– Ale nie stać nas na zakup ropy – odparł kandydat na członka.
– Więc musimy ją zdobyć.
Bob Toland popatrzył na keks i zmarszczył brwi. Nie należy jadać deserów – napomniał się w duchu analityk wywiadu. Ale kantyna Narodowej Agencji Bezpieczeństwa serwowała ciasto tylko raz w tygodniu, keks należał do jego ulubionych słodyczy, a ponadto plasterek zawierał tylko około dwustu kalorii. No cóż, pięć dodatkowych minut ćwiczeń na rowerze – pocieszył się w duchu Toland.
– Bob, co myślisz o tym artykule w gazecie? – spytał jeden z pracowników.
– O tej historii z polem naftowym? – Toland jeszcze raz popatrzył na przypiętą do klapy przepustkę znajomego. Z pewnością nie znał się na wywiadzie satelitarnym. – Wygląda na to, że mają tam niezły pożar.
– A jakieś oficjalne wieści?
– Powiedzmy tylko, że gazety otrzymały informacje od wyższych instancji.
– Tajna… prasa? – obaj mężczyźni się roześmiali.
– Coś w tym rodzaju. Sam dowiedziałem się wszystkiego z gazet – odparł prawie szczerze Toland. Ogień już wygasł i ludzie z jego wydziału zastanawiali się, jak Iwan poradził sobie z nim tak szybko. – Nie powinno im to zbytnio zaszkodzić. Ostatecznie na wakacje nie wyjeżdżają tam samochodami miliony ludzi, prawda?
– Prawda. Jak ciasto?
– Niezłe – Toland uśmiechnął się i zastanowił, czy naprawdę będzie musiał poświęcić trochę więcej czasu na rower.
Politbiuro zebrało się ponownie następnego dnia o wpół do dziesiątej rano. Za podwójnymi oknami rozciągało się szare niebo przysłonięte kurtyną śnieżycy, która zdążyła pokryć ziemię kolejną, półmetrową warstwą. Po południu zapewne wylegną na wzgórza w Parku Gorkiego amatorzy sanek – pomyślał Siergietow. – Z dwóch zamarzniętych stawów odgarnięty zostanie śnieg i pojawią się łyżwiarze tańczący do wtóru muzyki Czajkowskiego i Prokofiewa. Upojeni zimnem moskwianie będą się śmiali, pili wódkę, nieświadomi wszystkiego, co zostanie powiedziane na tej sali; nieświadomi podjętych decyzji, które, być może, będą ich kosztować życie.
Poprzedniego dnia obrady Politbiura zakończyły się o szesnastej. W auli pozostało tylko pięciu ludzi tworzących Radę Obrony. Do tego ciała decyzyjnego nie należało nawet wielu pełnoprawnych członków Politbiura. Z odległego końca sali spoglądał na nich z portretu naturalnej wielkości Włodzimierz Iljicz Ulianow Lenin, rewolucyjny święty radzieckiego komunizmu. Sklepione czoło jakby stawiało opór wichurze, zaś kłujące oczy spoglądały w świetlaną przyszłość, którą zapowiadał surowy wyraz twarzy, a marksistowsko-leninowska „nauka" określała jako historyczną konieczność. Świetlana przyszłość.
Jaka przyszłość? – zapytywał samego siebie Siergietow. – Co stało się z naszą Rewolucją? Co stało się z naszą Partią? Czy towarzyszowi Iljiczowi o to właśnie chodziło?
Siergietow spojrzał na sekretarza generalnego. Tego „młodego" człowieka Zachód ciągle uważał za kogoś, kto posiada władzę absolutną i nawet teraz jest wszystko w stanie zmienić. Jego wyniesienie na tak wysokie stanowisko w Partii zaskoczyło wiele osób; również Siergietowa.
Zachód wciąż spogląda na niego z nadzieją, taką samą jak my niegdyś – pomyślał kandydat na członka. Kiedy Siergietow został przeniesiony do Moskwy, rozwiał się kolejny sen. Człowiek, który przez lata robił dobrą minę do złej gry, zarządzając radzieckim rolnictwem, roztaczał teraz swe pozorne wdzięki na arenie dużo szerszej. Był bardzo pracowity – to musiał przyznać każdy z zebranych przy stole – lecz zadanie, którego się podjął, stanowiło czystą utopię. By dostać się na samą górę, obecny sekretarz musiał złożyć zbyt wiele obietnic, zawrzeć zbyt wiele układów ze starą gwardią. Nawet „młodzi", pięćdziesięcio- i sześćdziesięciolatkowi, których osobiście włączył do Politbiura, mieli własne powiązania ze starym reżimem i tak naprawdę nic się nie zmieniło.
Zachód nigdy chyba nie pojął istoty rzeczy. Od czasu Chruszczowa nikt nie dzierżył całej władzy. Rządy jednostki zbyt mocno tkwiły w pamięci starszej generacji Partii, a młodsi wystarczająco wiele słyszeli o wielkich czystkach stalinowskich, by wziąć sobie tę lekcję do serca. Armia również zachowała w swej instytucjonalnej pamięci to, co dla jej hierarchii uczynił Chruszczow. W Politbiurze, jak w dżungli, liczyło się jedynie prawo przeżycia. Jedyną gwarancję bezpieczeństwa stanowiły rządy kolektywu. Z tego też względu na czysto tytularne stanowisko sekretarza generalnego wybierano ludzi nie pod kątem ich zasług i energii, lecz ze względu na posiadane doświadczenie w Partii – organizacji, która wcale nie ceniła wybijających się ponad przeciętność. Podobnie jak Breżniew, Andropow i Czernienko, obecny szef Partii nie dysponował wystarczającym autorytetem, by narzucić zebranym w tej Sali swoją wolę. Aby zająć ten fotel, a potem się na nim utrzymać, musiał iść na kompromisy. Rzeczywista władza nie posiadała określonego kształtu i zasadzała się na relacjach między ludźmi aparatu oraz na ich lojalności, wszystko to zmieniało się w zależności od sytuacji, a i tak zawsze liczyła się tylko korzyść. Rzeczywista potęga leżała w Partii jako takiej.
Rządziła wszystkim, lecz nie była wyrazem woli jednego człowieka. Była sumą interesów pozostałych dwunastu osób. Obrona miała swoje interesy, KGB swoje, przemysł ciężki, a nawet rolnictwo – swoje. Każdy z tych resortów dysponował strefą wpływów, a szef każdego z nich, by zachować stanowisko, był zmuszony zawierać sojusze z innymi. Teoretycznie sekretarz generalny mógłby próbować to wszystko zmienić, mógłby stopniowo wprowadzać oddanych sobie ludzi na wakujące po zmarłych stanowiska. Ale czy wkrótce by się nie przekonał, jak zresztą wszyscy jego poprzednicy, iż lojalność przy tym stole szybko umiera śmiercią naturalną? Na razie cały czas dźwigał jeszcze ciężar zawartych kompromisów. Wraz ze swymi ludźmi, niezupełnie jeszcze usadowionymi na świeżo objętych stołkach, sekretarz generalny był jedynie przedstawicielem grupy, która mogła wysadzić go z fotela równie łatwo, jak uczyniła to z Chruszczowem. Co powiedziałby Zachód na to, że „energiczny" przywódca służy jedynie jako prosty wykonawca decyzji innych? Nawet teraz, nie zabierał głosu pierwszy.
– Towarzysze – zaczął minister obrony narodowej. – Związek Radziecki musi mieć ropę. Co najmniej dwieście milionów ton więcej niż jest w stanie wyprodukować. Ropa ta istnieje, zaledwie kilkaset kilometrów od naszej granicy, w rejonie Zatoki Perskiej. Jest tam jej więcej niż będziemy kiedykolwiek potrzebowali. Mamy naturalnie środki, by zająć te tereny. W ciągu dwóch tygodni możemy zmobilizować wystarczające siły powietrznodesantowe, by uderzyć i przejąć te pola naftowe. Niestety, nastąpiłaby gwałtowna reakcja Zachodu. Te same pola zaopatrują również Europę Zachodnią, Japonię oraz, w nieco mniejszym stopniu, Amerykę. Kraje NATO nie dysponują wystarczającymi siłami, by bronić tego regionu za pomocą środków konwencjonalnych. Amerykanie posiadają wprawdzie siły szybkiego reagowania i bunkry o wzmocnionej konstrukcji, ale trzymają niewielką liczbę żołnierzy. Nawet ze swoją bazą na Diego Garcii nie sprostaliby naszym spadochroniarzom i jednostkom zmotoryzowanym. W razie wojny, która by z pewnością nastąpiła, w ciągu paru dni zniszczylibyśmy ich elitarne jednostki. Wtedy, nie mając innego wyjścia, użyliby broni atomowej. Tego nie wolno nam lekceważyć. Wiemy z całą pewnością, że w takim przypadku amerykańskie plany wojenne zakładają natychmiastowe użycie broni jądrowej. Sporo jej trzymają na Diego Garcii. Tak zatem, przed atakiem na Zatokę Perską musimy uczynić jedno: wykluczyć NATO jako siłę polityczną i militarną.