэта ён зрабіў вельмі павольна. Я паглядзеў на рукаў. Здавалася, прайшла цэлая вечнасць. «Ну, — сказаў я, з цяжкасцю вымаўляючы словы, — у ім нічога няма». Штосьці трэба ж было сказаць. Мне станавілася страшна. Я бачыў увесь рукаў наскрозь. Ён выцягнуў яго павольна, павольна — вось так, пакуль абшлаг не апынуўся ў цалях шасці ад майго твару. Дзіўнае гэта адчуванне, як набліжаецца пусты рукаў… А потым…